از کاهش تعهدات برجامی غافل نشویم

از کاهش تعهدات برجامی غافل نشویم

این روزها در عرصه روابط بین‌الملل، بیش از هر موضوعی ابتکار فرانسه و آقای مکرون در صفحات روزنامه‌های معتبر دنیا خودنمایی می‌کند. مکرون دو بار مشاور خود را به ایران فرستاده تا به زعم وی برجام را نجات دهد. به موازات آن چند بار نیز تلفنی با رئیس‌جمهور کشورمان درباره ایده‌های خود گفت‌وگو کرد. متعاقب این تحولات، وزیر خارجه کشورمان چند روز پیش با سفر به فرانسه و دیدار با رئیس‌جمهور و وزیر خارجه این کشور نظر جمهوری اسلامی ایران را درباره پیشنهادهای مکرون اعلام کرد و دیروز نیز در سفری اعلام نشده بار دیگر به فرانسه رفت.
البته براساس برخی اخبار پیشتر، ایران نظر مکتوب خود را به فرانسه منتقل کرده بود و سفر ظریف فرصتی بود تا در این باره رو در رو گفت و گو شود. از سوی دیگر اخباری که از فرانسه و الیزه منتشر می‌شود ،گرچه بعضا متناقض است و در یک‌سو قرار ندارد، اما روح حاکم بر این تحولات حاکی از علاقه فرانسه به ایفای نقش جدی در این عرصه است ،اما این‌که آیا مکرون می‌تواند در صورت توافق احتمالی با ایران، ترامپ را راضی به محترم شمردن آن کند، جای تردید است.
کشورهای اروپایی مکرون را به‌عنوان نماینده خود پذیرفته‌اند و در این باره جای شک و شبهه‌ای نیست، ولی شخصیت ترامپ و نوع روابطش با فرانسه و مکرون، درباره این معادله یا معامله سوالات جدی ایجاد می‌کند.
دیروز ترامپ مجددا موضع چند هفته قبل خود را مبنی بر این‌که مکرون را نماینده خود نمی شناسد، تکرار کرد.با این‌حال تحرک جمهوری اسلامی حاکی از آن است که کشورمان مذاکره، گفت و گو و توسل به ابزار دیپلماتیک را در دستور کار خود دارد و از آن پرهیز نمی‌کند.  گرچه فرانسوی‌ها اکنون با نگرانی از قدرت گرفتن بیشتر ایران، در صدد احیای برجام هستند،ولی باید به این تلاش فرانسه فرصت داد. ضمن آن‌که از اقدامات خود برای اجرای مراحل مختلف کاهش تعهدات در برجام، غفلت نکرد.
 فرانسه نه از سر دلسوزی که از سر استیصال به‌دنبال نقشی است که هم منافع اقتصادی و امنیتی خود و کشورهای اروپایی را حفظ کند و هم تیری باشد در تاریکی انتخابات برای مکرون که در بدترین روزهای زمامداری خود قرار دارد.
جمهوری اسلامی ایران نشان داده حفظ منافع کشور، مهم‌ترین اولویت است و ابزار دیپلماسی یکی از طرق رسیدن به آن و نه  تنها طریق است.
مکرون برای استفاده از فرصت اندک باقیمانده می‌تواند تعهدات بر زمین مانده کشورش و اروپا را عملیاتی کند. اینستکس به‌رغم وعده‌های فراوان اروپا هنوز عملیاتی نشده است و حتی اگر بپذیریم اروپا اعتبار  یا وعده مالی به ایران بدهد چگونه می‌توان به قول آنها اعتماد کرد و اطمینان داشت در میانه راه، ترامپ رفتارهای غیرمتمدنانه دیگری انجام ندهد. اروپا باید بداند زمان باقیمانده برای گام سوم اندک است و نمی‌تواند با وعده و صرف مذاکره برای مذاکره، مانع تصمیم‌های کلان جمهوری اسلامی ایران شود.
گرچه ایران باید باب مذاکره را همچنان باز نگه دارد، اما مادامی که اروپا اقدام عملی چشمگیر، ملموس و تاثیرگذار نداشته باشد، باید مسیری را که انتخاب کرده با جدیت دنبال کند.
سفر مجدد وزیر خارجه کشورمان در شب گذشته به پاریس، حاکی از عزم جمهوری اسلامی ایران برای یافتن راه برون رفت از شرایطی است که آمریکا و اروپا به وجود آورده‌اند و تحولات روزهای آینده نشان خواهد داد مسیر گفت‌وگوها و توافقات به کجا خواهد رفت.