ستاد مبارزه با قاچاق كالا و ارز از نامش پیداست در چه حوزه‌ای باید فعالیت داشته باشد. عملكرد و اقدامات ستاد را از ابتدای سال 98 تاكنون چگونه ارزیابی می‌كنید.
همان‌طور كه از گزارش‌های ستاد مبارزه با قاچاق كالا و ارز در سال 98 مشخص است در حوزه پوشاك بیشترین و بهترین دستاورد را داشتیم. در تاریخ جمهوری اسلامی ایران هیچ زمانی نبود كه یك برند در حوزه پوشاك بتواند خودش را نشان دهد و تبلیغ كند اما اكنون شاهد این موضوع هستیم كه بسیاری از نشان‌های تجاری تبلیغ می‌كنند تا مردم با كالای آنها بیشتر آشنا شوند. در حوزه كت‌وشلوار مردم شاهد تبلیغات چند برند هستند، تبلیغات به این دلیل بود كه ستاد مركزی هماهنگی‌های زیادی انجام داد و دستگاه‌ها را پای‌كار مبارزه با پوشاك قاچاق آورد. عرضه پوشاك قاچاق و مشخصاً عرضه پوشاك خارجی برند قاچاق لطمه زیادی به تولید داخل زده بود. با اقداماتی كه امسال انجام دادیم ویترین فروشگاه‌ها در مجتمع‌های تجاری كه محلی برای عرضه پوشاك خارجی بودند، دیگر آن فضای امن سابق برایشان مهیا نیست. همین موضوع باعث شد تا فضای آنها در اختیار پوشاك ایرانی قرار بگیرد تا بتوانند خودشان را ثابت كنند. آقای شیرازی، رئیس اتحادیه پوشاك بارها اعلام كرده‌اند اقداماتی كه در راستای مبارزه با قاچاق پوشاك انجام شده رونق تولید را به دنبال داشته است.
  درست است كه پوشاك خارجی از ویترین‌ها جمع شده اما قطعاً این پایان ماجرا نیست زیرا این نوع پوشاك در فضای مجازی تبلیغ و عرضه می‌شود. آیا برای مبارزه با عرضه پوشاك قاچاق در این فضا اقدامی كرده‌اید؟
برنامه‌ای كه ستاد مبارزه با قاچاق در حوزه كالاهای قاچاق دارد یك بسته كامل است كه بخشی از این بسته رصد سایت‌های فروش كالاهای غیرقانونی و قاچاق است. كالا برای ما فرقی ندارد اما اغلب آنها پوشاك، تلفن همراه، دخانیات و لوازم خانگی است كه هر كدام به اقتضای شرایطی كه برای مبارزه با آن در نظر گرفته شده اقدامات لازم انجام خواهد شد. برای این‌كه نتیجه بهتری بگیریم با دستگاه‌های دیگر برای مبارزه با عرضه كالای قاچاق در حوزه فضای مجازی و حقیقی هماهنگ كردیم. نكته مهم اینجاست فرصت در فضای مجازی هم برای تولیدكننده و هم برای قاچاقچی یكسان است. تولیدكننده هم می‌تواند هزینه كند یك سایت طراحی كند اما در حوزه فضای واقعی اینطور نیست. تا سال گذشته بهترین فروشگاه‌های مجتمع‌های تجاری معروف در كلان‌شهرها كه به چشم مجتمع‌ها معروف بودند در اختیار برندهای خارجی بود اما اكنون دیگر این اتفاق نمی‌افتد. یكی دیگر از اهداف ما تغییر رفتار تولیدكننده و مصرف‌كننده بود كه توانستیم در هر دو موفق شویم. یكی از مهم‌ترین اهداف ما این است كه اگر كالایی باید وارد كشور شود حتماً به صورت قانونی انجام گیرد. زمانی كه رجیستری موبایل را می‌خواستیم اجرا كنیم خیلی از افراد معتقد بودند كه اجرای آن شكست می‌خورد، اما اكنون 98 درصد واردات تلفن همراه به كشور به صورت قانونی انجام می‌شود در حالی كه قبلاً این آمار، برعكس بود.
  در مورد دخانیات چرا موفق نبودید؟ اكنون مواد دخانی قاچاق زیادی در فروشگاه‌هایی كه اغلب مجوز هم ندارند به فروش می‌رسد. برای مقابله با این موضوع چه اقداماتی انجام شده و چه برنامه‌ای پیش رو دارید؟
یكی از اقدامات و اهداف ستاد، مبارزه با قاچاق مواد دخانی است. احتمالاً هفته آینده سامانه رهگیری دخانیات رونمایی می‌شود. این سامانه با حضور رئیس ستاد مركزی مبارزه با قاچاق كالا و ارز و احتمالاً وزیر صمت یا نماینده این وزارتخانه رونمایی خواهد شد كه در این سامانه تولید و عرضه نهایی كالای دخانی قابل رصد و نظارت است.
  دستگاه‌های زیادی در حوزه مبارزه با قاچاق كالا و ارز دخیل هستند. آیا همراهی لازم را با ستاد دارند؟
ستاد مبارزه با قاچاق كالا و ارز انتهای هر سال برنامه دستگاه‌ها را تدوین می‌كند و پس از مرور با مسؤولان، به آن سازمان‌ها ابلاغ می‌شود. در طول سال هم برنامه‌ها را مورد رصد قرار می‌دهد و جلسات پیگیری برگزار می‌كند. برنامه دستگاه‌ها در حوزه‌های معاونت پیشگیری، معاونت برنامه‌ریزی و معاونت حقوقی ستاد تهیه و تدوین شده و در هفته‌های آتی هم ابلاغ می‌شود. هر دستگاهی در حوزه پیشگیری و مبارزه با قاچاق كالا تكلیف خود را می‌داند.
  آماری از میزان كشفیات هر دستگاه دارید؟
بله آمار و ارقام كشفیات هر دستگاهی كه در حوزه مبارزه با قاچاق كالا و ارز فعال باشند در اختیار ستاد قرار می‌گیرد. آخرین آماری كه در این زمینه در اختیار ستاد قرار گرفته مربوط به 9ماهه سال جاری می‌شود. حجم كل كشفیات در 9ماهه سال جاری صد هزار و 885 میلیارد ریال بوده كه نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود 72درصد افزایش یافته است. در همین مدت ارزش كشفیات در گمرك 26 هزار و 819 میلیارد ریال بود كه 26 درصد كل كشفیات را به خودش اختصاص داده است. طبق آخرین اطلاعات، كشفیات ناجا 71هزار و 987میلیارد ریال بوده كه سهم 71 درصدی كل كشفیات را به خود اختصاص داده است.
  كدام كالاها در صدر قاچاق قرار دارند؟
سه قلم عمده كشفیات قاچاق شامل خودرو، لوازم خانگی و تجهیزات رایانه است. یكی از اقدامات ستاد، هماهنگی با سازمان تعزیرات، وزارت صمت، پلیس امنیت اقتصادی و پلیس مبارزه با قاچاق كالا و ارز برای مقابله با عرضه لوازم خانگی غیرقانونی در بازار بود كه ابلاغ‌های مورد نظر انجام شد و فروش كالا صرفاً بر اساس شناسه كالا انجام می‌شود. در این راستا لوازم خانگی مورد اصالت‌سنجی قرار می‌گیرد و مردم می‌توانند با شماره‌گیری كد #7777*4*  نسبت به هویت كالا كسب اطلاع كرده و بعد اقدام به خرید كنند. كالاهایی كه فاقد شناسه كالا باشند قاچاق شناخته می‌شود و مردم عزیز باید آگاه باشند كه این كالاها هیچ خدمات پس از فروشی دریافت نخواهند كرد. این طرح اكنون در مورد تلویزیون، یخچال، فریزر، یخچال‌فریزر، ماكرویو، مایكروفر، ماشین لباسشویی، ماشین ظرف‌شویی، كولرگازی و جاروبرقی اجرا می‌شود. تاكید ما این است كه مردم توجه كنند و اصالت لوازم خانگی را حتماً بسنجند، چون سامانه جامع تجارت، سامانه جامع گارانتی و سامانه جامع قیمت و فاكتور به هم متصل شدند تا مردم با خیال آسان خرید كنند.
  با خروج دو برند كره‌ای سامسونگ و ال‌جی از ایران ممكن است كالاهای آنها به صورت غیرقانونی وارد كشور شود. این موضوع را رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی گفته و اعلام كرده كره‌ای‌ها قصد دارند كالاهایشان را وارد ایران كنند. برای مقابله با این موضوع چه برنامه‌ای دارید؟
لازم می‌دانم در مورد دو برند كره‌ای كه اخیرا بازار را ترك كردند نكته‌ای بگویم. كالاهای قاچاق این دو شركت به راحتی وارد بازار ایران نخواهد شد. هرچند ستاد مركزی مبارزه با قاچاق كالا و ارز متاسفانه یا خوشبختانه در حوزه اجرا حق ورود ندارد. مبارزه با قاچاق لوازم خانگی بر عهده كسانی است كه اختیار تام و مستقیم دارند. وظیفه‌ای كه ستاد بر اساس ماده سه قانون مبارزه با قاچاق كالا دارد این است كه سیاست‌گذاری می‌كند و پس از برنامه‌ریزی‌های لازم با دستگاه‌ها هماهنگی به عمل می‌آورد و بعد نظارت بر حسن اجرا را در دستور كار خود دارد. میزان كشفیاتی كه در حوزه لوازم خانگی داشتیم حدود دو میلیارد دلار بود و ضرورت ایجاب می‌كرد تا برنامه‌ریزی لازم را انجام دهیم. برای مقابله با ورود غیرقانونی لوازم خانگی از سال گذشته برنامه‌ریزی كردیم و بر همین اساس طرح شناسه كالا رونمایی شد. سامانه جامع تجارت و سامانه جامع شناسه كالا به هم متصل شده و با وزارت صمت و اتحادیه‌های مربوطه هماهنگ كردیم و آموزش‌های لازم برای عملیاتی شدن آن را انجام دادیم تا كالای قانونی از غیرقانونی تفكیك شود. اگر روزی كه خارجی‌ها از ایران رفتند می‌خواستیم تصمیم‌گیری كنیم تا كالای غیرقانونی آنها وارد كشور نشود كاری از پیش نمی‌بردیم اما توانستیم با یك برنامه‌ریزی جامع همه كالاهای مربوط به لوازم خانگی را دارای شناسه كالا كنیم. از سوی دیگر باید توجه داشته باشیم كه واردات لوازم خانگی در شرایط فعلی ممنوع است و آنچه در سطح بازار مشاهده می‌شود اگر شناسه نداشته باشد قاچاق محسوب خواهد شد. مردم در مبارزه با قاچاق كالا در این زمینه نقش مهمی ایفا می‌كنند و اگر از كد شناسه كالا بهره ببرند یك كالای با اصالت را خریداری خواهند كرد. سامسونگ و ال‌جی با توجه به این‌كه بازار خوبی را در ایران داشتند و به واسطه سهم بالایشان در بازار هر كاری كه خواستند انجام دادند و اكنون بنا به فشار ایالات متحده آمریكا از ایران خارج شدند. به نظر می‌رسد مردم باید هم‌نظر شوند و از دو برند ایرانی جی‌پلاس و سام كه جایگزین ال‌جی و سامسونگ شدند خریداری كنند. این دو برند با سرمایه‌گذاری داخلی كار خود را آغاز كردند.
  آخرین آماری كه از میزان قاچاق دارید چقدر است؟
12 میلیارد دلار حجم قاچاق ورودی ماست.

كشف 3000 میلیارد تومان خودروی قاچاق
  از سال گذشته ثبت سفارش خودرو به دلیل بسته بودن سایت آن انجام نمی‌شود. در آمارهایی كه اشاره كردید خودرو همچنان به صورت غیرقانونی وارد كشور می‌شود و باعث شده تا كشفیات كالای قاچاق افزایش زیادی داشته باشد. هم ثبت سفارش خودرو ممنوع است و هم واردات آن، درنتیجه اگر هم خودرو وارد شود پلاك نخواهد شد پس چه انگیزه‌ای برای واردات این كالا وجود دارد؟
چند سؤال را در یك سؤال تجمیع كردید. ابتدا به میزان كشفیات خودرو اشاره می‌كنم كه در 9 ماهه سال 98، 31 هزار و 655 میلیارد ریال بوده است. همان‌طور كه اشاره كردید واردات خودرو ممنوع است و به همین دلیل سایت ثبت سفارش خودرو هم بسته شده اما احتمال دارد برخی خودروها وارد مناطق آزاد یا در مواقع خاص وارد كشور شود. در حوزه خودرو هم چند پرونده مفتوح در بندرعباس و بوشهر داریم كه آقای رئیسی رئیس قوه قضاییه اجازه دادند در تهران به دلیل تسریع در روند پرونده رسیدگی شود. در حوزه خودروهای قاچاق فقط بحث واردات را مدنظر قرار می‌دهید اما وقتی می‌گوییم كشفیات قاچاق در حوزه خودرو منظورمان این است: بر اساس قانون مبارزه با قاچاق وقتی فرآیند نامیمون قاچاق صورت می‌گیرد چند عنصر كنار هم قرار دارند كه شامل كالا، حامل و راننده حامل است. وقتی خودرو شامل خودروی حامل قاچاق كشف شود مراحل قانونی خود را طی خواهد كرد. برای خودرویی كه حامل كالای قاچاق باشد تشكیل پرونده می‌شود و مانند بقیه كالاها حكم دریافت می‌كند.
  تعداد زیادی خودروی بسیار گران‌قیمت قاچاق چند سال پیش كشف شد كه برخی مسؤولان وقت اعلام كردند ابتدا مراحل صادرات مجدد را طی می‌كنیم و اگر نشد آنهارا  امحا خواهیم كرد. تكلیف این خودروها چه شد؟
این‌كه خودروها چگونه وارد كشور شده است اهمیت دارد اما همه چیز به حكم قاضی برمی‌گردد. اگر قاضی دستور دهد صادرات مجدد انجام شود یا امحا صورت بگیرد حتماً حكم قطعی قاضی اجرا خواهد شد. این موضوع بستگی به مرجع رسیدگی‌كننده دارد. در برخی موارد ممكن است مردم پولی بابت واردات آن پرداخت كرده باشند و فرد كالا را به صورت غیرقانونی وارد كرده كه روند بررسی را كمی تغییر می‌دهد و رسیدگی خاص خود را می‌طلبد اما اخیرا رئیس قوه قضاییه به دلیل طولانی شدن پرونده‌های رسیدگی به خودروهای قاچاق دستور دادند و موافقت كردند كه پرونده آنها در تهران رسیدگی شود.