پرواز  را  به خاطره بسپار !

جام‌جم از افزایش شدید قیمت بلیت هواپیما در مسیرهای داخلی گزارش می‌دهد

پرواز  را  به خاطره بسپار !

در سال‌های قبل افراد متوسط جامعه هم می‌توانستند در روزهای خلوت مثل وسط هفته، بلیت هواپیمای مسیر تهران-مشهد را با نرخ‌هایی حتی كمتر از صد هزار تومان و معادل قیمت بلیت اتوبوس تهیه كنند و راهی مشهد شوند؛ اما امسال دیگر خبری از این نرخ‌ها نیست و حتی در خلوت‌ترین روزها هم بلیت این مسیر زیر 350 هزار تومان نیست. در سال جاری با قیمت‌های عجیب و غریبی در پروازهای داخلی مواجه شده‌ایم، به طور مثال، بلیت تهران - مشهد برخی روزها از مرز یك میلیون تومان هم تجاوز كرده كه این موضوع اعتراض بسیاری از مردم را به دنبال داشته است، در مقابل مسؤولان صنعت هوایی تنها با اعلام این‌كه هزینه شركت‌های هواپیمایی افزایش یافته، گران شدن بی‌رویه و غیرمعقول بلیت پروازها را توجیه می‌كنند.

بلیت پرواز تهران - ارومیه در یك سال اخیر بیش از 3 برابر شده است
سیدهادی بهادری، عضو كمیسیون عمران مجلس با بیان این‌كه استراتژی سازمان هواپیمایی عامل گرانی بلیت پروازهاست، گفت: در شرایط كنونی، شركت‌های هواپیمایی تنها اقداماتی كه به نفع خودشان است را عملیاتی می‌كنند.
به گزارش تسنیم، بهادری با بیان این‌كه استراتژی امروز سازمان هواپیمایی، شناور كردن نرخ بلیت پروازهای هوایی است، یعنی آن‌كه قیمت بلیت در زمان‌های خاص و ایام پرمتقاضی بالا می‌رود، اظهار كرد: شناور شدن قیمت بلیت هواپیما یكی از ابزارهای شركت‌های هواپیمایی خارجی برای مدیریت بازار پروازهای هوایی است، حال سؤال پیش می‌آید كه آیا تمام اقدامات ما در این حوزه به‌مانند كشورهای خارجی است كه شناور شدن نرخ بلیت مانند آنها باشد؟ وی با انتقاد از عدم ارتقای كیفیت خدمات ارائه شده در پروازهای هوایی داخلی، افزود: متأسفانه با وجود افزایش قیمت بلیت هواپیما، كیفیت خدمات تغییر مثبتی نكرده است، از طرفی بی‌نظمی شركت‌های هواپیمایی در ارائه خدمات افزایش یافته است. یكی از عوامل نارضایتی مسافران از پروازهای هوایی، بروز تأخیرهای چندساعته پرواز و معطل ماندن مسافران است كه متأسفانه این مشكل هنوز ادامه دارد.بهادری به مثالی درباره گرانی بلیت اشاره كرد و با بیان این‌كه نرخ بلیت پرواز تهران - ارومیه در یك سال اخیر بیش از سه برابر شده است، اظهار كرد: در شرایط كنونی مردم برای این پرواز یك‌ساعته باید مبلغی حدود 600 هزار تومان را پرداخت كنند، از این‌رو سازمان هواپیمایی كشوری و وزارت راه و شهرسازی باید یك بار برای همیشه بازار فروش بلیت هواپیما را ساماندهی كنند.


كاهش مسافر با محدود شدن چارتر
رضا جعفرزاده، سخنگوی سازمان هواپیمایی كشوری در مورد نتایج محدود شدن پروازهای چارتری گفت: پروازهای چارتری به دلیل این‌كه بلیت‌های سیستمی بیشتری در اختیار مسافران قرار بگیرد محدود شد اما در برخی مسیرها همچنان پروازهای چارتری ادامه دارد و باید توجه داشت افرادی كه اقدام به فروش بلیت چارتری می‌كنند باید در قالب بسته سفر در مناطق گردشگری كیش، قشم و مناطق نفت خیز باشد.
وی با بیان این‌كه پروازهای چارتری قابل حذف نیست افزود: بلیت‌های چارتری محدود شده و تنها در مسیرهای گردشگری فروخته می‌شود. حذف بلیت‌های چارتری در برنامه سازمان هواپیمایی كشوری نیست اما محدود شدن آن جزو برنامه‌هایمان بود كه قرار شد فروش بلیت همراه با ارائه بسته‌های مختلف  باشد كه این موضوع به‌خوبی اجرا می‌شود.
جعفرزاده درباره این‌كه از زمان محدود شدن بلیت‌های چارتری همه صندلی‌های پروازها پر می‌شود یا خیر پاسخ داد: پر شدن صندلی‌های هواپیما به زمان پرواز بستگی دارد. اگر در زمان پیك (تقاضای زیاد) باشد همه صندلی‌ها پر می‌شود اما اگر در زمان غیرپیك باشد برخی از صندلی‌ها خالی است كه البته این موضوع در همه وسایل نقلیه وجود دارد و حمل‌ونقل هوایی هم از آن مستثنا نیست.
سخنگوی سازمان هواپیمایی كشوری دلیل حذف بلیت‌های چارتری را خدمت به مسافران هوایی دانست و تاكید كرد: بلیت باید قابلیت استرداد و تغییر را داشته باشد اما بعضا شاهد بودیم در برخی فروش‌های بلیت چارتری، اعلام می‌شد غیرقابل استرداد است و این برخلاف حقوق مسافران هوایی بود. همچنین در زمان‌های پیك، پروازهای چارتری تعیین‌كننده نرخ بلیت می‌شدند و در همان زمان بلیت به دست مسافران نمی‌رسید. لازم به یادآوری است، بلیت‌های چارتری یك قابلیت خوب داشت و آن هم بلیت ارزان در زمان غیرپیك بود اما با تعیین كف و سقف نرخ بلیت این امتیاز از مسافران گرفته شد و عملا بلیت هواپیما گران شد كه سخنگوی سازمان هواپیمایی در این باره تصریح كرد: با شروع مهرماه ارقام بلیت بسیار كاهش می‌یابد و تقریبا به كف قیمتی نزدیك می‌شود. برای تعیین كف و سقف قیمت بلیت هزینه تمام‌شده یك صندلی پرواز محاسبه می‌شود و ما برای نظارت در هر مسیر اجازه نمی‌دهیم شركت هواپیمایی از سقف قیمتی در زمان پیك عبور كند.
جعفرزاده ادامه داد: بلیت مسیر تهران به مشهد از 200 هزار تومان تا 750 هزار تومان است و ما هیچ تكلیف قیمتی برای آنها تعیین نكردیم. وی در مورد تغییر نرخ بلیت هواپیما گفت: به دلیل این‌كه نرخ ارز ثابت شده و قیمت بلیت‌ها براساس هزینه تمام‌شده صندلی‌های پرواز محاسبه می‌شود تغییری در نرخ بلیت‌ها نداریم.



راهکاری برای ارزان شدن بلیت
مقصود اسعدی سامانی، دبیر انجمن شركت‌های هواپیمایی با بیان این‌كه محدود كردن پروازهای چارتری به زیان مردم بود به خبرنگار ما گفت: چارتر یكی از روش‌های توزیع و فروش بلیت پروازها است كه می‌تواند موجب توسعه گردشگری در كشور شود كه در همین ارتباط پیشنهاد‌هایی از سوی انجمن به سازمان هواپیمایی كشوری مبنی بر برقراری و فروش بلیت چارتری در برخی مسیرهای پرتردد كشور داده شد اما هنوز در این مورد قانع نشده اند.
وی افزود: رایزنی‌های زیادی برای برقراری فروش بلیت چارتری در مسیر مشهد به شهرهای دیگر صورت گرفته و در آن توضیح داده‌شده كه چارتر با همین شرایطی كه در مسیرهای گردشگری اجرا می‌شود در مسیر مشهد هم به اجرا دربیاید تا در زمان غیرپیك مسافران بتوانند با نرخ ارزان‌تری سفر كنند.
اسعدی سامانی به شرایط فروش بلیت چارتری در مسیرهای گردشگری اشاره كرد و گفت: كیش، قشم و مناطق نفت خیز می‌توانند بلیت چارتر در قالب یك بسته سفر به فروش برسانند كه در مورد مسیر سوم تكلیف روشن است و تنها مهندسان و كاركنان وزارت نفت از آن استفاده می‌كنند؛ اما اگر در مسیر مشهد این بلیت‌ها فروخته شود و هتل و گردش‌های یك‌روزه و یا تورهای تفریحی دیگر كنار آن در نظر گرفته شود می‌تواند بسیار مفید باشد و مهم‌ترین بخش سفر كه هزینه پرواز است بسیار كاهش می‌یابد.
وی به فعالیت شركت‌های هواپیمایی بعد از محدودسازی بلیت چارتری اشاره كرد و افزود: از زمانی كه بلیت چارتری تنها در مسیرهای مذكور فروخته می‌شود، قیمت بلیت در برخی مسیرهای پرتردد مانند مشهد بسیار گران‌تر شده و همه اقشار نمی‌توانند از آن بهره ببرند. این در حالی است كه برخی پروازها همه صندلی‌ها دارای مسافر نیستند كه در صورت فروش بلیت‌های چارتری این موضوع حل خواهد شد.
این مقام صنفی تاكید كرد: در گذشته برخی افراد با چارتر كردن كل بلیت‌های یك مسیر، تعیین‌كننده قیمت آن می‌شدند، اما اگر مسیرهای پرتردد را برای این كار در نظر گرفت هم امكان نظارت آن وجود دارد و هم بلیت با نرخ ارزان‌تری به دست مردم خواهد رسید.
اسعدی‌سامانی تصریح كرد: كسانی كه هتل و بلیت را برای یك سال چارتر می‌كنند هزینه تمام‌شده آنها بسیار پایین می‌آید و می‌تواند موجب سرمایه‌گذاری بیشتری در حوزه حمل‌ونقل هوایی شود.
وی با بیان این‌كه حذف یا محدود كردن چارتر به نفع مردم نخواهد بود، گفت: از زمانی كه چارتر حذف‌شده مردم نفعی از فروش‌های سیستمی ندارند ضمن این‌كه سود اصلی آن به شركت‌های هواپیمایی می‌رسد اما باید توجه داشت كه سود اصلی این شركت‌ها به فروش بیشتر بلیت است. از سوی دیگر سازمان هواپیمایی كشوری كف و سقفی برای فروش بلیت مسیرها تعیین كرده كه می‌توان چارتر را در این بخش گنجاند و كف آن را حذف كرد، اما سقف قیمتی وجود داشته باشد. دبیر انجمن شركت‌های هواپیمایی با بیان این‌كه نرخ بلیت هواپیما تغییر نمی‌كند، تصریح كرد: نرخ‌هایی كه اكنون برای بلیت هواپیما تعیین می‌شود بر اساس دلار 12 هزار تومانی است و تغییر نرخ ارز نیمایی هم تأثیر چندانی روی نرخ بلیت هواپیما ندارد. اگر نرخ نیمایی فاصله زیادی با نرخ 12 هزار تومانی كه اكنون در نظر گرفته می‌شود، پیدا كند شاید درخواست افزایش نرخ به سازمان هواپیمایی كشوری برود اما بعید است این اتفاق بیفتد.
وی در مورد كف و سقف قیمت بلیت هواپیما توضیح داد: غالبا سقف قیمت بلیت هواپیما در زمان پیك (پرتقاضا) تعیین می‌شود اما به طور معمول نرخ بلیت هواپیما به صورت میانگین محاسبه خواهد شد. به عنوان مثال اگر سقف قیمت یك مسیر 700 هزار تومان است غالبا بلیت با نرخ 350 هزار تومان به دست مسافران می‌رسد.



افزایش 3 برابری هزینه پرواز به مشهد
هم‌اكنون در روزهای وسط هفته هم یك خانواده چهارنفره برای استفاده از بلیت رفت و برگشت پرواز تهران - مشهد،‌ باید حدود سه تا چهار میلیون تومان هزینه كند؛ این در حالی است كه همین خانواده سال گذشته می‌توانست در روزهای خلوت با هزینه كمتر از یك میلیون تومان با استفاده از مسیرهای هوایی به مشهد برود و برگردد.
افزایش شدید قیمت بلیت هواپیما بر قیمت مسیرهای ریلی هم اثر گذاشته و نرخ بلیت قطار در مسیرهای پرتردد مثل تهران - مشهد را هم نسبت به سال قبل مضاعف كرده است.
با این وضعیت قیمت‌ها به‌خصوص در مسیرهای هوایی، دیگر می‌توان گفت خرید بلیت هواپیما فقط در توان ثروتمندان است و اقشار متوسط از این پس باید با خودروی سواری راهی سفر شوند كه مخاطرات خود را دارد.
علت این وضعیت را باید در تعیین كف قیمت برای مسیرهای هوایی دانست. به گفته علی عابدزاده، رئیس سازمان هواپیمایی كشوری، خطوط هوایی مجاز هستند برای پروازهای خود حداكثر و حداقل قیمت تعیین كنند. مشخصا تعیین حداقل قیمت موجب شده تا حتی در روزهای خلوت هم قیمت‌ها پایین نیاید.
مهم‌ترین توجیه شركت‌های هواپیمایی برای گران كردن نرخ بلیت، افزایش هزینه‌های ارزی است؛ اما برخی كارشناسان معتقدند اگر با این هزینه‌های ارزی كه شركت‌ها هم می‌گویند نرخ بلیت را محاسبه كنیم، قیمت‌ها باید خیلی كمتر از نرخ‌های فعلی باشد، اما شركت‌های هوایی برای جبران زیان‌های انباشته و بدهی‌های خود كه به جای مانده از قبل و مدیریت‌های غلط است، می‌خواهند این هزینه‌ها را از جیب مردم و مسافران خود
درآورند.
البته شركت‌های هواپیمایی می‌گویند دلیل افزایش قیمت در شرایط كنونی این است كه تعداد زیادی از هواپیماهای شركت ایران ایر پروازهای حج را انجام می‌دهند بنابراین به اجبار تعدادی از پروازهای داخلی باطل شده‌اند و این بر قیمت‌ها تأثیر گذاشته، اما نگاهی به قیمت پیش‌فروش بلیت‌ها حتی برای مهرماه هم نشان از تداوم گرانی‌ها دارد.



نظارت بر قیمت‌گذاری بلیت پروازهای داخلی وجود ندارد
 جمشید جعفرپور، رئیس كمیسیون فرهنگی مجلس، درباره افزایش زیاد قیمت پروازهای داخلی و تأثیر آن بر جامعه و كمتر شدن این نوع پرواز گفت: سوءاستفاده از مصوبه آزادسازی نرخ بلیت پروازهای داخلی منجر به تخلف شركت‌های هواپیمایی در قیمت‌گذاری بلیت‌ها شده است. به گزارش خانه ملت، وی تاكید كرد: یك ضرورت جدی در این حوزه از سوی سازمان هواپیمایی، سازمان تعزیرات حكومتی و وزارت راه و شهرسازی بر قیمت‌گذاری شركت‌ها لازم است. نماینده مردم لارستان با بیان این‌كه عدم نظارت باعث بروز هرج و مرج در قیمت‌گذاری بلیت پروازهای داخلی شده است، گفت: عدم وجود نظارت جدی بر قیمت بلیت پروازهای داخلی باعث این نوسانات شده است. وی افزود: این شركت‌ها در ایام خاص و پرتردد قیمت‌ها را به گونه‌ای غیرمعقول افزایش داده و هم‌میهنان را در تهیه بلیت و ترددهای بین‌شهری دچار مشكل كنند. رئیس كمیسیون فرهنگی مجلس تاكید كرد: هزینه‌های سنگین دولت جهت تجهیز ناوگان هوایی كشور باید امكان تردد هوایی را در دسترس اقشار مختلف جامعه قرار دهد. وی با اشاره به این‌كه افزایش قیمت پروازهای داخلی امكان استفاده از حمل و نقل هوایی را در اختیار یك گروه خاص قرار می‌دهد، گفت: نتیجه افزایش قیمت بلیت‌ها این است كه امكان تردد هوایی تنها برای اقشار ثروتمند فراهم می‌شود و ناوگان هوایی باری از میزان تردد زمینی كه امكان خطرات جانی بیشتری را برای مردم ایجاد می‌كند، برنمی‌دارد. نماینده مردم لارستان در مجلس شورای اسلامی گفت: دلالان و گروه‌های قدرتمند غیررسمی نقش زیادی در افزایش قیمت كالاها و خدمات اساسی مورد نیاز مردم دارند.


نرخ بلیت‌ها واقعی نیست
آرمان بیات، کارشناس صنعت هوایی نیز در این خصوص گفت: سیاست‌های رایج برای توزیع صندلی‌های پرواز در سراسر کشورهای جهان بر اساس کشش بازار (میزان عرضه و تقاضا) مشخص می‌شود ولی با این حال به اعتقاد بنده قیمت‌های اعلام‌شده برای کف و سقف بلیت‌های داخلی خصوصا مسیر مشهد واقعی نیست.
وی افزود: هزینه‌های پرواز در کشور خصوصاً هزینه صندلی‌ها همواره ثابت است و به نظر می‌رسد قیمت‌های فعلی واقعی نبوده و حداکثر قیمت بلیت
تهران-مشهد باید 250 هزار تومان باشد، نه 700 هزار تومان، بنابراین باید شرکت‌های هواپیمایی در اعلام نرخ قیمتی کف و سقف خرید بلیت هواپیما تجدیدنظر کرده و آن را بردارند. این کارشناس صنعت هوایی در خصوص شاخص‌های تعیین نرخ صندلی هواپیماها تصریح کرد: معمولاً نرخ صندلی هواپیماها بر اساس نوع و حجم هواپیما، نرخ ارز و شرکت هواپیمایی متفاوت است با این حال شرکت‌های هواپیمایی باید با حمایت‌های دولتی هزینه‌های خود را مهندسی کرده تا آسیب‌های ناشی از تحریم به آنها وارد نشود و تأثیری بر آنها نگذارد.  بیات گفت: متاسفانه در سالیان اخیر سود خرید بلیت عمدتاً در جیب چارتر کنندگان رفته و شرکت‌های هواپیمایی و مردم از این امر منتفع نگشته‌اند به همین دلیل معتقدم شرکت‌های هواپیمایی خود باید نرخ بلیت را تعیین کنند.
وی در خصوص عوامل تاثیرگذار در بحث عرضه صندلی نیز گفت: زیرساخت‌های عملیاتی شرکت هواپیمایی، زیرساخت‌های فرودگاهی، تعداد ناوگان هوایی و تعمیراتی بودن بسیاری از این خطوط سبب شده همواره نرخ بهره‌وری در ناوگان هوایی پایین بوده و همواره تقاضا از عرضه بیشتر
باشد.