دیدنی‌های علمی 2019

12 تصویر علمی منتخب سال 2019 به انتخاب نشریه نیچر

دیدنی‌های علمی 2019

سال 2019 همیشه در خاطر ما به ‌عنوان سالی حك می‌شود كه بشریت نخستین بار توانست تصویری از یك سیاهچاله را ثبت كند. همین‌طور سالی بود كه توانستیم واضح‌ترین عكس‌ها را از كوچك‌ترین موجودات و ساختارهای زنده بگیریم و علائم شوم تغییرات اقلیمی را در تصاویر ثبت كنیم. اینها برجسته‌ترین تصاویر دنیای علم و طبیعت پیرامون ماست كه تیم خبری مجله نیچر در یك سال اخیر ثبت كرده است.

ترومپت‌های ریز
استنتورها یا ریزجانور ترومپت، گروهی از پروتوزوآهای آب شیرین تك‌سلولی هستند. این تصویر در رقابت عكاسی میکروسکوپی «دنیای کوچک نیکون 2019» جایزه دوم را از آن خود كرد. این تصویر با بزرگنمایی 40 برابر را، پژوهشگری به نام ایگور سیوانوویج در پردیس تحقیقاتی ژانلیا (Janelia) در موسسه پزشكی هوارد هیوز واقع در ایالت ویرجینیا آمریكا ثبت كرده است.
امتیاز تصویر:   Dr. Igor Siwanowicz



روی یخ‌های نازك
این نمای هوایی از یخ دریا در شرق گرینلند را عكاسی به نام فلورین لدوكس با استفاده از پهپاد گرفته است. سطح ناچیز پوشش برف در زمستان در كنار موج‌های شدید گرما در بهار و تابستان آفتابی دست به دست هم داده‌اند تا ورقه‌های یخی گرینلند در سال 2019 به‌میزان قابل توجهی ذوب شوند.
امتیاز تصویر:  Florian Ledoux




ندیدنی‌ترین چیزی كه دیدیم!
در آوریل / فروردین امسال محققان تلسكوپ ایونت هورایزن (Event Horizon به معنی افق رویداد) نخستین تصویر واقعی ثبت‌شده از یك سیاهچاله در دوردست‌های فضا را رونمایی كردند. آنها از هشت رصدخانه رادیویی برای ثبت این حلقه نور در فاصله 53 میلیون سال نوری از ما در مركز كهكشان ام87 (M87)  بهره بردند. عظمت ناحیه تاریك در میان حلقه نورانی در این تصویر با ابعادی قریب به صد میلیارد كیلومتر به قدری بزرگ است كه مساحتی به ابعاد خورشید و مدار تمام سیاره‌های منظومه شمسی در همین ناحیه می‌گنجند. بخش نورانی در این تصویر مربوط به قرص برافزایشی در اطراف افق رویداد سیاهچاله است و در حقیقت سیاهچاله در دل ناحیه تیره‌رنگ در مركز تصویر واقع شده است. همان جایی كه نور در كمند گرانش سیاهچاله گرفتار می‌شود، به دور ستاره مركزی به گردش در می‌آید و ما دیگر چیزی از آن را نمی‌بینیم. این تصویری واقعی از ناحیه‌ای در عالم است كه گمان نمی‌كردیم به این زودی‌ها بتوانیم عكسی از آن بگیریم.
امتیاز تصویر :  ETH Collaboration


بیرون از لاك
این تصویر فلورسنت از جنین لاك‌پشت موفق به دریافت بهترین عكس مسابقه عكاسی میكروسكوپی «دنیای كوچك نیكون 2019» شد. ترِسا زگودا و ترِسا كوگلر  (Teresa Zgoda & Teresa Kugler) دو كارشناس میكروسكوپی، با كنار هم قراردادن و انباشت صدها عكس ثبت شده با استریومیكروسكوپ‌های بسیار دقیق موفق به ثبت این عكس زیبا  از جنین 5/2 سانتی‌متری شده‌اند.
امتیاز تصویر:   Teresa Zgoda & Teresa Kugler


 حمل‌ونقل با آب
این تصویر قورباغه‌ای را روی برگ نیلوفر آبی در لالیتپور نپال نشان می‌دهد كه مثال خارق‌العاده‌ای برای «اثر نیلوفری» است. اثر نیلوفری به خاصیت خود تمیزشوندگی برگ‌های نیلوفر گفته می‌شود كه بر اثر ویژگی آب‌گریز بودن‌شان به وجود می‌آید. این ویژگی كه به دنبال ساختار نانو برگ نیلوفر به وجود می‌آید، ذرات غبار - و در این تصویر خاص یك قورباغه كامل!- را به دام انداخته و با افتادن قطرات از سطح برگ پاك می‌كند. محققان اولین بار در دهه 70 میلادی به خاصیت اثر نیلوفری پی بردند و از آن زمان كاربردهای گسترده‌ای داشته است. این تصویر به زیبایی اهمیت رجوع انسان‌ها به طبیعت برای توسعه راهكارهای جدید را یادآور می‌شود.
امتیاز تصویر:  Navesh Chitrakar/Reuters



ارتعاشات خوب
این تصویر رنگ‌كاذب، امواج شوك حاصل از عبور هواپیمای جنگنده مافوق صوت
 (US T-38) را به تصویر كشیده است. عكاس این تصویر یكی از كاركنان ناسا بوده كه از روشی آزمایشی برای ثبت این تصویر از هواپیمایی بالای این جنگنده‌ها استفاده كرده است. این تصویر تغییرات سریع فشار هوا را كه موجب به گوش رسیدن بمب صوتی می‌شود به خوبی نمایش می‌دهد. اطلاعات حاصل از چنین تصاویری به مهندسان هوانوردی كمك می‌كند تا جنگنده‌های ما فوق‌صوت كم صداتری  تولید كنند.امتیاز تصویر:   NASA



شیرزن شجاع
پِترونِلا چیگومبورا یكی از اعضای گروه محافظ طبیعت كاملا زنانه «آكاشینگا» به معنی افراد شجاع است كه اقدامات چریكی ضد شكار بر عهده دارند. در محل گشت این گروه حفاظتی در دره زیمبابوه شكار فیل بسیار رواج دارد.
امتیاز تصویر:  Brent Stirton/Getty


برو با جریان!
محققان فرانسوی برای شبیه‌سازی جریان‌یافتن خون در شبكه‌های مویگری، یك هزارتوی میكروسیال را در ویفر سیلیكونی طراحی كردند.
بنویت شارلوت(Benoit Charlot)
زیست‌فیزیكدان دانشگاه مونپلیه فرانسه، این تصویر را با استفاده از یك میكروسكوپ الكترونی روبشی
 گرفته است.
امتیاز تصویر:
 Benoit Charlot/CNRS/IES Univ. Montpellier/Labex NUMEV




میمون زخمی
در این تصویربرداری با اشعه ایكس، بازوی شكسته یك بچه اورانگوتان سوماترایی را می‌بینید. ماموران حفاظت از حیوانات، این حیوان را از روستایی در یكی از جزایر اندونزی در شرایطی كه به‌عنوان حیوان خانگی و غیرقانونی نگهداری می‌شد نجات داده‌اند. دبیر عكس نیچر می‌گوید: من عكس‌های اینچنینی زیادی را معمولا می‌بینم؛ اما این عكس مرا به چند دلیل تحت تاثیر قرار داد: شباهت زیاد اسكلت این جانور به اسكلت آدمی، بی‌گناهی و آسیبی كه از ما انسان‌ها دیده است، تلاشی كه ماموران حفاظت برای نجات او انجام دادند و او را با پرواز برای جراحی منتقل کردند. این روزها اورانگوتان‌های سوماترایی به‌شدت در معرض خطر هستند. گسترش مزارع تولیدكننده روغن پالم باعث نابودی جنگل‌های زیستگاه این جانوران شده است.
امتیاز تصویر:  Sumatran Orangutan Conservation via ZUMA




ملاقات در آسمان
كریستینا كوچ (Christina Koch) یكی از اخترشناسان ناساست كه موفق به ثبت این تصویر در ایستگاه فضایی بین‌المللی(ISS)  شده است. این عكس سفینه فضایی سایوز (Soyuz) زمانی كه همكار كریستینا را به ایستگاه بین‌المللی فضایی منتقل می‌كرده، نشان می‌دهد. در پی این سفر در 18 اكتبر/ 26 مهر، اولین پیاده‌روی فضایی كاملا زنانه تاریخ اجرا شد. هدف این پیاده‌روی فضایی تعویض یكی از باتری‌های از كار افتاده ایستگاه فضایی بین‌المللی بوده است.
امتیاز تصویر:   Christina Koch/NASA




كسی خونه هست؟
عكاس این عكس، ماهی كوچكی را در حال جست‌وجو میان شقایق‌های دریایی بی‌رنگ در دریای سرخ نزدیك به ساحل عربستان سعودی به تصویر كشیده است. شقایق‌های دریایی همانند مرجان‌ها رابطه هم‌زیستی با جلبك‌ها ایجاد می‌كنند. به دلیل گرم‌شدن بیش از حد اقیانوس‌ها بسیاری از این جلبك‌ها از بین رفته‌ و با خارج شدن‌شان از لابه‌لای شقایق‌ها موجب بی‌رنگی آنها شده‌اند. امتیاز تصویر:  Morgan Bennett-Smith


محفل سلول
هر نقطه ریزی در این حلقه نشان‌دهنده یكی از قریب به صد هزار سلول میمون‌های ماكاك رزوس است. سلول‌ها با خصوصیات مشابه به هم چسبیده‌اند و هر رنگ نشان‌دهنده بافت‌های مختلف مانند تیموس، غدد لنفاوی (آبی) و مغز استخوان (قرمز) است.
امتیاز تصویر:
Carly Ziegler, Alex Shalek, Shaina Carroll (MIT)