پاریس، صدای آمریکا!

صحبت‌های جدید وزیر خارجه فرانسه درباره برجام نکات مهمی را در بر دارد؛ آیا پاریس به دنبال گمراه کردن افکار عمومی است؟

پاریس، صدای آمریکا!

وزیر خارجه فرانسه همچنان سیگنال‌ها، پالس‌ها و آدرس‌های دوگانه و البته نادرستی را درخصوص برجام و آینده این توافق به ایران مخابره می‌كند. ژان ایو لودریان در تازه‌ترین مواضع خود درخصوص آینده توافق هسته‌ای با ایران و به‌طوركلی، تنش‌های به‌وجود آمده میان واشنگتن و تهران می‌گوید: هدف از رایزنی‌های اخیر، متقاعد كردن ایران به پایبندی دوباره به تعهدات خود در توافق هسته‌ای وین، آغاز مذاكراتی برای رایزنی درباره بحران‌های منطقه و بحث درباره آینده توافق بعد از سال ۲۰۲۵ است. البته فضای سیاسی تنگ‌تر شده است، چون ایران تهدید كرده قصد دارد از اوایل نوامبر از سایر تعهدات برجامی خودش عقب‌نشینی كند. امروز هر دو طرف( ایران و آمریكا) باید فرصت به‌وجود آمده را برای مذاكره غنیمت بدانند.

طرح «تغییر برجام»
درخصوص اظهارات وزیر خارجه فرانسه نكاتی وجود دارد كه نمی‌توان به‌سادگی از كنار آنها گذشت:
نخست این‌كه فرانسه در سال 2017 میلادی و زمانی كه ترامپ هنوز رسما از توافق هسته‌ای با ایران خارج نشده بود، به‌عنوان نخستین بازیگر اروپایی از «تغییر برجام» و تبدیل آن به توافقی جدید حمایت كرد. امانوئل مكرون، رئیس‌جمهور فرانسه در ماه آگوست (مرداد) آن سال، از ایران خواست بر سر «تحدید توان موشكی» و «اعمال محدودیت‌های فرازمانی در برجام»، پذیرای مذاكره با واشنگتن و تروئیكای اروپایی شود. بنابراین، این نخستین بار نیست كه فرانسوی‌ها طرح تغییر برجام و تبدیل آن به یك «توافق حداقلی‌تر و بازدارنده» را علیه ایران مطرح می‌كنند. میان رفتار امروز و دو سال قبل مقامات كاخ الیزه در تقابل با سند اصلی برجام نوعی پیوستگی و اتصال محكم وجود دارد كه در تحلیل و ارزیابی ما نسبت به پاریس باید موردتوجه و محاسبه قرار گیرد.
فرانسه نمی‌تواند میانجی باشد
نكته دوم این‌كه پاریس اصرار دارد در برهه فعلی، خود را به‌مثابه یك واسطه‌گر یا میانجی میان ایران و ایالات‌متحده آمریكا معرفی كند. این در حالی است كه پاریس خود یكی از اجزای اصلی بحران برجامی به‌وجود آمده در نظام بین‌الملل محسوب می‌شود. شواهد و مستندات موجود نشان می‌دهد كه حتی پس از خروج ترامپ از توافق هسته‌ای، همكاری مستقیم كاخ سفید و كاخ الیزه با یكدیگر بر سر نحوه هدایت و مدیریت مناسبات برجامی غرب و ایران ادامه داشته است.
«تأخیر در راه‌اندازی اینستكس» یكی از خروجی‌های عینی این مذاكرات پشت پرده میان پاریس و واشنگتن بوده است. در چنین شرایطی فرانسه نمی‌تواند از خود به‌عنوان یك واسطه یا میانجی یاد كند، زیرا پاریس در این معادله، ‌مانند ایالات‌متحده آمریكا یك متهم اصلی محسوب می‌شود.
آدرس غلط به افكار عمومی دنیا
نكته سوم، این‌كه وزیر خارجه فرانسه بدون آن‌كه كمترین اشاره‌ای به اقدام خلاف قانون و عرف بین‌الملل دولت ترامپ مبنی بر خروج از برجام كند و ناتوانی و بی‌ارادگی اتحادیه اروپا در تأمین منافع حداقلی ایران در برجام را یادآور شود، با ارائه آدرس و نشانه‌ای غلط به افكار عمومی دنیا ایران را به سبب برداشتن گام‌های كاهنده تعهدات برجامی خود (وفق مفاد مندرج در توافق هسته‌ای) مقصر قلمداد می‌كند! بدیهی است كه گام‌های كاهنده تعهدات برجامی ایران، واكنشی نسبت به خروج آمریكا از برجام و انفعال اروپا محسوب می‌شود. حال‌ آن‌كه مقامات فرانسوی سعی دارند با وقاحت تمام از این واكنش، به‌عنوان یك كنش اولیه یاد كرده و آن را محكوم كنند!
بازی مشترك كاخ سفید و كاخ الیزه
نكته چهارم، این‌كه اظهارات اخیر لودریان برای چندمین بار طی سال‌های اخیر از بازی مشترك كاخ سفید و كاخ الیزه در تقابل با كشورمان پرده برداشته است. بدیهی است كه در چنین شرایطی پذیرش واسطه‌گری پاریس و فراتر از آن، تفكیك بازی برجامی فرانسه و آمریكا از یكدیگر نوعی خطای محاسباتی و راهبردی محسوب می‌شود.
بدون شك در آینده‌ای نزدیك، فرانسوی‌ها همچنان به ارائه آدرس‌های غلط و البته هدفمند خود در قبال برجام ادامه خواهند داد.
این رویكرد در آستانه برداشته شدن گام چهارم كاهنده تعهدات برجامی ایران از سوی پاریس و دیگر بازیگران اروپایی تشدید خواهد شد. بدیهی است كه رصد هوشمندانه بازی فرانسه در برهه حساس و سرنوشت‌ساز فعلی، حكم یك الزام راهبردی را برای دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجی كشورمان خواهد داشت. این الزام راهبردی اقتضا می‌كند با توجه به سوءسابقه دولت فرانسه در حمایت از سیاست‌های ضدایرانی و ضدبرجامی آمریكا و آدرس‌ها و نشانه‌های مغرضانه‌ای كه سیاستمداران فرانسوی (ازجمله وزیر خارجه این كشور) در قبال ایران و توافق هسته‌ای ارائه می‌كنند، مانع استمرار این بازی از سوی دستگاه دیپلماسی فرانسه شویم.
بازخوانی رفتار و گفتار مقامات كاخ الیزه در طول سال‌های اخیر و پرده‌برداری از بازی مشترك ایالات‌متحده آمریكا و فرانسه در تقابل با ایران و برجام، از جمله اقداماتی است كه وزارت خارجه كشورمان می‌تواند در راستای «مدیریت رفتار ضد ایرانی پاریس» صورت دهد.