وزارت دفاع  و  پشتیبانی خودروسازی

همکاری وزارت دفاع و خودروسازان برای ساخت قطعات وارداتی خودرو چقدر عملیاتی است؟

وزارت دفاع و پشتیبانی خودروسازی

ورود صنایع دفاع به بخش خودروسازی. این خبری بود كه در شبكه‌های اجتماعی دست به دست می‌شد اما خبری از جزئیات آن نبود. آخرین روز مرداد امیر حاتمی، وزیر دفاع از قرارداد وزارتخانه متبوعش با خودروسازان خبر داد و تصریح كرد: در راستای حمایت فناورانه از صنعت خودروسازی كشور به جای شركت‌های خارجی كه در شرایط تروریسم اقتصادی آمریكا، كشور ایران را ترك كردند اقدامی به اجرا در آمد و در همین مسیر شركت‌های خصوصی وزارت دفاع در گذشته قراردادهایی به مبلغ 1500 میلیارد تومان امضا كردند و اكنون نیز قراردادی به ارزش 2500میلیارد تومان در حال انعقاد است. پیگیری جام‌جم نشان می‌دهد برخی لوازم كاربردی مانند واشر سرسیلندر، سنسور اكسیژن، میل سوپاپ، شیلنگ‌های گازی، كوئل، محافظ‌های حرارتی، مجموعه‌های كامل توربو شارژ، پمپ هیدرولیك، جعبه فرمان، آمپر، مولتی‌مدیا و برخی لوازم دیگر كه تاكنون از طریق واردات تأمین می‌شد، قرار است داخلی‌سازی شود تا وابستگی در این زمینه در حد صفر كاهش یابد.

تحریمی كه سبب خیر شد
حتما ضرب‌المثل عدو شود سبب خیر اگر خدا خواهد را شنیده‌اید. اولین شركت‌هایی كه ایران را پس از تحریم‌های آمریكا ترك كردند شركت‌های خودروسازی پژو و رنو فرانسه بودند و همین موضوع باعث شد تا بسیاری از خودروهای مونتاژی در ایران به دلیل نداشتن برخی قطعات، در انبار خودروسازان داخلی خاك بخورند و بازار آشفته شود. پس از این‌كه فشار آمریكا برای بر هم زدن بازار خودروی ایران به سقف خود رسید، خودروسازان نمایشگاهی برگزار كردند و قطعات وارداتی را به نمایش گذاشتند تا قطعه‌سازان برای تولید این قطعات خودشان را محك بزنند و درنهایت صنعت دفاعی كشور به كمك تولید آمد. وزارت دفاع برای تولید قطعات پیشرفته خودرو (های‌تك) كه پیش از این امكان ساخت آن توسط قطعه‌سازان در كشور وجود نداشت اعلام آمادگی كرد تا قطعاتی مانند ECU خودرو، كیسه هوا و قطعات الكترونیكی پیچیده‌ای كه قطعه‌سازان توان ساخت آن را نداشتند، تولید كند و به خودروسازان تحویل دهد.



تولید رایانه خودرو
ازجمله مهم‌ترین قطعات وارداتی به ایران، كامپیوتر خودرو یا همان ECU است كه قرار است با محوریت شركت صنایع الكترونیك ایران (صاایران) ساخته شود. ورود وزارت دفاع به حوزه صنعت خودروسازی و تأمین برخی قطعات مهم مورد نیاز از جمله ECU این نوید را می‌دهد كه وزارت دفاع بتواند مانند صنایع الكترونیك خود كه محصولاتش در میدان عمل، كاركرد خود را با موضوعاتی نظیر شكار پرنده پیشرفته آمریكایی ثابت كرده است، در صنعت خودرو نیز انحصار و تحریم كشورهای دیگر را بشكند و آرزوی صنعت خودروسازی كشور را برای ساخت ECU بومی به واقعیت تبدیل كند.
از سوی دیگر باید توجه داشت سال گذشته و امسال خودروسازان به‌دلیل نداشتن چنین قطعاتی نتوانستند بسیاری از خودروها را به متقاضیان تحویل دهند. تولید ECU خودرو، هم می‌تواند صرفه‌جویی ارزی به‌دنبال داشته باشد و هم گامی مثبت و محكم در مسیر خودكفایی باشد، زیرا تأثیر تحریم‌ها را تا حد زیادی بر صنعت خودرو كم می‌كند.


دفاع در صنعت خودروسازی
 فرشاد مقیمی، معاون امور صنایع وزارت صنعت، معدن و تجارت با بیان این‌كه به دنبال داخلی‌سازی قطعات وارداتی هستیم به جام‌جم گفت: وزارت صمت از وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح به دلیل تجهیزات و توان علمی بالایی كه داشت خواست در زمینه تولید و قطعات وارداتی خودرو به كمك كشور بیایند و نام قطعات و كاربری به آنها اعلام شد كه پس از مدتی وزارت دفاع برخی از این قطعات را ساخت.
وی با بیان این‌كه نمایندگان وزارت دفاع در همه جلسات تولیدی و صنعتی وزارت صمت حضور دارند افزود: بخشی از قطعات خودرو از طریق واردات تأمین می‌شد كه با تحریم‌های آمریكا از ورود آن ممانعت شد و در همان زمان نیاز بخش خودرویی را كه بیشتر در زمینه برق، قوای محركه و تزئینات داخل بود به وزارت دفاع و سایر قطعه‌سازان اعلام كردیم كه خوشبختانه بخش زیادی از آنها قرار است در داخل ساخته شود.
مقیمی تصریح كرد: صنایع دفاع با تجهیزاتی كه در اختیار دارد می‌تواند به كمك صنعت كشور بیاید و هر جایی كه آنها قبول كنند و توانایی تولید آن وجود داشته باشد از حضور آنها استقبال خواهیم كرد. غیر از صنعت خودرو در بخش‌های دیگر هم قرار است از كمك وزارت دفاع و تولیدكنندگان برای داخلی‌سازی قطعات استفاده كنیم.


فناوری‌های روز از صنعت دفاعی می‌گذرد
 امیرحسن كاكایی، كارشناس خودرو از ورود صنایع دفاع به بخش خودرو ابراز خرسندی كرد و گفت: صنایع دفاعی كشور بسیار پیشرفته است كه می‌تواند به كمك صنایع دیگر مانند صنعت خودروسازی بیاید.
وی تاكید كرد: تقریباً همه فناوری‌های مربوط به خودروسازان از مسیر صنعت دفاعی عبور می‌كنند و ورود وزارت دفاع ایران به بخش خودروسازی می‌تواند یك خبر خوش تلقی شود. این كارشناس صنعت خودرو تصریح كرد: ورود وزارت دفاع می‌تواند نقش پررنگی در داخلی‌سازی و تولید قطعات با كیفیت و همچنین كاهش هزینه‌ها داشته باشد و دولت باید با حمایت بیشتر در این زمینه سبب ورود فناوری‌های برتر به كشور شود.



نقش صنعت دفاعی در حمایت از اقتصاد
وقتی خبر ورود وزارت دفاع به بخش خودروسازی منتشر شد برخی كارشناسان از این موضوع ابراز نارضایتی كردند و برخی دیگر خرسند شدند و اعلام كردند این كار باید زودتر از اینها انجام می‌شد. برخی كارشناسان معتقدند صنایع دفاعی نباید به اقتصاد ورود كنند اما تجربه جهانی نشان می‌دهد در كشورهای پیشرفته، نیروهای نظامی نقش مهمی در اقتصاد ایفا می‌كنند كه آمریكا و چین از جمله این كشورها هستند. آمریكا با سهم 25درصد و چین با سهم 18 درصد از اقتصاد جهانی توانسته‌اند با بهره‌مندی از توان صنعت دفاعی بخش‌های مختلف اقتصادشان را تقویت كنند.
به عنوان مثال نورینكو یك شركت دولتی صنایع دفاعی و نظامی چینی است كه در زمینه ارائه خدمات نیروی نظامی، ساخت مواد منفجره، مهمات، انواع رادار، صنایع جنگ‌افزاری و دفاعی فعالیت می‌كند اما در زمینه تولید خودرو كمك زیادی به صنعت خودروسازی چین كرده است. نورینكو به عنوان بزرگ‌ترین شركت تجهیزات دفاعی چین شناخته می‌شود و برخی كارشناسان معتقدند اگر بخش نظامی این كشور به صنعت خودروسازی كمك نمی‌كرد اكنون چین صادركننده خودرو در این سطح نبود.
حالا وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ایران با توجه به توانی كه در اختیار دارد به كمك خودروسازان آمده تا دیگر تحریم‌ها نتواند تا این حد روی صنعت خودروسازی تأثیر بگذارد.


تا واردات انجام می‌شد، كسی به فكر خودكفایی نبود
محمدرضا نجفی‌منش، رئیس انجمن صنایع همگن ایران در گفت‌وگو با جام‌جم به توان و ظرفیت بالای صنعت دفاعی اشاره و تصریح كرد: صنعت دفاعی ایران با توجه به توان و ظرفیت بالایی كه در اختیار دارد، می‌تواند به كمك خودروسازان بیاید و قطعات الكترونیكی را كه تأمین آن به‌سختی انجام می‌شود، تولید كند. وی تاكید كرد: ظرفیت داخلی‌سازی خودرو در كشور ما وجود داشت اما به‌دلیل این‌كه جاده واردات همیشه هموار بود كسی به سراغ تولید این‌گونه قطعات نرفت. این در حالی است كه با محاسبه نرخ نیمایی ارز هزینه تمام‌شده قطعات خودرو در داخل كمتر از وارداتی‌های آن است.
نجفی‌منش تحریم‌ها را یك فرصت برای رونق تولید دانست و افزود: اكنون كه نرخ ارز افزایش یافته و واردات قطعات الكترونیكی ممنوع شده، بهترین فرصت است تا بتوانیم از ظرفیت‌های موجود در این زمینه بهره ببریم تا تأثیر تحریم‌ها را كمرنگ كنیم. وی با بیان مثالی در این زمینه ادامه داد: در تحریم شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران، فروش بنزین به ایران ممنوع شد، اما در تحریم‌های سال گذشته آمریكا علیه ایران تحریم بنزین دیگر در فهرست نبود چون ایران خودكفا شده بود.
رئیس انجمن صنایع همگن ایران با بیان این‌كه ایجاد یك ظرفیت جدید در صنعت خودرو منجر به افزایش اشتغال می‌شود، گفت: داخلی‌سازی قطعات مزایای زیادی دارد كه ایجاد اشتغال كمترین مورد آن محسوب می‌شود.
این فعال قطعه‌ساز افزود: دولت باید از قطعه‌سازان حمایت لازم را داشته باشد و خودروسازان پول قطعه‌سازان را یك‌ماهه بپردازند تا سرمایه در گردش كافی و همچنین انگیزه تولید بیشتر شود.
نجفی‌منش تاكید كرد: تحریم‌ها قطعا برداشته خواهد شد، اما نباید این روزهای سخت را فراموش كنیم و به محض ایجاد ارتباط با كشورهای غربی دوباره داخلی‌ها را كنار بگذاریم و مسیر را برای خارجی‌ها باز كنیم. البته این سیستم خارجی‌پسند یك فرهنگ غلط جا افتاده در جامعه است، در حالی كه بسیاری از كالاهای ایرانی، هم از نمونه‌های خارجی باكیفیت‌تر هستند و هم با قیمت پایین‌تری تولید می‌شوند كه این فرهنگ و ذهنیت با كمك رسانه‌ها و مسؤولان باید از بین برود و عنوان شود
كالای ایرانی خوب است.


فناوری صنایع دفاعی بسیار پیشرفته است
سعید مدنی، مدیرعامل سابق شركت خودروسازی سایپا به خبرنگار ما گفت: صنایع دفاعی از نظر فناوری بسیار پیشرفته هستند و نسبت به صنایع كلاسیك چند دهه جلوتر هستند.
وی افزود: صنعت دفاعی هر كشوری امكانات بسیار زیادی در اختیار دارد كه پس از اكتشافات و اختراعات دفاعی دستگاه‌های قبلی را از رده خارج می‌كنند و در اختیار صنایع كلاسیك می‌گذارند و كاری كه اكنون وزارت دفاع ایران برای تولید قطعات حساس و پیچیده خودروها انجام داده در راستای همین موضوع است.
این كارشناس صنعت خودرو با اشاره به این‌كه صنایع دفاعی كشورها به‌دلیل دارا بودن دانش فنی بالا و تیم تحقیقاتی منسجم می‌توانند نقش موثری در اقتصاد داشته باشند، ادامه داد: وزارت دفاع با توجه به توانی كه دارد، می‌تواند پیچیده‌ترین قطعات را تولید كند اما خودروسازان از الان باید خود را آماده كنند تا این قطعات را تجاری‌سازی كنند و به تولید انبوه برسانند.
وی به تجربه كشورهای دیگر برای كمك صنعت دفاعی به بخش تولید اشاره كرد و گفت: در كشور چین سازمانی به نام نورینكو كه متعلق به ارتش این كشور است، وجود داشت. این شركت با امكاناتی كه در اختیار داشت زمینه و زیرساخت تولید خودروهای سواری را فراهم كرد و اكنون چین یك كشور صادركننده خودرو محسوب می‌شود.
مدیرعامل سابق شركت سایپا با بیان این‌كه ورود وزارت دفاع به زمینه خودروسازی نباید به تداخل تصمیم‌گیری در صنعت خودرو منجر شود، افزود: متاسفانه هرجایی كه دولت وارد می‌شود دیگر علاقه ندارد كه از آن خارج شود و امیدواریم ورود وزارت دفاع نیز همراه با اتخاذ تصمیم در مورد صنعت خودرو نباشد و تداخلی در این زمینه اتفاق نیفتد.