8500کلاس درس  باید بازسازی شوند

باوجود بهره برداری از 10 هزاركلاس درس نوساز از اول مهر امسال هنوز یك سوم مدارس كشور نیازمند تخریب و نوسازی است

8500کلاس درس باید بازسازی شوند

پنجشنبه و جمعه‌ای كه گذشت، میان آن همه شلوغی و هیاهو و كلی اخبار سیاسی و امنیتی، لوله‌های آب یك مدرسه در تهران دور از چشم همه تركید و آب،‌ آرام و بی‌صدا راه افتاد بین جرزهای چند كلاس درس و بعد هم در طبقه دوم مدرسه،‌ آجر و ملات‌های كف خیس خورد و طاق ریخت. كسی صدای این تخریب را البته نشنید، چون بقیه صداهای شهر بلندتر از صدای این خرابی بود. مدرسه شهید سالاری درشهرك شریعتی محله خانی‌آباد به همین سادگی از اول این هفته تعطیل شد و1400 دانش آموز دختر و پسرش میان مدارس منطقه پخش شدند.

مادر یكی از دانش آموزان كه خرابكاری آب در مدرسه را دیده برای ما از سقف نیمه ریخته كلاس طبقه دوم می‌گوید و از مهتابی‌های آویزان در هوا. پدری نیز راوی حرف‌های دخترش می‌شود كه در مدرسه جدید، درمدرسه میزبانِ اجباری، جا به قدری تنگ و كوچك است كه بچه‌ها چهارنفری روی هر نیمكت نشسته‌اند.
این مدرسه كه سقف كلاس اش فروریخته از مدارس قدیمی شهرتهران است، یكی از ساختمان‌های عمركرده پایتخت كه به روایت والدین دانش آموزان، پارسال نیز خانواده‌ها مجبور شده اند برای ایزوگام شدن سقف مدرسه پول روی هم بگذارند. ظاهرا این بار نیز چشم مدرسه به جیب اولیا بوده چون پدری برایمان نقل می‌كند كه برای ترمیم این خرابی‌ها از هرخانواده 250 هزارتومان پول خواسته بودند كه چون اولیا یكصدا، شعار «ندارم» سرداده بودند سه روز اول هفته، ‌این مدرسه و بچه‌ها به تعطیلی اجباری رفتند و سه شنبه نیز كوچ ناخواسته به مدارس دیگر را پذیرفتند.
 گزارش رسید
داستان مدارس فرسوده تهران البته درشهرك شریعتی محله خانی آباد خلاصه نمی‌شود بلكه این محله و مدرسه اش فقط یك نماد است از یك فرسودگی بزرگ. داستان فرسودگی و ناایمن بودن مدارس چه در تهران كه پایتخت است و چه در بقیه شهرهای كشور داستانی بلند و كشدار است و سال هاست روایت می‌شود و همچون میراثی ملی از نسلی به نسلی دیگر ارث می‌رسد.
ماجرای مدرسه تعطیل شده محله خانی آباد با این حال ختم به خیرخواهد شد، چون برخلاف كادرمدرسه كه به دلایل نامعلوم از اولیا پول خواسته اند تا خسارات حاصله را جبران كنند، اداره كل نوسازی مدارس استان تهران به ما گفت با بودجه‌های دولتی در اختیارش، فرآیند بازسازی مدرسه را آغاز خواهد كرد.
دیروز كه پیگیر این ماجرا بودیم همزمان گزارش ناظر نیز به اداره كل رسیده و پیمانكار تعیین شده بود. اداره كل اما نتوانست به ما بگوید دقیقا كی مدرسه رو به راه می‌شود، ولی اطمینان داد هرچه زودتر، در اسرع وقت.
 مدارس پیر
این كه میانگین سنی مدارس استان تهران چقدر است كسی به طور قطع و یقین درباره اش  نمی‌داند، چون تابه حال بررسی دقیقی دراین باره انجام نشده است. با این حال نقل قولی از علی شهری، مدیركل نوسازی مدارس استان موجود است كه از وجود 235 مدرسه با عمر بیش از 60 سال حكایت دارد. این 235 مدرسه بی شك جزو مدارس ناایمن اند ولی علی شهری یك بار درباره شان گفته اگر شرایط عادی باشد این مدارس مشكلی ندارند اما در شرایط اضطرار جزو آسیب‌پذیرترین‌ها خواهند بود.
اضطرار شاید در ذهن عده‌ای فقط سیل یا زلزله باشد كه قطعا هست، ولی حادثه مدرسه خانی‌آباد تهران نشان داد اضطرار می‌تواند تركیدن لوله‌های آب نیز باشد.
گفته‌های مدیركل درباره مدارس استان تهران را البته اگر فارغ از این مدارسِ پیر مرور كنیم، شهرتهران و بقیه شهرستان‌های این استان جایی است برای استقرار كلی مدرسه نیازمند تخریب و بازسازی، مدارسی در قالب 8500كلاس درس كه از قضا بیشتر آنها در شهرتهران و مناطق 6، 11 و 12 نفس می‌كشند.
تهران شهرفقیری است اگر متر و معیار سنجش، وضعیت فضاهای آموزشی باشد به‌خصوص كلاس‌های درسی كه باید مقاوم‌سازی شوند و تعدادشان بیشتر از 14‌هزار است و اضافه می‌شود به آن 8500كلاس قبلی كه ذكر شد. این عددها میان 32 استان كشور جایگاهی بدی برای تهران ساخته، جایگاه سوم از آخر جدول كه می‌گوید به لحاظ تعداد مدارس فرسوده كه نیازمند تخریب، نوسازی و مقاوم سازی اند جای تهران بعد از سیستان و بلوچستان همواره محروم و استان البرز است.
 فرسودگی كشوری
مدرسه خیس خورده و تعطیل شده خانی آباد تهران را اگر تازه ترین نمونه از مدارس مشكل‌دار و نیازمند توجه در كشورمان بدانیم بی‌شك این مدرسه تنها محیط آموزشی مشكل دار كشور در این لحظه نیست. با این كه اداره كل نوسازی مدارس استان تهران روز پیش به ما گفت سالی هزاركلاس درس جدید تحویل آموزش و پروش می‌دهند و داریوش ورناصری معاون فنی و نظارت سازمان نوسازی مدارس كشور پشت بند این اظهارنظر به ما گفت اول مهر امسال ده هزار كلاس درس نوساز در اختیار دانش‌ آموزان كشور قرار گرفته، ولی هر دو در عین حال یكصدا گفتند مشكل فرسودگی مدارس و رفع این چالش با ساخت و سازهایی بیش از این میسر است.
ورناصری می‌گوید ساخت ده هزاركلاس درس كه هر كدامش به طور میانگین 250‌تا300 میلیون تومان هزینه دارد دراین شرایط اقتصادی كار بزرگی است، ولی برای این كه فرسودگی از مدارس كشور رخت ببندد نیاز به پول‌های بیشتری است.
طبق آمارهای رسمی، یك سوم فضاهای آموزشی كشور فرسوده است كه می‌شود نزدیك به 35 هزارمدرسه و چند برابر این عدد، كلاس درس كه اگر ضربدر تعداد دانش آموزان هر كلاس شود، می‌شود چالش میلیون‌ها دانش آموز ایرانی و تحصیل گسترده زیر سقف‌های ناایمن.
ورناصری می‌گوید این مشكل درهمه جای ایران قابل مشاهده است، اما در استان‌های تهران، خراسان رضوی، خوزستان، آذربایجان شرقی و اصفهان یا به عبارت بهتر در همه شهرهای بزرگ كشور فرسودگی در مدارس رخنه كرده است.
اكنون كه این سطرها نوشته می‌شود و دراین لحظه كه این واژه‌ها در حال خوانده شدن است 12 درصد از كلاس‌های درس كشور باید تخریب شود و 18 درصدشان بازسازی، دو عددی كه روی هم آمار30 درصدی مدارس ناایمن كشور را می‌سازند. ورناصری می‌گوید با این كه 6000 خیر مدرسه ساز سال هاست پای كار مدرسه سازی در كشور ایستاده اند و ركورد ساخت 20 درصد مدارس كشور را از آن خود كرده اند و با این كه سال 98 اعتبار مدرسه‌سازی رشد قابل ملاحظه‌ای داشت، ولی برای حذف واژه فرسوده از كنار مدرسه باید مساعدت‌های دولت و مجلس بیشتر شود.
در یكی از روزهای تابستانی سال 97 مدیركل نوسازی مدارس استان تهران درنشست خبری بیستمین جشنواره خیرین مدرسه سازگفته بود با روند كنونی تخصیص اعتبارات بیش از ۱۵ سال زمان نیاز است تا مدارس فرسوده استان تخریب و نوسازی شوند و بد ماجرا نیز همین است.
داریوش ورناصری، معاون فنی و نظارت سازمان نوسازی مدارس كشور به ما گفت برای درمان این درد كهنه باید عزمی جدی تر شكل بگیرد و مانند دهه 80 كه بودجه‌ای چشمگیر به مدرسه سازی تعلق گرفت و آمار70 درصدی مدارس فرسوده درعرض چند سال به آمار 30 درصدی تقلیل یافت این عزم باید دوباره شكل بگیرد و گرنه ما باید همچنان از فرسودگی بگوییم و شما باز هم از فرسودگی بنویسید.