تداوم وابستگی اروپا به گاز روسیه
چند هفته قبل بود که اعلام شد ظرفیت خالی انبارهای گاز اروپا در حال اتمام است و برخی کارشناسان همین مسأله را نشانه‌ای برای عبور اروپا از بحران گازی عنوان کردند اما خبرها حکایت از ادامه اختلافات میان کشورهای اروپایی در زمینه تحریم نفت و گاز روسیه و همچنین ادامه نگرانی مقامات اروپایی از بحران انرژی دارد.
برخی تحلیلگران معتقدند پر شدن انبارهای گاز اروپا را نیز نباید به‌عنوان نشانه‌ای برای عبور از بحران دانست، چراکه اروپا پاییز گرمی را سپری کرده و همین مسأله باعث کاهش مصرف شده و از سوی دیگر کاهش مصرف صنایع در پی کاهش رشد اقتصادی اتحادیه اروپا و وضع محدودیت‌های دولتی، عاملی دیگر برای کاهش مصرف بوده و با آمدن یک زمستان سرد، تمام ذخایر گازی به‌سرعت مصرف خواهد شد.
همین مسأله باعث شده نگرانی مقامات اروپایی برای زمستان امسال تا حدودی برطرف شود اما نگرانی‌ها درباره این که آیا منابع کافی در تابستان آینده و زمستان بعد از آن در دسترس خواهد بود یا خیر، آغاز شده است.
دولت‌های اروپایی برای حل مشکل انرژی در منابع تامین‌کننده انرژی، تنوع‌هایی ایجاد کرده‌اند و اقداماتی را برای کاهش تقاضا و صرفه‌جویی در انرژی در دستور کار خود قرار داده‌اند.
کمیسیون اروپا دریک برنامه کوتاه و میان مدت ۵۰۰میلیون یورو برای پیشبرد طرح‌های تنوع‌بخشی به انرژی و انرژی‌های تجدیدپذیر اختصاص داده است. اما با وجود تمام این برنامه‌ها همچنان نگرانی‌ها پابرجاست و کشورهای اروپایی به‌شدت درباره ادامه سیاست تحریم علیه روسیه اختلاف دارند.
در ادامه اختلافات مقامات اروپایی درباره بحران انرژی، دیپلمات‌های اروپایی خبر دادند با وجود نزدیک شدن به موعد اجرای سقف قیمت برای نفت روسیه، اتحادیه اروپا هنوز نتوانسته بر سر این موضوع به توافق برسد.
همچنین روزنامه فایننشال تایمز نوشت: واردات گاز طبیعی مایع اروپا از روسیه در سال جاری میلادی با ثبت افزایش ۴۰درصدی رکورد جدیدی ثبت کرده و این موضوع مشکلات اروپا را برای رها شدن از وابستگی به گاز روسیه به‌رغم تلاش‌های بروکسل برای تغییر منابع انرژی نشان می‌دهد.
این رسانه انگلیسی افزود: این افزایش بی‌سابقه در ماه‌های ژانویه تا اکتبر۲۰۲۲ و در مقایسه با مدت مشابه در سال ۲۰۲۱ رخ داده است. بر اساس این گزارش، واردات گاز طبیعی مایع اروپا از روسیه به‌طور معمول با تانکرهای بزرگ انجام می‌شود. رکورد در واردات گاز دریایی روسیه نشان می‌دهد با وجود توقف فعالیت لوله‌های انتقال سوخت، هنوز وابستگی اروپا به سوخت روسیه قطع نشده است.
به نوشته این روزنامه انگلیسی در این بازه زمانی، گاز طبیعی مایع روسیه ۱۶درصد از واردات گاز دریایی اروپا را تشکیل داده است. فایننشال تایمز مدعی شد درحالی که حجم کلی 17.8میلیارد متر مکعب گاز وارداتی از روسیه، تنها کسری از 62.1میلیارد متر مکعب جریان گاز از خط لوله را در این مدت تشکیل می‌دهد، این امر اروپا را در معرض رویکرد پوتین در استفاده از انرژی به‌عنوان سلاح قرار می‌دهد.
آن سوفی کوربو، پژوهشگر مرکز جهانی سیاست انرژی در دانشگاه کلمبیا در این زمینه گفت: «یک روز ممکن است پوتین از خواب بیدار شود و بگوید ما ارسال گاز طبیعی مایع را به اروپا متوقف می‌کنیم و منطقه مجبور می‌شود این محصول را به قیمتی حتی بالاتر از بازار خریداری کند».
اروپا برای پر کردن خلأ ناشی از واردات گاز از روسیه به بازار بین‌المللی روی آورده است. سال گذشته اروپا ۱۵۵میلیارد مترمکعب گاز طبیعی از روسیه وارد کرده بود. داده‌های شرکت ردیابی ترابری دریایی رفینیتیو، نشان می‌دهد اروپا بین ژانویه تا اکتبر رکورد ۱۱۱میلیارد متر مکعب واردات گاز طبیعی مایع در سطح جهان را ثبت کرده که نسبت به سال گذشته نزدیک به ۷۰درصد افزایش داشته است. واردات از روسیه در این دوره به 17.8میلیارد مترمکعب رسید که در مقایسه با مدت مشابه در سال ۲۰۲۱ میلادی، ۴۲ درصد افزایش یافت و فرانسه، بلژیک، اسپانیا و هلند تقریبا تمام حجم گاز را به خود اختصاص دادند.
تلاش برای جایگزینی گاز قطر
از ابتدای بحران اوکراین، آمریکا و اروپا تلاش کردند قطر را جایگزین روسیه برای تامین گاز اروپا کنند و ظاهرا در این زمینه به نتایجی هم دست یافته‌اند. کشورهای آسیایی، چین، ژاپن و کره جنوبی بازارهای اصلی قطر هستند که از زمان جنگ اوکراین، کشورهای اروپایی به‌شدت به‌دنبال به دست آوردن جایگاه آنها هستند.
اکنون وزیر انرژی قطر گفته: این کشور با ارسال دو میلیون تن گاز طبیعی مایع در سال به آلمان به مدت 15سال موافقت کرده است. آلمان به‌عنوان دومین اقتصاد بزرگ اروپا پس از درگیری نظامی روسیه و اوکراین، برای یافتن جایگزین به منظور تامین انرژی خود با مشکل مواجه است. شریده الکعبی، وزیر انرژی قطر و مدیرعامل شرکت قطرانرژی گفت: با این قرارداد قطر در نظر دارد در تلاش‌ها برای تامین امنیت انرژی در آلمان و اروپا مشارکت کند. الکعبی توضیح داد: شرکت آمریکایی «کونوکوفیلیپس» شریک شرکت قطرانرژی، این گاز را از سال 2026 از میدان گازی شمال شرق و جنوب به پایانه LNG «برانسبوتل» در شمال آلمان منتقل خواهد کرد.
سعید سبحانی - گروه بین‌الملل
همین مسأله باعث شده نگرانی مقامات اروپایی برای زمستان امسال تا حدودی برطرف شود اما نگرانی‌ها درباره این که آیا منابع کافی در تابستان آینده و زمستان بعد از آن در دسترس خواهد بود یا خیر، آغاز شده است.
دولت‌های اروپایی برای حل مشکل انرژی در منابع تامین‌کننده انرژی، تنوع‌هایی ایجاد کرده‌اند و اقداماتی را برای کاهش تقاضا و صرفه‌جویی در انرژی در دستور کار خود قرار داده‌اند.
کمیسیون اروپا دریک برنامه کوتاه و میان مدت ۵۰۰میلیون یورو برای پیشبرد طرح‌های تنوع‌بخشی به انرژی و انرژی‌های تجدیدپذیر اختصاص داده است. اما با وجود تمام این برنامه‌ها همچنان نگرانی‌ها پابرجاست و کشورهای اروپایی به‌شدت درباره ادامه سیاست تحریم علیه روسیه اختلاف دارند.
در ادامه اختلافات مقامات اروپایی درباره بحران انرژی، دیپلمات‌های اروپایی خبر دادند با وجود نزدیک شدن به موعد اجرای سقف قیمت برای نفت روسیه، اتحادیه اروپا هنوز نتوانسته بر سر این موضوع به توافق برسد.
همچنین روزنامه فایننشال تایمز نوشت: واردات گاز طبیعی مایع اروپا از روسیه در سال جاری میلادی با ثبت افزایش ۴۰درصدی رکورد جدیدی ثبت کرده و این موضوع مشکلات اروپا را برای رها شدن از وابستگی به گاز روسیه به‌رغم تلاش‌های بروکسل برای تغییر منابع انرژی نشان می‌دهد.
این رسانه انگلیسی افزود: این افزایش بی‌سابقه در ماه‌های ژانویه تا اکتبر۲۰۲۲ و در مقایسه با مدت مشابه در سال ۲۰۲۱ رخ داده است. بر اساس این گزارش، واردات گاز طبیعی مایع اروپا از روسیه به‌طور معمول با تانکرهای بزرگ انجام می‌شود. رکورد در واردات گاز دریایی روسیه نشان می‌دهد با وجود توقف فعالیت لوله‌های انتقال سوخت، هنوز وابستگی اروپا به سوخت روسیه قطع نشده است.
به نوشته این روزنامه انگلیسی در این بازه زمانی، گاز طبیعی مایع روسیه ۱۶درصد از واردات گاز دریایی اروپا را تشکیل داده است. فایننشال تایمز مدعی شد درحالی که حجم کلی 17.8میلیارد متر مکعب گاز وارداتی از روسیه، تنها کسری از 62.1میلیارد متر مکعب جریان گاز از خط لوله را در این مدت تشکیل می‌دهد، این امر اروپا را در معرض رویکرد پوتین در استفاده از انرژی به‌عنوان سلاح قرار می‌دهد.
آن سوفی کوربو، پژوهشگر مرکز جهانی سیاست انرژی در دانشگاه کلمبیا در این زمینه گفت: «یک روز ممکن است پوتین از خواب بیدار شود و بگوید ما ارسال گاز طبیعی مایع را به اروپا متوقف می‌کنیم و منطقه مجبور می‌شود این محصول را به قیمتی حتی بالاتر از بازار خریداری کند».
اروپا برای پر کردن خلأ ناشی از واردات گاز از روسیه به بازار بین‌المللی روی آورده است. سال گذشته اروپا ۱۵۵میلیارد مترمکعب گاز طبیعی از روسیه وارد کرده بود. داده‌های شرکت ردیابی ترابری دریایی رفینیتیو، نشان می‌دهد اروپا بین ژانویه تا اکتبر رکورد ۱۱۱میلیارد متر مکعب واردات گاز طبیعی مایع در سطح جهان را ثبت کرده که نسبت به سال گذشته نزدیک به ۷۰درصد افزایش داشته است. واردات از روسیه در این دوره به 17.8میلیارد مترمکعب رسید که در مقایسه با مدت مشابه در سال ۲۰۲۱ میلادی، ۴۲ درصد افزایش یافت و فرانسه، بلژیک، اسپانیا و هلند تقریبا تمام حجم گاز را به خود اختصاص دادند.
تلاش برای جایگزینی گاز قطر
از ابتدای بحران اوکراین، آمریکا و اروپا تلاش کردند قطر را جایگزین روسیه برای تامین گاز اروپا کنند و ظاهرا در این زمینه به نتایجی هم دست یافته‌اند. کشورهای آسیایی، چین، ژاپن و کره جنوبی بازارهای اصلی قطر هستند که از زمان جنگ اوکراین، کشورهای اروپایی به‌شدت به‌دنبال به دست آوردن جایگاه آنها هستند.
اکنون وزیر انرژی قطر گفته: این کشور با ارسال دو میلیون تن گاز طبیعی مایع در سال به آلمان به مدت 15سال موافقت کرده است. آلمان به‌عنوان دومین اقتصاد بزرگ اروپا پس از درگیری نظامی روسیه و اوکراین، برای یافتن جایگزین به منظور تامین انرژی خود با مشکل مواجه است. شریده الکعبی، وزیر انرژی قطر و مدیرعامل شرکت قطرانرژی گفت: با این قرارداد قطر در نظر دارد در تلاش‌ها برای تامین امنیت انرژی در آلمان و اروپا مشارکت کند. الکعبی توضیح داد: شرکت آمریکایی «کونوکوفیلیپس» شریک شرکت قطرانرژی، این گاز را از سال 2026 از میدان گازی شمال شرق و جنوب به پایانه LNG «برانسبوتل» در شمال آلمان منتقل خواهد کرد.
سعید سبحانی - گروه بین‌الملل
