صنایع دفاعی؛ نمونه کارآمدی از نگاه به داخل

صنایع دفاعی؛ نمونه کارآمدی از نگاه به داخل

‌‌مدت مدیدی است که رهبر انقلاب در بیانات مکرر خود تاکید ویژه روی پیاده کردن اقتصاد مقاومتی دارند. از منظر ایشان این نوع اقتصاد حتما باید درون‌زای برون‌نگر باشد. برای رسیدن به چنین اقتصادی باید حتما نگاه به داخل کشور داشته باشیم. البته تولید کالا نباید در وضعیتی باشد که نه تنها بازار‌های خارجی از آن استقبال نکنند بلکه در داخل نیز خریداری برای آن وجود نداشته باشد. در حال حاضر، باید احصا و برآورد مشخصی از آورده‌ها و توانمندی‌های داخلی کشورمان داشته باشیم. واقعیت آن است که یکی از مهم‌ترین سرمایه‌‌های داخلی ما نیروی انسانی است.
ایران از نظر نیروی انسانی یکی از جوان‌ترین کشورهای دنیا محسوب می‌شود و از نظر سطح تحصیلات هم در شرایط خوبی به سر می‌برد. ما حدود 15 میلیون تحصیل‌کرده داریم و در حوزه‌های فنی و مهندسی نیز به نسبت جمعیتی که داریم در رده سوم دنیا قرار داریم منتها مشکل اینجاست که بر اساس برآورد‌ها سه میلیون از فارغ‌التحصیلان ما بیکار هستند و مدیریت درستی برای به‌کارگیری آنها صورت نگرفته است. توانایی دوم ما در حوزه منابع طبیعی است و از این نظر در مقایسه با سایر کشورها از ظرفیت معدنی خوبی در دنیا برخورداریم. همچنین از نظر ذخایر نفت و گاز و انرژی هم به لحاظ ذخایر جهانی در رده دوم و سوم قرار داریم. توانمندی سوم ما به حوزه موقعیت جغرافیایی ما برمی‌گردد که در واقع در مرکزیت منطقه هستیم و بازاری با ظرفیت 400 میلیون نفر در پیرامون خود داریم و می‌توانیم با بهره‌گیری از استعدادها و توان خود بازار اطراف خود را تامین کنیم. براساس یک تحقیق علمی میزان تعامل و تبادلات تجاری در این منطقه که شامل 15 کشور پیرامونی ما است شامل هزار میلیارد دلار است که ما می‌توانیم 200 الی 250 میلیارد دلار با این کشورها تبادل کالا داشته باشیم. در رابطه با بازار عراق هم ما 15 میلیارد امکان صادرات برق داریم که قرار است به 20 میلیارد دلار برسد و همچنین می‌توانیم با ترکیه وارد تبادل کالایی نزدیک به 30 میلیارد شویم و با افغانستان ظرفیت تجاری ما به شش میلیارد دلار می‌تواند برسد. این‌ها ظرفیت‌های عظمیی است که ما می‌توانیم از آن بهره ببریم و این در حالی است که با کل اروپا بسیار کمتر امکان مبادلات تجاری داریم. کل صادرات ما به 18 کشور اروپایی حدود 400 میلیون دلار است.
از سوی دیگر در داخل کشور هم در بسیاری از شهرها چند شهرک صنعتی وجود داد و شرایط برای بهره‌گیری از دانش و نوآوری‌های روز هم فراهم شده است. بنابراین اگر به استعداد داخلی توجه کنیم بدون شک می‌توانیم از اقتصاد درون‌زای برون‌نگر بهره ببریم. نمونه روشن آن را در صنایع نظامی شاهد هستیم که با تکیه بر توانمندی‌های داخلی و خودباوری توانستیم به پیشرفت‌های زیادی دست پیدا کنیم. طبعا همین استعداد در سایر بخش‌های اقتصادی و صنعتی موجود است اما از آن بهره کافی گرفته نمی‌شود. البته علت آن نیز مشخص است. در صنایع نظامی علاوه بر بهره‌گیری از توانمندی بومی، نگاه انقلابی و اسلامی و حرفه‌ای نیز وجود داشت و با استفاده از این ظرفیت‌ها به خودکفایی در بخش‌های متعددی در این حوزه رسیدیم اما در سایر بخش‌های اقتصادی صرفا نگاه تقلیدی داشتیم و سعی کردیم که بر اساس مدل و الگوهای بانک جهانی جلو برویم. اگر در عرصه اقتصاد، معنویت و اعتقاد را دخالت ندهیم انتظارمان در مورد تحقق اقتصاد مقاومتی تحقق پیدا نخواهد کرد. در عرصه واردات باید این خط مشی را پیاده کنیم که واردات برای تولید در جهت صادرات باشد. به این معنا که مواد اولیه و تکنولوژی و فناوری را بیاوریم و با بهره‌گیری از این امکانات کالایی براساس کیفیت جهانی تولید کنیم.