نویسنده کتاب «روایت رهبری» برخی فرازهای خاطرات هاشمی را مخدوش میداند
خدشه بر خاطرات
جلسه 14 خرداد 68 مجلس خبرگان، یكی از سرنوشتسازترین جلسات این نهاد در تاریخ جمهوری اسلامی است و با وجود گذشت سالها از این رویداد، هر چند وقت یك بار مباحثی جدید درباره این جلسه كه فردای رحلت بنیانگذار جمهوری اسلامی برگزار و به انتخاب حضرت آیتا... خامنهای منجر شد، مطرح میشود.
جدیدترین بحثها در این زمینه پس از نامه اخیر سید یاسر جبرائیلی، نویسنده كتاب روایت رهبری به محسن هاشمی، فرزند مرحوم آیتا... هاشمیرفسنجانی بوده است. جبرائیلی در این نامه خطاب به محسن هاشمی با عنوان «درخواست اصلاح خاطرات مرحوم هاشمی» تقاضا كرده در اولین فرصت روایتهایی كه از نظر او مخدوش است از سوی محسن هاشمی در چاپهای بعدی كتاب خاطرات آیتا... هاشمیرفسنجانی اصلاح شود. وی در این نامه به دو موضوع اشاره میكند؛ نكته اول در مورد رایگیری درباره آیتا... گلپایگانی در مجلس خبرگان برای تعیین ایشان به عنوان رهبر آینده بود كه براساس خاطرات آیتا... هاشمیرفسنجانی در صفحه 150 كتاب خاطرات سال 68 با عنوان «بازسازی و سازندگی» به این مساله اشاره شده بود كه ابتدا به پیشنهاد جامعه مدرسین كه عضو مجلس خبرگان هم بودند نام آیتا... گلپایگانی به عنوان رهبری فردی، مطرح و در این باره رایگیری شد و حدود 14 نفر به ایشان رای دادند.
چه كسانی، رایگیری درباره آیتا... گلپایگانی را تایید كردند
درخصوص رایگیری درباره آیتا... گلپایگانی البته هاشمیرفسنجانی تنها كسی نیست كه این روایت را بیان كرده است، بلكه مجلس خبرگان رهبری در زمانی كه انتشار فیلمی از جلسه رایگیری مجلس خبرگان رهبری در 14 خرداد68 در سایتهای ضدانقلاب، جنجالی را علیه این نهاد قانونی به راه انداخته بود در 21 دی 1396 به توضیح بخشهایی از جلسه انتخاب رهبری اقدام كرد. در این گزارش با طرح این سوال كه چرا رهبر از میان مراجع تقلید آن زمان انتخاب نشد؟ آمده است: «با اینكه لیستهای مختلفی از حالتهای مختلف رهبری شورایی نوشته شده بود ولی وقتی این گزینه در خبرگان رای نیاورد، تنها راه رایگیری برای رهبری افرادی بود كه گمان میرفت صلاحیت این منصب را داشته باشند. قانونا انتخاب رهبر به دوسوم آرای نمایندگان خبرگان نیاز دارد. گزینههای مختلفی در مجلس خبرگان مطرح شد ولی اكثر اعضای مجلس خبرگان كه همگی مجتهد هستند، هیچكدام از آن بزرگواران را هرچند مرجع تقلید بودند، دارای صلاحیت رهبری نمیدانستند؛ حتی در مجلس خبرگان برای رهبری یكی از مراجع بزرگوار آن زمان، یعنی آیتا... گلپایگانی رایگیری شد ولی ایشان تنها 14 رای موافق و 61 رای مخالف داشتند.»
همچنین آیتا... سیدعلیاكبر قرشی كه در جلسه انتخاب رهبری پس از رحلت امام خمینی حضور داشت در كتاب خاطرات خود كه توسط مركز اسناد انقلاب اسلامی چاپ و منتشر شده است، میگوید: بعد از قرائت وصیتنامه، آیتا... خامنهای نشستند و آیتا... مشكینی رئیس مجلس خبرگان، رسمیت جلسه را اعلام كردند و گفتوگو برای انتخاب رهبر، آغاز و صحبتها طولانی شد و نظرات مختلفی ابراز گردید. مثلا گفتند كه مرحوم آیتا... گلپایگانی رهبر و آیتا... خامنهای قائممقام ایشان باشند. این نظر به جایی نرسید و رأی نیاورد. (سایت مركز اسناد انقلاب اسلامی، بخش تاریخ شفاهی، شش روایت از جلسه انتخاب آیتا... خامنهای به رهبری.)
این روایت هم به موضوع رایگیری درباره آیتا... گلپایگانی اشاره میكند اما از تعداد رایدهندگان سخنی به میان نمیآورد. روایت بعدی هم از طرف آیتا... امینی مطرح شده است. آیتا... ابراهیم امینی كه از اعضای هیاترئیسه اولین دوره مجلس خبرگان رهبری و همچنین شورای بازنگری قانون اساسی بود در كتاب خاطراتش كه توسط مركز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده درباره جزئیات جلسه تاریخی خبرگان در 14 خرداد 68 و چگونگی انتخاب آیتا... خامنهای میگوید: طرفداران رهبری فردی نیز آیتا... گلپایگانی را به عنوان بهترین فرد موجود معرفی میكردند و میگفتند اگر هم در اداره امور مربوط به رهبری از توان كافی برخوردار نبود میتواند برای خودش قائممقامی را انتخاب كند و برای قائممقامی آقای خامنهای را معرفی میكردند. (روایت آیتا... ابراهیم امینی از انتخاب آیتا... خامنهای به رهبری در مجلس خبرگان رهبری، سایت مركز اسناد انقلاب اسلامی)
نویسنده كتاب روایت رهبری چه میگوید
اما سید یاسر جبرائیلی، نویسنده كتاب روایت رهبری در گفتوگو با جامجم درباره این روایتها و بهویژه روایت مربوط به دبیرخانه مجلس خبرگان، این روایتها را زیر سوال میبرد و میگوید: هنگام نگارش كتاب روایت رهبری و با توجه به اهمیت محتوای این اثر، بارها متن مذاكرات مجلس خبرگان در 14 خرداد و فیلم این جلسه را بازبینی كردهام اما اساسا نه در متن و نه در فیلم هیچ اشاره و تصریحی به موضوع رایگیری درباره رهبری آیتا... گلپایگانی وجود ندارد و از این رو نمیتوان نقل قول آیتا... هاشمیرفسنجانی را در كتاب خاطراتش و همچنین اظهارنظر دبیرخانه مجلس خبرگان را در این باره پذیرفت.
آنچه جبرائیلی به جامجم گفته و در نامه اخیر به محسن هاشمی نیز تصریح كرده از سوی برخی اعضای مجلس خبرگان رهبری كه در آن جلسه حضور داشتند قابل تایید است. به عنوان مثال، آیتا... محسن مجتهد شبستری، عضو مجمع تشخیص مصلحت و از اعضای خبرگان حاضر در جلسه مشهور روز 14 خرداد 68 در گفتوگو با جامجم درباره رایگیری رهبری فردی و پیشنهاد برخی نمایندگان درباره مرحوم آیتا... گلپایگانی گفت: من به یاد ندارم كه در این باره رایگیری شده باشد و فقط صحبت آن به میان آمد و ظاهرا آقای آذریقمی و بعضی دیگر از آقایان اسم ایشان را مطرح كردند ولی خبری از رایگیری نبود. بنابراین من روایت رایگیری درباره آیتا... گلپایگانی را مخدوش میدانم.
آیا رهبر انقلاب درباره رهبری شورایی سخنرانی كردند
نكته دیگری كه مورد انتقاد جبرائیلی قرار گرفته بود گفتوگوی مرحوم هاشمی با روزنامه شرق بود كه به نقل وی آمده است: نظر آیتا... خامنهای روی شورا بود و سخنرانی خوبی هم كردند و توضیح دادند شورا لازم است اما وقتی رای گرفتیم، این گونه شد.
همچنین در صفحه 150 كتاب بازسازی و سازندگی نیز در همین رابطه نقل قولی را به حضرت آیتا... خامنهای نسبت میدهند كه ایشان گفتهاند: من با رهبری شورایی مطابق قانون اساسی موافقم و با رهبری فردی مخالفم پس چگونه نامزد شوم؟
جبرائیلی در این زمینه هم میگوید براساس اسناد و فیلم جلسه خبرگان در 14 خرداد 68 به نظر میرسد رای حضرت آیتا... خامنهای و مرحوم آیتا... هاشمیرفسنجانی، هر دو بر شورایی بودن رهبری بوده است كه البته میتوان اینگونه برداشت كرد كه دلیل حضرت آیتا... خامنهای این بوده كه خودشان، گزینه رهبری فردی بودهاند و مایل به پذیرش این مسؤولیت نبودند.
نویسنده كتاب روایت رهبری میافزاید: با وجود چنین نظری، اما حضرت آیتا... خامنهای در جلسه مذكور درباره شورایی یا فردی بودن رهبری سخنرانی نكردند.
جدیدترین بحثها در این زمینه پس از نامه اخیر سید یاسر جبرائیلی، نویسنده كتاب روایت رهبری به محسن هاشمی، فرزند مرحوم آیتا... هاشمیرفسنجانی بوده است. جبرائیلی در این نامه خطاب به محسن هاشمی با عنوان «درخواست اصلاح خاطرات مرحوم هاشمی» تقاضا كرده در اولین فرصت روایتهایی كه از نظر او مخدوش است از سوی محسن هاشمی در چاپهای بعدی كتاب خاطرات آیتا... هاشمیرفسنجانی اصلاح شود. وی در این نامه به دو موضوع اشاره میكند؛ نكته اول در مورد رایگیری درباره آیتا... گلپایگانی در مجلس خبرگان برای تعیین ایشان به عنوان رهبر آینده بود كه براساس خاطرات آیتا... هاشمیرفسنجانی در صفحه 150 كتاب خاطرات سال 68 با عنوان «بازسازی و سازندگی» به این مساله اشاره شده بود كه ابتدا به پیشنهاد جامعه مدرسین كه عضو مجلس خبرگان هم بودند نام آیتا... گلپایگانی به عنوان رهبری فردی، مطرح و در این باره رایگیری شد و حدود 14 نفر به ایشان رای دادند.
چه كسانی، رایگیری درباره آیتا... گلپایگانی را تایید كردند
درخصوص رایگیری درباره آیتا... گلپایگانی البته هاشمیرفسنجانی تنها كسی نیست كه این روایت را بیان كرده است، بلكه مجلس خبرگان رهبری در زمانی كه انتشار فیلمی از جلسه رایگیری مجلس خبرگان رهبری در 14 خرداد68 در سایتهای ضدانقلاب، جنجالی را علیه این نهاد قانونی به راه انداخته بود در 21 دی 1396 به توضیح بخشهایی از جلسه انتخاب رهبری اقدام كرد. در این گزارش با طرح این سوال كه چرا رهبر از میان مراجع تقلید آن زمان انتخاب نشد؟ آمده است: «با اینكه لیستهای مختلفی از حالتهای مختلف رهبری شورایی نوشته شده بود ولی وقتی این گزینه در خبرگان رای نیاورد، تنها راه رایگیری برای رهبری افرادی بود كه گمان میرفت صلاحیت این منصب را داشته باشند. قانونا انتخاب رهبر به دوسوم آرای نمایندگان خبرگان نیاز دارد. گزینههای مختلفی در مجلس خبرگان مطرح شد ولی اكثر اعضای مجلس خبرگان كه همگی مجتهد هستند، هیچكدام از آن بزرگواران را هرچند مرجع تقلید بودند، دارای صلاحیت رهبری نمیدانستند؛ حتی در مجلس خبرگان برای رهبری یكی از مراجع بزرگوار آن زمان، یعنی آیتا... گلپایگانی رایگیری شد ولی ایشان تنها 14 رای موافق و 61 رای مخالف داشتند.»
همچنین آیتا... سیدعلیاكبر قرشی كه در جلسه انتخاب رهبری پس از رحلت امام خمینی حضور داشت در كتاب خاطرات خود كه توسط مركز اسناد انقلاب اسلامی چاپ و منتشر شده است، میگوید: بعد از قرائت وصیتنامه، آیتا... خامنهای نشستند و آیتا... مشكینی رئیس مجلس خبرگان، رسمیت جلسه را اعلام كردند و گفتوگو برای انتخاب رهبر، آغاز و صحبتها طولانی شد و نظرات مختلفی ابراز گردید. مثلا گفتند كه مرحوم آیتا... گلپایگانی رهبر و آیتا... خامنهای قائممقام ایشان باشند. این نظر به جایی نرسید و رأی نیاورد. (سایت مركز اسناد انقلاب اسلامی، بخش تاریخ شفاهی، شش روایت از جلسه انتخاب آیتا... خامنهای به رهبری.)
این روایت هم به موضوع رایگیری درباره آیتا... گلپایگانی اشاره میكند اما از تعداد رایدهندگان سخنی به میان نمیآورد. روایت بعدی هم از طرف آیتا... امینی مطرح شده است. آیتا... ابراهیم امینی كه از اعضای هیاترئیسه اولین دوره مجلس خبرگان رهبری و همچنین شورای بازنگری قانون اساسی بود در كتاب خاطراتش كه توسط مركز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده درباره جزئیات جلسه تاریخی خبرگان در 14 خرداد 68 و چگونگی انتخاب آیتا... خامنهای میگوید: طرفداران رهبری فردی نیز آیتا... گلپایگانی را به عنوان بهترین فرد موجود معرفی میكردند و میگفتند اگر هم در اداره امور مربوط به رهبری از توان كافی برخوردار نبود میتواند برای خودش قائممقامی را انتخاب كند و برای قائممقامی آقای خامنهای را معرفی میكردند. (روایت آیتا... ابراهیم امینی از انتخاب آیتا... خامنهای به رهبری در مجلس خبرگان رهبری، سایت مركز اسناد انقلاب اسلامی)
نویسنده كتاب روایت رهبری چه میگوید
اما سید یاسر جبرائیلی، نویسنده كتاب روایت رهبری در گفتوگو با جامجم درباره این روایتها و بهویژه روایت مربوط به دبیرخانه مجلس خبرگان، این روایتها را زیر سوال میبرد و میگوید: هنگام نگارش كتاب روایت رهبری و با توجه به اهمیت محتوای این اثر، بارها متن مذاكرات مجلس خبرگان در 14 خرداد و فیلم این جلسه را بازبینی كردهام اما اساسا نه در متن و نه در فیلم هیچ اشاره و تصریحی به موضوع رایگیری درباره رهبری آیتا... گلپایگانی وجود ندارد و از این رو نمیتوان نقل قول آیتا... هاشمیرفسنجانی را در كتاب خاطراتش و همچنین اظهارنظر دبیرخانه مجلس خبرگان را در این باره پذیرفت.
آنچه جبرائیلی به جامجم گفته و در نامه اخیر به محسن هاشمی نیز تصریح كرده از سوی برخی اعضای مجلس خبرگان رهبری كه در آن جلسه حضور داشتند قابل تایید است. به عنوان مثال، آیتا... محسن مجتهد شبستری، عضو مجمع تشخیص مصلحت و از اعضای خبرگان حاضر در جلسه مشهور روز 14 خرداد 68 در گفتوگو با جامجم درباره رایگیری رهبری فردی و پیشنهاد برخی نمایندگان درباره مرحوم آیتا... گلپایگانی گفت: من به یاد ندارم كه در این باره رایگیری شده باشد و فقط صحبت آن به میان آمد و ظاهرا آقای آذریقمی و بعضی دیگر از آقایان اسم ایشان را مطرح كردند ولی خبری از رایگیری نبود. بنابراین من روایت رایگیری درباره آیتا... گلپایگانی را مخدوش میدانم.
آیا رهبر انقلاب درباره رهبری شورایی سخنرانی كردند
نكته دیگری كه مورد انتقاد جبرائیلی قرار گرفته بود گفتوگوی مرحوم هاشمی با روزنامه شرق بود كه به نقل وی آمده است: نظر آیتا... خامنهای روی شورا بود و سخنرانی خوبی هم كردند و توضیح دادند شورا لازم است اما وقتی رای گرفتیم، این گونه شد.
همچنین در صفحه 150 كتاب بازسازی و سازندگی نیز در همین رابطه نقل قولی را به حضرت آیتا... خامنهای نسبت میدهند كه ایشان گفتهاند: من با رهبری شورایی مطابق قانون اساسی موافقم و با رهبری فردی مخالفم پس چگونه نامزد شوم؟
جبرائیلی در این زمینه هم میگوید براساس اسناد و فیلم جلسه خبرگان در 14 خرداد 68 به نظر میرسد رای حضرت آیتا... خامنهای و مرحوم آیتا... هاشمیرفسنجانی، هر دو بر شورایی بودن رهبری بوده است كه البته میتوان اینگونه برداشت كرد كه دلیل حضرت آیتا... خامنهای این بوده كه خودشان، گزینه رهبری فردی بودهاند و مایل به پذیرش این مسؤولیت نبودند.
نویسنده كتاب روایت رهبری میافزاید: با وجود چنین نظری، اما حضرت آیتا... خامنهای در جلسه مذكور درباره شورایی یا فردی بودن رهبری سخنرانی نكردند.
تیتر خبرها
-
همزیستی مسالمتآمیز مهاجران و بومیان دیجیتال
-
سربلندی فرشچیان در یک آزمون بزرگ
-
قیام «بانوی سردار» علیه انگلیسیها
-
ورود وزارتخانه به جاده مرگ
-
كودكیهای مشترك ما و جهان
-
رسیدگی ویژه به پرونده شیطان بیمارستان
-
اسباب عاشقی مهیا نیست!
-
فراخوان جهانی علیه معامله قرن
-
این ماشین مرگ ندارد!
-
بازار رشتهفروشان
-
خدشه بر خاطرات
-
شكست قطعی طرح معامله قرن
-
فراخوان جهانی علیه معامله قرن