عروس مردگان در معدن گرانیت كاشان

گفت‌وگوی صریح «جام‌جم» با تهیه‌كننده نمایش موزیكال و سرمایه‌گذار میلیاردی‌اش كه هفته گذشته توقیف شد

عروس مردگان در معدن گرانیت كاشان

خبرش چهارشنبه‌شب مطرح شد. رسانه‌ها و خبرگزاری‌ها و در ادامه هم كانال‌ها و صفحات سینمایی و تئاتری از توقف اجرای نمایش «عروس مردگان» خبر داده بودند. نمایشی كه در قالب یك نمایش موزیكال روی صحنه رفته و بیش از ده اجرا را در یكی از سالن‌های مدرن و گران‌قیمت در غرب تهران پشت سر گذاشته است: اسپیناس پالاس در سعادت‌آباد در بام تهران. جایی كه با دو نمونه دیگر هم در ماه‌های گذشته همنشین شده بود؛ نمایش موزیكال‌های «اولیور توئیست» و «بینوایان» كه هر دو شباهت زیادی در فرم و محتوا با عروس مردگان داشتند. هر دو موزیكال بودند و هر دو مشهور به نمایش لاكچری .حالا هم که نوبت به «عروس مردگان» رسیده. انتشار خبر در مورد توقیف یا توقیف نشدن چنین نمایشی دوباره بحث‌های همیشگی در مورد چنین آثاری را به تیتر رسانه‌ها كشاند. فارغ از این‌كه دلیل توقیف این نمایش چه بوده و شامل چه جزئیاتی بوده، سؤال مهم‌تر اما این است كه سرمایه اجرای چنین نمایشی با چنین مختصاتی از كجا تامین شده است. مسائلی هم در سال‌های اخیر تبدیل به حاشیه‌های زیادی در سینما و تئاتر شده است. در این گزارش سعی كردیم هم حواشی نمایش را مرور كنیم هم در ادامه بحث شفافیت که آن را کارویژه گروه فرهنگی کرده‌ایم،‌ نگاهی بیندازیم به سرمایه‌گذار این طرح. گفت‌وگوی كوتاهی هم داشته‌ایم با تهیه‌كننده طرح كه زمانی از همكاران روزنامه‌نگار ما در روزنامه شهروند بوده است.

اصل خبر از قول شهرام كرمی، مدیركل هنرهای نمایشی آن هم در ساعات انتهایی چهارشنبه هفته گذشته منتشر شد: «توقف اجرای نمایش عروس مردگان». كرمی در پاسخ به این كه دلیل این كار چه بوده گفته است در بازبینی‌های حین اجرای این نمایش تغییراتی در شكل و محتوای نمایش مشاهده شد كه برخلاف بازبینی‌های اولیه بود.
این مسأله را به كارگردان تذكر دادیم ولی توجهی به آنها نشد و به همین دلیل نمایش را متوقف كردیم. این گفته جناب مدیركل یعنی این‌كه كارگردان و گروه نمایشی در اجرایی كه برای مخاطبان داشته‌اند، نسخه‌ای از نمایش را روی سن برده‌اند كه با آنچه در نسخه‌های اولیه و در برابر بازبینی ناظران وزارت ارشاد داشته‌اند، تفاوت‌هایی وجود دارد.
شهرام كرمی گفته بود در صورت اصلاح موارد اشاره شده، نمایش می‌تواند دوباره اجرا شود. طبق گفته او، اداره كل هنرهای نمایشی به احترام مخاطبانی كه بلیت نمایش را خریداری كرده بودند اجازه اجرای آن را در روز پنجشنبه ۲۶ اردیبهشت داد، چون بلیت زیادی فروخته شده بود. با این حال مریم نراقی، تهیه‌كننده طرح درباره این استدلال مدیركل هنرهای نمایشی به جام‌جم می‌گوید، چنین چیزی نبوده است. طبق اعلام خانم تهیه‌كننده، همان اجرایی كه برای بازبینی ارشاد انجام شده برای مخاطبان هم صورت پذیرفته است.
امان از بدخواهی‌ها
مریم نراقی همچنین به جام‌جم می‌گوید كه بازبینی نمایش در همان اجرای پنجشنبه صورت گرفته و مشكل خاصی نبوده است. از خانم تهیه‌كننده می‌پرسیم ادعای شما با ادعای ارشاد یكسان نیست.
 ارشاد و بازبین‌ها مدعی هستند آنچه آنها دیده‌اند با آنچه برای مخاطبان به اجرا در آمده دو چیز متفاوت بوده است. خانم تهیه‌كننده به ما این‌گونه پاسخ می‌دهد: «اصلا این‌گونه نیست. بدخواهی‌های دوستان بوده است. هیچ‌كدام از بازبین‌هایی كه نمایش را بازبینی كرده بودند تا پنجشنبه شب نیامده بودند كه اجرا را مجددا ببینید. اینها حرف‌هایی بوده است كه به بچه‌های مركز زده‌اند كه ما نمایش را تغییر داده‌ایم. پنجشنبه دو بازبین محترم مركز آمدند و كار را دیدند. یكی از این دو نفر از كسانی بود كه بازبینی كار را هم دیده بود. عین به عین همان چیزی كه مورد بازبینی قرار گرفته  بود.»
نام سرمایه گذار مستعار نیست!
بحث اصلی اما سرمایه این نمایش بود و این‌كه سرمایه‌گذارش كیست. در مشخصات نمایش، سرمایه‌گذار عروس مردگان محمد معتمد اعلام شده؛ نامی كه البته در تئاتر و سینما شناخته‌شده نیست و جست‌وجو درباره این نام به جایی ختم نمی‌شود. خانم تهیه‌كننده می‌گوید چه ابهامی وجود دارد. از نام سرمایه‌گذار می‌گوییم و این احتمالی كه به گوشمان رسیده، این نام یك نام مستعار است و فرد دیگری پشت سرمایه كار ایستاده باشد. شاید بهتر باشد پرسش و پاسخ این قسمت با خانم تهیه‌كننده را عینا روایت كنیم: «آقای محمد معتمد سرمایه‌گذاری است كه در بخش خصوصی فعالیت می‌كند. تاجر است و دركار معدن فعالیت می‌كند. نمی‌دانم ایشان تمایل داشته باشد كه فعالیت‌هایش را تشریح كنم یا نه!»
 چیزی كه به گوش ما خورده این‌كه ظاهرا این نام مستعار است. حقیقت دارد؟
نه! مستعار نیست! محمدرضا معتمد گیوه یك فرد حقیقی است و فعالیت و تجارت و پول‌شان هیچ شبهه‌ای ندارد. من خودم مدت‌ها تحقیق كردم چون خیلی به این موضوع حساس هستم. ایشان به هیچ ارگان و نهادی هم وابسته نیستند و كاملا خصوصی فعالیت می‌كند.
بحث دیگر،‌ سرمایه تولید این پروژه است و این عدد یك میلیارد تومانی كه منتشر شده!
یك میلیارد!!! عددش خیلی بیشتر از این بوده است.
حدودش را می‌توانید بگویید؟
خیر!‌ ان‌شاءا... در نشست خبری. مشكل من با شما بچه‌های خبرنگار این است كه ندیده راجع به یك مساله حرف می‌زنید! باید بیایید و كار را ببینید. همین الان یك كار در ایرانشهر با پنج بازیگر و دكور متوسط، حدود یك میلیارد هزینه برمی‌دارد كه قابل قیاس با عروس مردگان
نیست!
البته ما هم با توجه به دكور و مختصات اجرای عروس مردگان ادعا نكردیم یك میلیارد هزینه برداشته. طبعا چنین اجرایی با این تعداد بازیگر و در هتل اسپیناس پالاس با آن دكور و اجرا، عدد بسیار بالاتری دارد، ولی شما هم قبول كنید در شرایطی كه اطلاعات و شفافیتی در مورد نمایش شما وجود ندارد چنین شایعات و عدد و رقم‌هایی مطرح می‌شوند!
خب من اسم سرمایه‌گذار را شفاف به شما گفتم، اما این‌كه دقیق بگویم چه می‌كند و در چه تجارتی است و كدام بخش است، نمی‌توانم نظر بدهم چون چند كار را با هم انجام می‌دهد. مثلا می‌دانم كه یك بخش در معدن است و بخشی در كار ملك است و امثالهم. اینها را دقیق می‌پرسم و در نشست خبری اعلام می‌كنم. ببینید من 20 سال است روزنامه‌نگارم. به این حوزه ورود كردم كه انحصار آن را از بین ببرم. آمده‌ام كه این شفافیت باشد و لاغیر. شما از نمایش به این بزرگی یك تابلوی 2 متری در شهری پیدا نمی‌كنید. من از رانت استفاده نكرده‌ام!
اصلا چنین ادعایی نكردیم. آمدن سراغ شما هم برای شفاف شدن همین چیزها بود!
نه! نمی‌گویم كه شما گفتید! اینها را گفتم كه بگویم پایش ایستاده‌ام. همه این كارها را نكرده‌ام كه اگر روزی یكی از همكاران به من زنگ زد و پرسید بتوانم كامل بایستم و جواب بدهم.
حالا بعد از توقیف و بازبینی كه توسط ارشاد انجام شد، از چه زمانی اجرا را دوباره شروع می‌كنید؟
با این شرایط مشخص نیست. قرار بود 20 اجرا برویم. اجرایمان از هجدهم شروع شد.
فكر كنم 12 تا 13 اجرا رفته‌ایم. با این تاخیرهایی كه توی كار افتاده مشكل تایم قرارداد بازیگرها را داریم. باید ببینیم كه امكان مالی ادامه اجرا را داریم یا نه چون همه اینها برای ما هزینه دارد.
یعنی ممكن است نمایش دیگر ادامه پیدا نكند؟
ما به لحاظ مالی مشكل داریم و شاید نتوانیم دوباره قرار‌داد ببندیم.