مقام معظم رهبری سال 1398 را رونق تولید نام‌گذاری کردند. با توجه به سیاست‌های تدوین‌شده وزارت صنعت، معدن و تجارت چه برنامه جدیدی برای امسال در نظر دارید؟
به نظر من برای رونق تولید ابتدا باید به یک هدف و تعریف واحد برسیم که رونق تولید چگونه اتفاق می‌افتد و چه دستگاه‌هایی مسئول این کار هستند. بازیگران رونق تولید چه کسانی هستند که پاسخ همه این سؤالات در یک تقسیم‌کار ملی مشخص خواهد شد. به عنوان مثال من می‌توانم در زمینه رونق تولید به کارخانجات تولید مصالح ساختمانی توجه کنم اما تا زمانی که ساختمانی ساخته نشود این توجه بی‌فایده است و یک همت ملی را می‌طلبد.
در صنعت ساختمان 110 شغل به صورت مستقیم درگیر کار می‌شوند که 80شغل آن هنگام ساخت و قبل از آن مشغول به کار می‌شوند اما 30 شغل پس از تکمیل ساختمان می‌توانند وارد عمل شوند. درنتیجه برای رونق تولید نگاهمان باید به صورت کلان باشد تا به نتیجه برسد. ایام نوروز بهترین فرصت بود تا مواردی را که مقام معظم رهبری برای رونق تولید اشاره داشتند استخراج کنیم که 21 مورد آن مربوط به حوزه صنعت و وزارتخانه ما بود. همه این موارد به شکل یک نمودار ترسیم شد تا بتوانیم کار را بهتر پیش ببریم.
رونق تولید را به محورهای مختلف تقسیم کردیم که یکی از آنها رونق در بازار است که بازار خارجی و داخلی در این دسته قرار دارد. در این بخش، هم به صادرات توجه کردیم و هم به حمایت از کالای ایرانی که باید کیفیت و قیمت مناسب داشته باشد تا مورد توجه خانواده‌ها قرار گیرد. آمارهایی داریم که در برخی موارد مردم رغبت ندارند از کالای خارجی استفاده کنند و جالب اینجاست که این محصولات در بازارهای خارجی حضوری پر رنگ دارند. به عنوان مثال صنعت کریستال ما سال‌هاست در کشورهای اروپایی صادرات زیادی دارد. در صنعت پوشاک توانایی و ظرفیتی داریم که در یک روستا پوشاکی تولید می‌شود که از کیفیت بالایی برخوردار است و همه تولیدات آن در سبد صادراتی کشور قرار دارد. این توانایی در صنعت غذایی و خوراکی نیز وجود دارد. رونق تولید، افراد رونق تولید می‌خواهد.
 همه مواردی که به آن اشاره کردید درست است اما واقعا این سیاستگذاری‌ها به مرحله عمل می‌رسد؟ این سیاست‌ها کمی شعاری نیست؟
به نظر من خیر. چون برنامه ریزی ما بسیار دقیق انجام شده و ما می‌خواهیم همان 21موردی که به آن اشاره کردم را به مرحله پروژه برسانیم. از سال گذشته آقای رحمانی وزیر صنعت، معدن و تجارت کمیته‌ای به نام کمیته اتاق فکر تولید راه اندازی کردند که با شعار سال رونق تولید همه موارد را روی این موضوع متمرکز کردیم. اکنون 15 کشور همسایه داریم که مقام معظم رهبری بارها به بازار کشورهای همسایه اشاره داشتند. همه این کشورها 2درصد از نیاز خود را از ایران تامین می‌کنند که این 2درصد 50درصد صادرات غیر نفتی ما را تشکیل می‌دهد و هدفگذاری ما این است که این 2 درصد را به 4 درصد برسانیم.
 همین موضوعی که به آن اشاره کردید به مرحله اجرا می‌رسد؟
بله همانطور که عرض کردم ما سیاست‌گذاری‌ها را به سطح پروژه می‌رسانیم و آن موقع می‌توانیم پاسخ شما را بدهیم. ما در بخش‌هایی که وابستگی کمتری به کشورهای خارجی دارد متمرکز شدیم تا منابع، نیروی انسانی و تجهیزات را در بخش تولید به کار بگیریم. ما در برخی موارد مزیت‌هایی داریم که ظرفیت‌های خالی در آن مشاهده می‌شود و اتفاقاً در بخش موارد غیر تحریمی قرار دارد. در صنایع پوشاک، غذا، کیف و کفش و صنایع لوازم خانگی توانایی زیادی داریم و بخشی از صادرات غیر نفتی ما را همین محصولات تشکیل می‌دهد. در بحث مربوط به تحریک تقاضا نیز برنامه‌هایی در نظر داریم و پروژه‌هایی را تعریف کردیم. این تحریک تقاضا فقط مربوط به بازارهای داخلی نیست و برای حضور بیشتر در بازارهای همسایه نیز برنامه ریزی زیادی انجام دادیم و کار را به صورت عملیاتی آغاز کردیم.
 به گفته برخی تولیدکنندگان بزرگ‌ترین مشکلشان در تولید و صادرات وجود قوانین دست و پاگیر است. آیا برای این موارد نیز فکری کرده‌اید؟
واحدهایی هستند که به دلیل قوانین دست و پا گیر قادر به توسعه صادرات نیستند که بخشی از قوانین ما نیاز به اصلاح دارد. به زودی این مشکل رفع خواهد شد و محصولات ایرانی در بازار کشورهایی که علاقه مند به استفاده از محصولات ما هستند قرار خواهد گرفت.
 برای تکمیل ظرفیت واحدهای تولیدی که فعالیتشان متوقف شده یا با حداقل ظرفیت کار می‌کنند نیز برنامه‌ای دارید؟
اتفاقاً یکی از سیاست‌های وزارت صنعت، معدن و تجارت برای رونق تولید و احیای بنگاه‌های تولیدی متوقف شده یا با حداقل ظرفیت است. طبق این هدفگذاری می‌خواهیم امسال حدود 2000واحد را نوسازی و بازسازی کنیم. پس از آن در بخش مدیریت، آموزش، بهره‌وری و ارتقای آن برنامه داریم تا بتوانیم کل زنجیره تولید را پیش ببریم. این‌که فقط بنگاه احیا شود کاری پیش نمی‌رود بلکه همه زنجیره تولید باید دیده شود. بحث بعدی مدیریت واردات است. در بحث مربوط به استفاده بهینه از پناتسیل‌های ارزی و همچنین رقابتی کردن محصولات داخلی با کالای مشابه خارجی برنامه‌ریزی‌هایی انجام شده است. به عنوان مثال 20 درصد از قطعات خودرو که در بخش تزئینی، صنایع الکترونیکی و قوای محرکه که وارداتی هستند امسال در داخل تامین خواهند شد. همچنین ای‌سی‌یو (سیستم کامپیوتر خودرو) توسط یکی از شرکت‌های داخلی ساخته می‌شود.
 آیا احیای وزارت بازرگانی با مدیریت واردات در تضاد نیست؟
به نظر من باید ریشه مشکلات را پیدا کنیم. اکنون یکی از مشکلات، مربوط به قانون انتزاع است که امیدواریم زودتر حل شود. ما در بحث مدیریت واردات، واردات کالاهای غیر‌ضرور را ممنوع کردیم. این ممنوعیت در کالاهایی که ظرفیت تولید دارند نیز انجام شده است و زمانی که همه با این سیاست مخالف بودند بنده پافشاری کردم. به عنوان مثال واردات لباس به کشور را ممنوع کردم اما در عین‌حال شرایطی را فراهم کردم که برخی برندهای معروف سفارشات خود را از تولیدی‌های ایران تامین کنند. من هیچ موقع یک روی قضیه را نمی‌بینم و با ممنوعیت واردات لباس اقدامی انجام دادیم تا برندهای معروف بتوانند تولیدات ایرانی را با برندهای خودشان در کشورهای دیگر و در داخل ایران به فروش برسانند. واردات محصول نهایی به کشور با رونق تولید در تضاد است اما در عین حال برنامه ریزی داریم تا مواد اولیه کالاها با تعرفه پایین وارد شود.
در جایی که ظرفیت تولید داریم کالای آماده آن با حداکثر تعرفه اما مواد اولیه با حداقل تعرفه وارد شود. حتی در برخی موارد ممکن است قیمت تمام‌شده کالا در کشور بیشتر از قیمت جهانی باشد اما این همه ماجرا نیست و باید به بخش اشتغالزایی آن نیز توجه کرد. بعد از این موضوع باید روی قیمت تمام شده کار کنم.
صادرات کیف و کفش نسبت به سال 96 رشد داشته و ما برای تقویت در این حوزه تلاش می‌کنیم. یکی از برنامه ریزی‌های معاونت امور صنایع وزارت صمت حضور در بخش‌هایی است که وابستگی نداریم. نکته بعدی توجه به نهاده‌های تولید و تامین مواد اولیه به موقع است که اگر مشکلی در این زمینه وجود دارد باید مرتفع شود.
 به گفته برخی کارشناسان تحریم‌ها، اقتصاد ایران را به چالش می‌کشد. شما چقدر از مشکلات اقتصادی را مربوط به تحریم می‌دانید؟
من یک موضوع را صریحاً به شما اعلام می‌کنم تحریم موضوعی نیست که ما را متوقف کند. زمانی که تحریم می‌شویم برخی فقط به تحدید فکر می‌کنند در حالی که این موضوع فرصت‌هایی برای ما ایجاد می‌کند و بیان تهدیدها فقط ناامیدی را رواج می‌دهد. البته ممکن است در بخشی از فضاها دست اندازهایی ایجاد کند اما بخش خصوصی واقعی ما خوب بلد است که از این موانع چطور عبور کند. زمانی که صحبت از بخش خصوصی می‌کنم منظورم بخش خصوصی واقعی است نه بخش خصوصی‌نما. چون ما در همه بخش‌ها یک نما داریم و منظور اصلی افرادی هستند که علاوه بر درآمد خود به فکر خدمت به کشور نیز هستند. برای رسیدن به این هدف باید قوانین و مقررات تغییر کند. تحریم‌های گذشته نشان داده هر چه شدت آن بیشتر باشد اتحاد بخش‌های مختلف و مردم بیشتر است. در شرایط تحریمی، استانداردها متفاوت است. یکی از این استانداردها ثبات قوانین است و نباید هر ماه قوانین و بخشنامه‌های جدید تصویب شود.
از سوی دیگر تامین مالی ارزی و ریالی بنگاه‌های تولیدی برای تولید در برنامه ما قرار دارد. برای بحث بهبود شرایط اقتصادی کشور برخی شرکت‌های دولتی در لیست واگذاری قرار دارند.
 الان که به موضوع واگذاری‌ها اشاره کردید نظرتان را درباره شرکت‌های واگذار شده فاقد اهلیت می‌گویید؟
این موضوع مربوط به سازمان خصوصی‌سازی است و از این سازمان خواستیم در مورد اهلیت خریداران نظر وزارت صنعت، معدن و تجارت را جویا شود. اهلیت خریداران در واگذاری بسیار مهم است به این دلیل که کارخانه بزرگی مثل نیشکر هفت تپه که بازسازی آن را انجام داریم و تولید آن را از 7000تن شکر به نزدیک 80 هزار تن شکر رساندیم اگر به افراد نا اهل واگذار شود دوباره به همان شرایط قبل باز می‌گردد. همانطور که اشاره کردم واگذاری شرکت‌های دولتی باید اتفاق بیفتد و بخش خصوصی واقعی کار را دست بگیرد و دولت هم در این زمینه نظارت داشته باشد. ظرفیت‌های بزرگی در این زمینه وجود دارد که تا وقتی شرکت‌ها دولتی هستند نمی‌توان حسابی روی آنها باز کرد مثل صنعت کاغذ. برخی کارخانه‌ها محصولاتی می‌توانند تولید کنند که ما را حتی از واردات مواد اولیه بی نیاز کند.
ما می‌خواهیم بخش خصوصی کار را دست بگیرد و ما از آنها حمایت می‌کنیم. برای رفع این مسئله هم یک کارگروه مشترک متشکل از وزارت صنعت، معان ارزی بانک مرکزی و رئیس کل گمرک تشکیل دادیم تا به محض مشکل برای رفع آن اقدام شود. به کارخانه‌های تولیدی هم اعلام کردیم برنامه ریزی خود را برای چهار تا پنج ماه آینده انجام دهند و تقاضای چهار ماه آینده‌شان را امروز به ما بگویند تا برای آن اقدام شود. بالاخره باید قبول کنیم در شرایط جنگی هستیم و جنگ هم تعطیلی نمی‌شناسد.
در جنگ نیاز به افراد جهادی و همچنین افرادی که می‌توانند خوب خاک‌ریز درست کنند و افرادی که پشت خاک‌ریز خوب سنگر بگیرند دارد. اکنون خاکریزها کارخانه‌های تولیدی هستند و باید برای تولید و اشتغال تلاش کرد.