بررسیاهداف سفر نخستوزیر پاکستان به تهران در گفتوگو با دستیار ظریف
پیام سفر «عمرانخان»
عمران خان، نخستوزیر پاكستان فردا شب در صدر هیاتی عالیرتبه به كشورمان میآید و پس از توقفی كوتاه در مشهد مقدس و زیارت بارگاه ملكوتی امام رضا(ع)، راهی تهران میشود تا صبح دوشنبه، مذاكرات رسمی خود با مقامات كشورمان را آغاز كند. در این سفر كه نخستین سفر عمرانخان به ایران است، هیاتی از جمله وزیر دارایی، وزیر حقوق بشر، وزیر دریانوردی، وزیر هماهنگی بین ایالتهای پاكستان، مشاور اقتصادی دولت، گروه ضربت نیرو و مشاور ارشد نخستوزیر پاكستان در امور پاكستانیهای مقیم خارج، عمرانخان را همراهی میكنند. در گفتوگو با سیدرسول موسوی، دستیار وزیر خارجه و مدیركل آسیایغربی وزارت خارجه، ابعاد این سفر را بررسی كردهایم. موسوی در این گفتوگو همچنین از اهمیت ارتباط با همسایگان در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران گفته است.
ابتدا باید شرایط سیاسی، اقتصادی و اجتماعی پاكستان در انتخابات اخیر این كشور را كه به پیروزی عمران خان منجر شد در نظر بگیریم. زیرا بیتوجهی به این واقعیتها موجب میشود به نتایج درستی از تحلیلهای خود درباره پاكستان نرسیم. پیروزی عمران خان در انتخابات پاكستان یك تحول جدید اجتماعی در این کشور است و نباید آن را امری عادی و در چارچوب رفتارهای سیاسی سنتی پاكستان دانست. واقعیت آن است كه عمرانخان نماد جریان جدیدی در عرصه سیاسی پاكستان است كه موفق شده احزاب سنتی و ریشهدار پاكستان را شكست دهد و با شعارها، رویكردها و نظرات سیاسی و اقتصادی جدید پای به عرصه سیاست پاكستان بگذارد.
تحلیل نتایج انتخاباتی كه به پیروزی عمران خان منجر شده است این واقعیت را نشان میدهد كه ایشان بر پایگاه اجتماعی متفاوتی تكیه كرده است. اگر به تركیب جمعیتی پاكستان نگاه كنیم متوجه این حقیقت خواهیم شد كه بیش از ۶۰درصد جمعیت ۲۱۲ میلیون نفری پاكستان بین سنین ۱۵ و ۶۰، یعنی جمعیتی فعال به لحاظ اقتصادی و اجتماعی است و در این جمعیت فعال وجه غالب را جوانان تشكیل میدهند. معنی سیاسی این تحلیل جمعیتی این است كه آینده سیاسی پاكستان متعلق به چهرههایی خواهد بود كه برای نیازها و خواستههای این جمعیت انبوه پاسخ داشته باشند و مسلم است در پاسخگویی به نیازها توجه به اقتصاد و آینده اقتصادی پاكستان اولویت پیدا میكند.
در تحلیل تحولات سیاسی كشورها حتما باید دو ركن اساسی تعیینكننده را در نظر گرفت؛ اول ساختارهای واقعی كه قوام سیاسی یك كشور بر آن استوار است و دوم تحولات عینی اجتماعی و اقتصادی آن كشور. اگر به تاریخ تحولات سیاسی پاكستان از ابتدای استقلال این كشور از سال ۱۹۴۷ تا امروز نگاه كنیم این حقیقت را درخواهیم یافت كه ارتش پاكستان ركن اول استقلال و قوام سیاسی پاكستان است و ركن دوم تحولات سیاسی آن را واقعیتهای اجتماعی و اقتصادی تشكیل میدهد، بنابراین با پوزش از این كه در پاسخ سؤال شما كمی مباحث نظری را مطرح كردم باید بگویم سفر آقای عمرانخان در زمان مناسب خود به ایران انجام میشود زیرا بر بنیانهای واقعی تحولات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی استوار است نه بر فضای برخاسته از تبلیغات انتخاباتی و یك نكته را هم اضافه كنم كه هرچه روابط كشورها بر واقعیتهای عینی استوار شود آن روابط پایدارتر و مستحكمتر خواهد بود و روابط ایران و پاكستان باید چنین روابطی باشد.
عمران خان در اولین سفر خود پس از نخستوزیری به عربستان رفت. این سفر و همینطور سفر اخیر بن سلمان به پاكستان را چطور تحلیل میكنید؟
اگر شما به تاریخ روابط خارجی پاكستان مراجعه كنید میبینید عمران خان درست بر بستر رویههای پایدار حاكم بر روابط خارجی پاكستان حركت كرده و استثنایی بر این روابط عمومی در سیاست خارجی پاكستان نیست. پاكستان همیشه با عربستان روابط خوب داشته است و ضمن آن همیشه با ایران هم روابط بسیار خوب خود را حفظ كرده است. پاكستان این ظرفیت را در سیاست خارجی خود بهخوبی تقویت كرده است كه میتواند همزمان با كشورهای مختلف كه بعضا آن كشورها ممكن است مشكلاتی با هم داشته باشند روابط خوب و مستحكمی داشته باشد.
ایران و پاكستان مانند همه كشورها در روابط خارجی خود بر اساس منافع ملی خود حركت میكنند، ولی همزمان این واقعیت را در نظر دارند كه در روابط دو كشور همسایه مساله اصلی امنیت ملی است كه منافع ملی بر آن استوار میشود. ایران و پاكستان بهخوبی به این حقیقت واقفند و میدانند چگونه سیاست خارجی را بر اساس منافع ملی و بر بستر امنیت ملی پیش ببرند.
در سالهای گذشته، اخباری درباره پیشنهادهای مقامات عالی پاكستان برای میانجیگری میان تهران و ریاض منتشر شده بود. آیا احتمال دارد در این سفر پیشنهادی در این زمینه مطرح شود.
جمهوری اسلامی ایران همیشه از حسن نیت تمام كشورها برای بهبود روابط خود با دیگر كشورها استقبال كرده و پاكستان هم همیشه در این خصوص حسن نیت خود را نشان داده است، ولی به نظر میرسد متاسفانه مشكل در عربستان است كه حسن نیت
پاكستان را به نتیجه نمیرساند.
با توجه به تلاش آمریكا برای تشدید تحریمهای اقتصادی علیه ایران، ایران چگونه میتواند از طریق گسترش ارتباط با پاكستان، تحریمهای آمریكا را بیاثر كند؟
نمیخواهم واژه بیاثر را بهكار ببرم، زیرا كه این كار نشدنی است. نمیشود تحریمها را بیاثر كرد، ولی میشود آنها را مدیریت كرد و اجازه نداد بر مردم و توسعه كشور اثر مخرب بگذارند. واقعیت آن است كه خود پاكستان سالها تحریمهای مختلف از جمله تحریمهای آمریكایی را تجربه كرده است و در حال حاضر هم با شرایط سختی روبهروست. من فكر میكنم انتقال تجربیات و تلاش برای گسترش همكاریهای اقتصادی برای هر دو كشور همسایه منافع زیادی دارد.
همواره با معضل حضور گروههای تروریستی در خاك پاكستان و اقدامات ایذایی آنها در مناطق مرزی كشورمان روبهرو هستیم. در این ارتباط چه باید كرد؟
خود پاكستان هم از تروریسم در رنج است. همین هفته گذشته در كویته پاكستان عملیات تروریستی سنگینی اتفاق افتاد. امروز تروریسم فراسرزمینی مشكل خیلی از كشورهاست. من فكر میكنم ایران و پاكستان بتوانند درخصوص مبارزه با تروریسم با یكدیگر همكاریهای خوبی داشته باشند. توافقهای بسیار خوبی میان نهادهای امنیتی و نظامی دو كشور وجود دارد كه در صورت دقت در عملیاتی شدن آنها بسیاری از مشكلات قابل حل است.
در سال گذشته شاهد حجم عظیم قاچاق سوخت به پاكستان بودیم. با توجه به ظرفیت مازاد تولید بنزین ایران، چرا برای صادرات رسمی بنزین و گازوئیل به پاكستان مذاكره نمیكنیم؟
مشكل قاچاق، هم برای ما وجود دارد و هم برای پاكستان. قاچاق پدیدهای است كه در بسترهای مختلف اقتصادی و اجتماعی اتفاق میافتد. حتما همكاریهای دو كشور و گسترش روابط اقتصادی و مبادلات رسمی در كاهش قاچاق اثر تعیینكننده دارد ولی باید در كنار توجه به روابط خارجی هر دو كشور ایران و پاكستان به توسعه ملی خود و استانهای مرزی توجه ویژهای داشته باشند. در یك سیستان و بلوچستان توسعه یافته و دارای اقتصاد تولیدی، قاچاق به حداقل میرسد.
طرح صادرات گاز به پاكستان چرا متوقف شده است؟ آیا طرف پاكستانی به خاطر كمبود بودجه این طرح را متوقف كرده یا بحث فشارهای آمریكا تاثیرگذار بوده است؟
این سؤال را فكر میكنم خوب است از مهمانان پاكستانیمان بپرسید. من میتوانم از طرف ایران بگویم كه در ایران هیچ مانعی برای به اتمام رساندن این طرح كه قطعا به سود مردم دو كشور است وجود ندارد، ولی این كه در پاكستان چه مشكلی هست فكر میكنم دوستان پاكستانی ما بهتر بتوانند به آن پاسخ دهند.
-
پیام سفر «عمرانخان»
-
معمای گاندو
-
دل را چراغـــــــــانی کنید
-
تاکســیهــای اینتـرنتــی و اطلاعات اشتراکی
-
برانكو رفتنی است؟
-
شاعری که مجوز عاشقی می دهد
-
غلبه گُل بر گِل
-
و ما ادراک «حسین»
-
قدرت نمایی جنگنده های بومی در آسمان تهران
-
گوگل، حساب «پرس تیوی» را در «یوتیوب» غیرفعال کرد
-
خوزستان باز هم «سد» میخواهد
-
3 رویكرد علمی در مدیریت بحران
-
اصل امیدبخش انتظار
-
دموكراتها خواستار انتشار نسخه سانسورنشده گزارش مولر شدند