قیمت‌های ‌فکاهی

آیا راه‌اندازی سامانه رصد قیمت 100 کالای اساسی تاثیری بر بازار دارد

قیمت‌های ‌فکاهی

روز گذشته رئیس سازمان حمایت، از آغاز به كار سامانه رصد قیمت صد قلم كالای اساسی خبر داد كه جدیدترین اقدام دولت برای مهار گرانی مایحتاج ضروری مردم محسوب می‌شود. براساس اعلام وزارت صنعت، معدن و تجارت، قرار است كه اطلاع‌رسانی مرتبط با قیمت كالاهای اساسی، حساس و ضروری مورد نیاز مردم در قالب این سامانه صورت گرفته و مردم بر مبنای این مقایسه قیمتی، علاوه بر این‌كه كالا را با قیمت رقابتی خرید كنند، شكایات موردنظر خود از عرضه‌كنندگان كالا را به صورت لحظه‌ای ثبت كرده و به واحد بازرسی و نظارت اصناف و سازمان حمایت مصرف‌كنندگان و تولیدكنندگان اطلاع دهند. بررسی جام‌جم از فاصله بسیار قیمت‌های اعلام‌شده در سامانه دولت با قیمت‌های موجود در بازار حكایت دارد ضمن آن‌كه این سامانه ابهامات بسیار دیگری هم دارد و منطق راه‌اندازی آن و ضمانت اجرای آن مشخص نیست. در سامانه مذكور، قیمت بیشتر كالاها پایین‌تر از نرخ‌هایی كه مردم خریداری می‌كنند درج شده است. شاید مسؤولان تصور می‌كنند اعلام قیمت‌های واقعی موجود در بازار، سبب تشدید گرانی‌ها خواهد شد؛ اما نباید از این واقعیت هم غافل شد كه اعلام قیمت‌های صوری، نه‌تنها موجب ارزانی در بازار نخواهد شد بلكه اعتماد مردم به این سامانه را هم در همان ابتدای كار آن، از بین می‌برد.

 اعلام لحظه‌ای قیمت‌ها
آن‌گونه كه مجریان این طرح می‌گویند، دامنه كالاهای اعلام نرخ‌شده در این سامانه به سرعت گسترش خواهد یافت و تعداد آن از صد قلم كالا فراتر خواهد رفت؛ ضمن این‌كه امكان ثبت شكایت نیز از طریق این نرم‌افزار نیز فراهم آمده است. از سوی دیگر، تولیدكنندگان كالا نیز می‌توانند قیمت كالاهای خود را به صورت خوداظهاری در این سامانه به ثبت رسانده تا بعد از تایید سازمان حمایت مصرف‌كنندگان و تولیدكنندگان، نرخ آنها در سامانه به ثبت رسیده و در اختیار عموم مردم قرار گیرد.
در همین زمینه رئیس سازمان حمایت مصرف‌كنندگان و تولیدكنندگان در برنامه تیتر امشب شبكه خبر اهداف كلی راه‌اندازی سامانه رصد صد قلم كالای اساسی را مبتنی بر ایجاد امنیت روانی برای مصرف‌كنندگان توصیف كرد.
 عباس تابش اظهار كرد: قرار است كه اطلاع‌رسانی مرتبط با قیمت كالاهای اساسی، حساس و ضروری مورد نیاز مردم در قالب این سامانه صورت گرفته و مردم بر مبنای این مقایسه قیمتی، علاوه بر این‌كه كالا را با قیمت رقابتی خرید كنند، شكایات موردنظر خود از عرضه‌كنندگان كالا را به صورت لحظه‌ای ثبت كرده و به واحد بازرسی و نظارت اصناف و سازمان حمایت مصرف‌كنندگان و تولیدكنندگان اطلاع دهند.
تابش تصریح كرد: دامنه كالاهای اعلام نرخ‌شده در این سامانه به سرعت گسترش خواهد یافت و تعداد آن از صد قلم كالا فراتر خواهد رفت؛ ضمن این‌كه امكان ثبت شكایت نیز از طریق این نرم‌افزار نیز فراهم آمده است. از سوی دیگر، تولیدكنندگان كالا نیز می‌توانند قیمت كالاهای خود را به صورت خوداظهاری در این سامانه به ثبت رسانده تا بعد از تایید سازمان حمایت مصرف‌كنندگان و تولیدكنندگان، نرخ آنها در سامانه به ثبت رسیده و در اختیار عموم مردم قرار گیرد.
رئیس سازمان حمایت اعلام كرد: هم‌اكنون این سامانه در دسترس عموم است و برای نسخه‌های گوشی تلفن همراه اندروید فعال بوده و برای نسخه IOS نیز ظرف یك ماه آینده در دسترس خواهد بود. همچنین وب سایت 124.ir نیز قابلیت كاركردی همین نرم‌افزار را دارا است.
پیگیری جام‌جم نشان می‌دهد كه فعلا نرم‌افزاری برای این سامانه تهیه نشده بلكه فقط یك گزینه به نرم‌افزار آپ اضافه شده كه در آن قیمت‌ها درج می‌شود. البته روز گذشته این گزینه فعال نبود.
 اعلام سه قیمت برای هر كالا
 در سامانه اعلام قیمت كالاها، سه نرخ برای هر كالا اعلام می‌شود: قیمت عرف، حداقل قیمت و حداكثر قیمت.
منظور از قیمت عرف، قیمت مصوب ستاد تنظیم بازار است اما منظور از حداقل و حداكثر قیمت كالاها مشخص نیست كه این قیمت‌های موجود در بازار است یا قیمت‌هایی كه از دید دولت، قانونی محسوب می‌شود؟
 قیمت‌های خوب اما غیرواقعی
 نرخ‌هایی كه برای كالاهای مختلف در سامانه 124.ir  درج شده، با قیمت‌های موجود در بازار تفاوت دارد. در بسیاری از كالاها قیمت‌های موجود در بازار حتی از حداكثر قیمت درج‌شده در سایت مذكور هم بالاتر است. مثلا قیمت مرغ در بازار هم‌اكنون بالای 15 هزار تومان است، اما در سایت رصد كالا حداكثر قیمت آن 14500 تومان ذكر شده است. قیمت گوشت گوسفندی در بازار هم حدود صد هزار تومان به بالا است، اما در سامانه حداكثر قیمت آن 98700 ذكر شده است.
رقم حداقل قیمت هم برای كالاها عجیب است. مثلا برای مرغ حداقل قیمت 12500 تومان درج شده اما اعلام نشده در كجای ایران مرغ را به قیمت هر كیلوگرم 12500 تومان می‌فروشند كه مردم بروند و از آنجا مرغ را تهیه كنند تا مجبور به خرید گران نشوند. در این سامانه حداقل قیمت گوشت گوسفند هم 85000 تومان و گوشت گوساله 60 هزار تومان ذكر شده كه در هیچ قصابی یافت نمی‌شود.
 برنج ایرانی زیر 10 هزار تومان
در حالی كه در بازار هیچ برنج ایرانی به قیمت زیر 20 هزار تومان یافت نمی‌شود، در سامانه رصد كالا برنج‌های مختلف ایرانی به قیمت ده تا 20 هزار تومان درج شده است. این در شرایطی است كه فعالان بازار تاكنون بارها هشدار داده‌اند برنج‌هایی كه با قیمت حدود ده تا 20 هزار تومان به اسم برنج ایرانی به فروش می‌روند، برنج‌های مخلوط ایرانی و خارجی هستند.
 پذیرش گرانفروشی سراسری
نكته دیگر آن‌كه در این سامانه اعلام شده كه قیمت فروش برخی كالاها از قیمت مصوب آن به مراتب بالاتر است. مثلا قیمت عرف برنج داخلی خزر 7400 تومان درج شده اما حداقل قیمت آن در بازار ده هزار و حداكثر آن 17600 تومان درج شده است؛ بنابراین با این قیمت‌ها مشخص است كه خود دولت هم پذیرفته كه هیچ جای ایران برنج خزر به قیمت مصوب عرضه نمی‌شود؛ بنابراین چه نیازی به شكایت مردم است؟
 سیب‌زمینی ارزان‌قیمت
سیب‌زمینی در سال جاری ركورد گرانی را شكسته است، اما در سامانه رصد كالا خبری از گرانی شدید این محصول نیست. در این سامانه قیمت سیب‌زمینی بین 4000 تا 6400 تومان درج شده است.