در روز درختكاری 10 اصل الزامی كاشت درختان و درختچههای زینتی را مرور كردهایم
امید بكاریم، زندگی درو كنیم
اولین مواجهه ما با درختكاری شاید همین شعر عباس یمینی شریف باشد؛ «به دست خود درختی مینشانم، به پایش جوی آبی میكشانم/كمی تخم چمن بر روی خاكش، برای یادگاری میفشانم» اما جز حفظ شعر، تجربه عملی دیگری در این خصوص در مدرسه برای ما رقم نخورد تا دوران دانشجویی كه رسیدیم به درختكاری نمادین و محدود به فضاهای كوچك. بعد خوشبختانه هر چه جلوتر رفتیم روز درختكاری از نماد بودگی در تقویم، به یك آیین پویا در فرهنگ عمومی جامعه تبدیل شد. حالا در روزگاری هستیم كه كودكان مان از همان خردسالی میتوانند به دست خود درختی بنشانند و چه بهتر كه این رسم قشنگ همراه ترویج فرهنگ درختكاری، اصول صحیح كاشت نهال هم آموزش داده شود تا این طرح ماندگار موفقیتش اصولی و صد درصدی باشد.
اولین قدم برای درختكاری انتخاب و خرید نهال خوب از یك نهالستان مطمئن است. اگر در كلانشهرها زندگی میكنید و میخواهید نهال
غیر مثمر(یعنی درختانی كه میوه نمیدهند) بكارید باید بروید سراغ شهرداریها كه در مناطق مختلف پایگاههایی برای توزیع نهال رایگان در نظر گرفتهاند. در شهرهای كوچكتر معمولا ادارات منابع طبیعی متولی انجام این كار هستند. برای خرید نهالهای مثمر (یعنی درختان میوه دار) هم میتوانید از طریق نهالستانهای مورد تایید جهاد كشاورزی اقدام كنید.
البته سازمانهای مردم نهاد زیادی هم وارد این عرصه شدهاند و با تشكیل پویش هایی مثل
دست در دست زمین، درخت دوستی بنشان، یادگاری تو به زمین و ... اقدام به كاشت انبوه درخت در فضای سبز درون و برون شهری میكنند. حتما برای اطلاع از چنین مكانها و پویشهایی از چند روز پیش دست به كار شدهاید. پیشنهاد میشود با توجه به شیوع بیماری كرونا از فروش آنلاین نهال استفاده كنید.
جنس باید جور باشد
خیلیها نظرشان این است در روز درختكاری با یك تیر دو نشان بزنیم و درختان میوه دار بكاریم. به این شکل هم سرانه محیط زیست را بالا بردهایم و هم تولید میوه كردهایم. البته چنین ایدهای خوب است ولی قبلش به این نكته خوب توجه كنید درختی كه میكارید با آب و هوای منطقهتان سازگار باشد و به اصطلاح بومی آنجا باشد. در انتخاب گونه گیاهی باید تناسب گیاه با شرایط محیطی محل از جمله نور،خاك، دما و آب را در نظر گرفت مثلا در صورت وجود سایه شدید باید از كاشت گونههای آفتاب پسند خودداری كرد یا اینكه در بعضی گونههای گیاهی باید میزان مقاومت به سرما در نظر گرفته شود . مثلا نهالهای زیتون تلخ و زیتون مقاومت كمتری به سرما دارند و نباید در پاییز یا اواخر زمستان كاشته شوند و كاشت آنها باید به اوایل بهار موكول شود.
هوای آب را داشته باشید
با توجه به بحران خشكسالی، سعی كنید اولویت را در كاشت گونههای گیاهی بومی كه سازگاری آنها به خشكی و كم آبی ثابت شده قرار دهید. همچنین كاشت درختان و درختچههای مقاوم به آلودگی هوا و ترجیحاً جذب كننده آلایندهها و پرهیز از كاشت گیاهان حساس به آلودگی هوا در اطراف مناطق پر ترافیك و آلودهتر در دستور كارتان باشد.
مثل یك مهندس طراح
اصول صحیح طراحی هم از لحاظ طراحی محوطه و هم طراحی فضای سبز را رعایت كنید.
نكاشتن گونههایی با برگ و میوه سمی در نزدیك محل بازی كودكان.
نكاشتن گونههای خاردار و نیز میوههای شیرابه دار در پاركها و معابر عمومی.
نكاشتن گونههای دارای میوه خوراكی در فضای سبز شهری.
رعایت تناسب بین اندازه تاج گیاه انتخاب شده و عرض پیاده رو و محلهای عبور عابر پیاده.
نكاشتن گونههایی با ریشه مهاجم در كنار ساختمانها و معابر جهت جلوگیری از آسیب به پی ساختمان و جداول .
كاشت تركیبی درختان و درختچههای پهن برگ و سوزنی برگ در اطراف مناطق دارای آلودگی صوتی مثل اتوبانها، كارخانجات و...
طول عمر خیلی حیاتی است
سعی كنید درختان و درختچههایی را بكارید كه عمر مفیدی بیش از 50 سال داشته باشند تا فضای سبزی پایدار داشته باشید. مثلا حتی المقدور درختانی مثل سپیدار، كبوده و بید مجنون به صورت درخت غالب تان نباشد.
تك فرزندی ممنوع
سعی كنید در سطح یك منطقه از تك گونهای شدن درختان جلوگیری كنید؛ چون این كار باعث فراهم كردن شرایط میزبانی برای برخی آفات و صدمه به فضای سبز آنجاست.
قد و قامت هم ملاك است
در انتخاب محل كاشت رشد نهایی گیاه را در نظر بگیرید. مثلا در نزدیكی كابلهای برق نباید گیاهی با ارتفاع زیاد انتخاب شود یا در صورت كم عرض بودن محل كاشت گیاهی با رشد عرضی زیاد كاشت نشود.
همصنف بودن به مثابه همشأن بودن
مهم است گیاهان كشت شده در كنار هم از لحاظ نیاز آبی مشابه و با هم سنخیت داشته باشند؛ تا یكی همیشه تشنه نماند و یكی از پرآبی بگندد.
فاصله ایمنی را رعایت كنید
فاصله استاندارد كاشت را از همان اول در نظر بگیرید. بیشتر درختان و درختچهها بعد از گذشت چند سال نیاز به فضای بیشتری دارند. در صورت رعایت نکردن فاصله به علت رقابت شدید بر سر دریافت نور، آب و مواد غذایی خاك بین گیاهان كاشته شده در نزدیك هم، گیاه ضعیف شده و همین باعث ابتلایش به انواع آفات و بیماریها میشود.
راه عبور یادتان نرود
اگر در یك فضای عمومی اقدام به درختكاری میكنید حتما یك مسیر برای رفت و آمد مردم در نظر بگیرید.
مراحل كاشت یك درخت
عمق چالهها بستگی به نوع درخت و جنس خاك دارد. برای همین در جاهای مختلف اعداد متنوعی را میبینید. در خاكهای نرم و با كیفیت حفر گودال كاشت با طول، عرض و عمق 84 × 84× 84 سانتی متر و در خاكهای سنگین با ابعاد 1 × 1 × 1 مترمناسب است. قبل از كاشت نهال حتما هواشناسی را چك كنید و پیش از بارندگی چاله كنی را انجام دهید.
موقع چاله كنی، خاك رویی را به عمق یك بیل در یك طرف و خاك زیرین را در طرف دیگر چاله بریزید.
خاك رویی را كه جدا ریخته بودید با مقدار مساوی كود پوسیده دامی مخلوط كنید و در ته چاله بریزید. این خاك، خاك حاصلخیزتری است برای رشد ریشه.
نهالها را به طور صاف و مستقیم در چاله قرار دهید وگرنه تا ثریا میرود درختتان كج.
دقت كنید اگر نهالتان پیوندی(در نهالهای مثمر) است، محل پیوند حتما بالای سطح خاك قرار بگیرد وگرنه دچار پوسیدگی میشود.
در آخر، چاله را با همان خاك زیری كه جدا ریخته بودید، پر كنید. اطراف تنه نهال را با پا فشار دهید تا منفذهای ورود هوا به اطراف ریشه بسته شود و ریشه خشك نشود.
بلافاصله نهالها را بسیار ملایم آبیاری كنید. این آبیاری به موقع، نقش مهمی در سر زندگی و شادابی نهال دارد. روشهای مختلفی برای آبیاری وجود دارد؛ اما با در نظر گرفتن شرایط آبی موجود در كشور، بهترین روش برای آبیاری، روش قطرهای است كه میتواند كمك زیادی به صرفه جویی آب كند.
یك تشتك برای آبیاری درست كنید. شروع تشتك باید بعد از شعاع 54-24 سانتی متر از تنه درخت و حول محور ریشههای فعال باشد، البته شعاع آن بیشتر بستگی به سن درخت و گسترش ریشه دارد. از هم سطح شدن تشتك با سطح چمن باید جلوگیری كرد و آب با تنه و طوقه درخت نباید تماس داشته باشد.
موقع كاشت به جهت باد توجه كنید. چالهها نباید در مسیر باد باشند چون نهال در اثر وزش باد به یك طرف خم میشود و به مرور زمان میشكند. با این حال برای اطمینان، در یكی دو سال اول یك چوب سالم را به عنوان قیم كنار درخت قرار دهید و نهال را به آن ببندید.
بهتر است در چند سال اول، برا ی محافظت از تنه درختان جوان و جلوگیری از سوختن و پوست انداختن آنها، به دور تنه رنگهای مخصوص سفید پلاستیكی بزنید.
همچنین، برای جلوگیری از جویدن تنه به وسیله حیوانات جونده و دامها، دور تنه را مقوا پیچ كنید یا با توری پلاستیكی بپوشانید.
در نهالهای مثمر بهتر است از ارتفاع 90-80 سانتی متری، آن را سرزنی كرد و هر چه شاخه در زیر این قسمت است، هرس كرد تا نهال تك تنه بالا بیاید. نهال تك تنه نهال قوی تری است.
قبل از شروع درختكاری با كارشناسان باغبانی مشورت كنید تا با راهنمایی در خصوص موارد توضیح داده شده، كار قشنگتان ماندگارتر و اثر بخش تر باشد.
-
من نلسون ماندلای پدرم هستم!
-
به المپیک میرسم
-
کارشکنی اروپا در کمک به بیماران کرونا
-
مولا به روایت «امامعلی»
-
مدح مولا، به هر زبان و در تمام فرهنگها
-
علی، علی است
-
دل ناشاد ما را شاد گردان ...
-
هیچ وقت گرفتار بنبست نمیشویم
-
مبارزه شبكههای استانی با كرونا
-
درجه امید را بالا ببریم
-
امید بكاریم، زندگی درو كنیم
-
ایرانی «ایران» ببین!
-
حاشیههای افشای چند چت