آموزش در جوار کرونا

وزیر آموزش و پرورش به 7 پرسش والدین در آستانه سال تحصیلی جدید پاسخ می‌دهد

آموزش در جوار کرونا

شنبه پیش رو، چهار روز دیگر،‌ سال تحصیلی1400- 1399 آغاز می‌شود،‌ آن هم نه آغازی عادی و معمولی که شروعی زیر سایه کرونا و کرور کرور نگرانی مردمی که دانش‌آموزی در خانه دارند. ترس از ابتلا به بیماری با این که آموزش و پرورش از هفته‌ها قبل شیوه‌نامه بهداشتی بازگشایی مدارس را به استان‌ها ابلاغ کرده میان خانواده‌ها جدی است، حتی در برخی مناطق محروم که جام‌جم موفق شد با مردمش حرف بزند خیلی از بزرگ‌ترها قرار نیست به بچه‌ها اجازه حضور در مدرسه را بدهند،‌ فقط به خاطر وحشت کرونا. با این که این واقعه همه‌گیر نیست و بیشتر در مناطق محروم بیتوته دارد، ولی آنهایی که در شهرها و نقاط برخوردار یا در خانواده‌های مرفه زندگی می‌کنند نیز کم وحشت از کرونا ندارند. اینها روزها که دودل‌اند و ذهن‌شان پر است از علامت سوال، این که اجازه دهند بچه‌ها به مدرسه بروند یا نه، یا این که بچه‌ها در مدرسه ایمن‌اند یا خیر و ده‌ها سوال دیگر از این جنس. زیر سایه این تردیدها اما سال تحصیلی جدید از چهار روز دیگر آغاز می‌شود درحالی که وزیر آموزش و پرورش با قاطعیت می‌گوید هیچ خطری دانش‌آموزان را در مدرسه تهدید نخواهد کرد. البته فرمول بازگشایی مدارس مشخص است. دانش‌آموزان مناطق سفید از شنبه به بعد هر روز به مدرسه می‌روند و به صورت حضوری درس می‌خوانند. دانش‌آموزان مناطق قرمز هم کلا تا وقتی شرایط قرمز است به مدرسه نمی‌روند و غیرحضوری درس می‌خوانند. بچه‌های مناطق زرد هم که شرایطی بینابین دارند یک روز به مدرسه می‌روند و حضوری درس می‌خوانند و روز دیگر در خانه می‌مانند و مجازی تحصیل می‌کنند. با این همه هنوز خانواده‌ها نگرانی دارند و از وضعیتی که برایشان مجهول است بیمناک‌اند،‌ طوری که شاید فقط شروع مطمئن سال‌تحصیلی بتواند خیالشان را جمع کند. دیروز حوالی ظهر محسن حاجی‌میرزایی، وزیر آموزش و پرورش در نشستی خبری که مجازی برگزار شد، شرکت کرد تا خیال خانواده‌ها به طور عام و خیال خانواده‌های نگران را به طور خاص راحت کند. او با ذکر این مقدمه که اصل بر آموزش حضوری است و حضور فیزیکی در مدرسه با هیچ روش دیگری قابل جایگزین‌شدن نیست، از برپایی کلاس‌های درس در مناطق سفید و زرد دفاع کرد. در ادامه اما او با تاکید بر این که سلامت دانش‌آموزان به اندازه آموزش آنها مهم است نیز از دایرنشدن مدارس در مناطق قرمز دفاع کرد. در واقع وزیر از یک بسته صحبت کرد که مشتمل است بر آموزش حضوری و مجازی، در نقاطی هم که محرومیت مانع استفاده از فناوری است و آموزش از طریق تلویزیون و بسته‌های آموزشی. او در جلسه دیروز با خبرنگاران به بقیه ابهامات درباره سال تحصیلی جدید نیز پاسخ داد، پاسخ‌هایی که سعی داشت یک پیام را به مردم منتقل کند، این که مدارس امن خواهد بود و آموزش‌ها برقرار، برقرار به اندازه‌ای که حتی یک نفر از تحصیل باز نماند. محسن حاجی‌بابایی آنچنان مطمئن بود که گفت این تعهد آموزش و پرورش به عموم ملت ایران است.

 تهرانی‌ها به مدرسه نمی‌روند
والدین دانش‌آموزان تهرانی مثل بقیه خانواده‌های ایرانی که محصل دارند و در شرایط قرمز کرونایی زندگی می‌کنند این روزها فقط می‌پرسند مدرسه‌ها از روز شنبه باز می‌شود یا نه؟ پاسخ این سوال روشن است و قبلا در شیوه‌نامه بازگشایی مدارس به آن پاسخ داده شده است. با این حال دیروز وزیر آموزش و پرورش یک بار دیگر برنامه سال تحصیلی جدید را مرور کرد و گفت مدارس مناطق قرمز کشور که ستاد ملی کرونا قرمز‌بودن‌شان را تایید کند از 15 شهریور که آغاز سال تحصیلی جدید است،‌ دایر نخواهد بود که این توضیح شامل حال مدارس تهران نیز می‌شود.
درباره وضعیت بازگشایی مدارس تهران اما سخنگوی آموزش و پرورش شهر تهران ویژه‌تر توضیح داد. به گفته مسعود ثقفی، از 15 شهریور مدارس باز است و کادر مدرسه در آن حاضر می‌شوند، ولی هیچ دانش‌آموزی در کلاس حاضر نمی‌شود؛ چرا که کلاس‌های درس در تهران به‌صورت کاملا غیرحضوری برپا می‌شود.  این وضعیت شامل حال همه مناطق، شامل همه دانش‌آموزان و همه پایه‌ها و مقاطع تحصیلی می‌شود.



اینترنت با یك‌سوم قیمت
خانواده‌هایی كه هم ابزارهای هوشمند داشتند و هم  پول از اسفند تا خرداد بچه‌ها را با دل قرص پای كلاس‌های مجازی نشاندند. خانواده‌هایی هم كه این دو را نداشتند یا غصه خوردند و شرمنده شدند یا راه آسان را كه درگیری با بچه‌ها و ممانعت از ادامه تحصیل آنها بود برگزیدند. در این میان كسانی كه ابزار هوشمند، لااقل یك گوشی تلفن همراه قابل قبول داشتند، اما دغدغه هزینه‌های اینترنت را داشتند و مدام غر زدند كه این چه وضعی است.  این دسته‌بندی قطعا در سال تحصیلی جدید نیز وجود دارد چون دسته‌بندی‌های اجتماعی همچنان به قوت خود باقی است. البته دولت می‌تواند بخشی از این دغدغه را كه مربوط به هزینه‌های اینترنت است، برطرف كند كه فعلا این كار در مرحله چانه‌زنی است.
دیروز وزیر آموزش و پرورش نیز همین را گفت و توضیح داد پیشنهاد ارائه اینترنت ارزان‌قیمت به دانش‌آموزان را به ستاد ملی كرونا ارائه داده‌ایم و كمیته‌ای نیز در این ستاد تشكیل شده و به دنبال ارائه اینترنت با یك‌سوم قیمت است. ظاهرا اما ستادملی هنوز در این باره تصمیم‌گیری نكرده ولی به گفته وزیر تا قبل از شروع سال تحصیلی این موضوع نیز تعیین تكلیف خواهد شد. توزیع سیمكارت‌های دانش‌آموزی نیز كه زیاد درباره‌اش حرف زده ‌شده، گویا در دستوركار وزارت آموزش و پرورش است و به گفته حاجی‌میرزایی مذاكراتش با اپراتورهای تلفن همراه انجام شده كه البته معلوم نیست به سرانجام برسد و سیمكارت‌‌های امن در اختیار بچه‌ها قرار بگیرد یا نه. 




كمبود معلم نداریم
از دردهای مزمن آموزش و پرورش كه سوال شود، همیشه یكی از دردها سهم كمبود معلم می‌شود. چالشی كه در برهه‌های مختلف با مُسكن‌های موقتی آرام شده. با وجود این سابقه تاریخی اما وزیر آموزش و پرورش روز گذشته گفت كه در سال تحصیلی جدید كمبود معلم وجود نخواهد داشت، چراكه همه استان‌ها در جلسات ویژه تهران حاضر شده،‌ نیروهای مورد نیاز خود را اعلام كرده و به اندازه نیازشان نیروی انسانی تامین كرده‌اند.
حاجی‌میرزایی می‌گوید برای این كار از همه نیروهای رسمی، پیمانی و حق‌التدریس‌ها استفاده شده كه البته دو گروه نخست در اولویت بوده‌اند. 



آموزش حضوری برای کلاس اولی‌ها
روزهاست تکلیف کلاس اولی‌ها در سال تحصیلی جدید روشن شده ولی خانواده‌ها که از جان کودکان خویش بیمناک‌اند هنوز در مورد وضعیت کلاس اولی‌ها سوال می‌کنند. دیروز سخنگوی آموزش و پرورش شهرتهران گفت از آنجا که برقراری ارتباط عاطفی و شناخت معلم از دانش‌آموز بسیار مهم است در پایتخت برنامه این است که بچه‌های کلاس اول و دوم با هماهنگی مدرسه در دوهفته اول، چندساعتی را با رعایت پروتکل‌های بهداشتی در مدرسه حاضر شوند.
طبق این توضیح هیچ فرقی ندارد که کلاس اولی‌ها و دومی‌ها در کدام منطقه زندگی می‌کنند و وضعیت کرونا در آن چه رنگی است، چرا که این دانش‌آموزان باید تا اول مهر در مدرسه حاضر شوند،‌ حتی به گفته وزیر آموزش و پرورش اگر قرار باشد بچه‌ها دو نفر دونفر به کلاس‌ها بیایند.
محسن حاجی‌میرزایی البته دیروز حرفی از کلاس دومی‌ها نزد و فقط درباره لزوم حضور فیزیکی کلاس اولی‌ها در مدارس صحبت کرد که به نظر می‌رسد حضور فیزیکی کلاس دومی‌ها در مدرسه فقط مختص شهرتهران است. وزیر این اجازه را نیز به خانواده کلاس اولی‌ها داد که برای تسکین نگرانی‌هایشان همراه دانش‌آموزان درمدرسه حاضر شوند که این تدبیر البته به شرط رعایت پروتکل‌ها می‌تواند
آرامبخش باشد.


وضعیت مدارس کم‌جمعیت
ایران به روایت آمارهای رسمی 110 هزار مدرسه دارد که به روایت وزیر آموزش و پرورش از 15شهریور فقط 35 درصد آنها فعالیت حضوری خواهند داشت. به این ترتیب 65 درصد مدارس کشور با آغاز سال تحصیلی جدید،‌ فعالیت مجازی و غیرحضوری خواهند داشت و 35 درصد بقیه نیز مدارسی هستند که به گفته وزیر آموزش و پرورش کمتر از 50 نفر جمعیت دارند.
حاجی‌میرزایی می‌گوید دانش‌آموزان مدارس کم‌جمعیت می‌توانند هر روز با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی به مدرسه بروند ولی هرجا که جمعیتِ زیاد بیم برهم‌خوردن فاصله اجتماعی را تقویت کند،‌ یا آموزش‌ها غیرحضوری شده یا از سیستم شیفت‌بندی استفاده می‌شود که برنامه‌ریزی این مساله به مدارس واگذار شده است.



«شاد» پوست می‌اندازد
بهره‌مندی از سیستم شاد به خیلی از دانش‌آموزان وصال نداد و با نقایص فنی‌ای که داشت خیلی‌ها را ناشاد کرد. با این حال شاد به عنوان شبکه آموزش دانش‌آموزان ایران از 15 شهریور امسال باز هم تنها مرجع رسمی آموزش درکشور خواهد بود. وزیر البته دیروز گفت که روز پنجشنبه این هفته- پس فردا - از نسخه جدید شاد رونمایی می‌شود که بسیاری از نقص‌های آن برطرف و قابلیت‌هایی نیز به آن اضافه شده؛ از جمله بارگذاری محتواهای آموزشی مخصوص خانواده‌ها.
البته شاد حتی نسخه جدید آن، آن طور که حقایق موجود و آمارهای رسمی می‌گوید قرار نیست در سال تحصیلی جدید کام همه بچه‌های ایران را شیرین کند، چرا که به روایتی 5/3 میلیون، به روایتی دیگر چهار میلیون و به روایتی دیگر حدود پنج میلیون دانش‌آموز ایرانی به دلیل دسترسی نداشتن به ابزارهای هوشمند و اینترنت نه روی شاد را دیده‌اند و نه فعلا در آینده نزدیک خواهند دید.



تبلت ارزان چه شد؟
قرار بود برای دانش‌آموزانی که فقر و محرومیت مانع دسترسی‌شان به گوشی‌های هوشمند و لپ‌تاپ و رایانه و این قبیل وسایل است آموزش و پرورش فکری کند. اواخر مرداد خبر رسید که بنیاد مستضعفان یک گوشه کار توزیع تبلت رایگان میان دانش‌آموزان مناطق محروم را می‌گیرد، بعد هم خبر مشارکت ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) آمد. با این همه اما چاه نداشته‌های دانش‌آموزان مناطق محروم عمیق‌تر از آبی بود که این نهادها قول سرازیر‌کردن‌اش را داده بودند تا این که 9 شهریور خبر رسید وزارت آموزش و پرورش با شرکت صنایع آموزشی قرارداد بسته تا این شرکت تبلت بسازد و آموزش و پرورش آن را در مناطق محروم توزیع کند.
البته بعد از امضای قرارداد گفته شد تبلت‌های تولیدی این شرکت 20 درصد ارزان‌تر از تبلت‌های بازار است که خب معلوم است هم بودجه کلانی می‌خواهد و هم به این علت که وزارتخانه قطعا در تامین منابع مالی مشکل دارد همه نگاه‌ها سمت خیرین است.
دیروز که بحث تبلت‌های ارزان‌قیمت و رساندن آنها به دست دانش‌آموزان محروم در نشست خبری پیش آمد، وزیر گفت که تولید داخلی تبلت محدود است و امکان واردات نیز محدودتر که این اضافه می‌شود به محدودیت منابع آموزش و پرورش برای خرید تبلت. در نتیجه وزیر نیز گفت که هنوز امیدها به خیرین است تا پای کار بیایند و تبلت مورد نیاز دانش‌آموزان را تامین کنند.
به این ترتیب می‌شود با قاطعیت گفت که در سال تحصیلی جدید نیز همچنان عده قابل توجهی از دانش‌آموزان دستشان به تجهیزات الکترونیکی نمی‌رسد و ماجراهای سال تحصیلی گذشته باز هم تکرار می‌شود. البته محسن حاجی‌میرزایی گفت اگر ابزارهای هوشمند نیست، تلویزیون و بسته‌های آموزشی که هست و به این ترتیب ما را برد پیش بچه‌هایی که تلویزیون هم ندارند و بسته‌های آموزشی هم به روایت معلمان‌شان چندان کمکی به آنها نکرد.



2 پاسخ به 2 سوال جام‌جم
خیلی از بچه‌های محروم سیستان كه نه شاد داشتند، نه گوشی هوشمند، نه اینترنت و نه حتی تلویزیون برای تماشا كردن،‌ با فشار خانواده‌هایشان از سال تحصیلی جدید به مدرسه نخواهند رفت تا جدال بر سر نداشته‌های‌شان تمام شود. بچه‌هایی كه از آموزش‌های مجازی محروم بودند و بسته‌های آموزشی نیز نمی‌توانست كمك چندانی به یادگیری‌شان كند، نمره‌های خوبی از معلم‌ها نگرفتند و قرار بود عده‌ای‌شان كه اوضاع بدتری دارند، تكرار پایه شوند كه البته با فشار آموزش و پرورش، در سیستم قبول اعلام شدند و اجازه تكرار پایه تحصیلی به معلمان و مدیران مدارس داده نشد.
در گزارشی كه جام‌جم نوشت، روایت شاهدان عینی این مشكلات را تایید می‌كرد كه اینها بهانه‌ای شد برای طرح دو سوال از وزیر در نخستین نشست خبری مجازی‌اش با خبرنگاران. گرچه در زمان ارائه توضیحات وزیر، نرم‌افزار شاوك با اختلال مواجه بود و صدا به‌شدت قطع و وصل می‌شد. ولی آنچه از گفته‌های وزیر شنیده شد اینها بود: اینها گزاره‌های دقیق و درستی نیست. قرار نیست هیچ بچه‌ای ترك‌ تحصیل كند. چون آمار ثبت‌نام‌ها حتی از پارسال هم بیشتر است. این حرف‌ها كه بدون اتكا به شواهد قوی ارائه می‌شود، نباید به كل كشور تعمیم داده شود. ما مراقبیم و داریم همه تلاش‌مان را می‌كنیم.