موشک‌ها   به پایتخت‌ها می‌رسند؟

بمباران گنجه، دومین شهر بزرگ جمهوری آذربایجان، از وارد شدن جنگ قره‌باغ به فاز جدید خبر می‌دهد

موشک‌ها به پایتخت‌ها می‌رسند؟

نبرد ارمنستان و آذربایجان بر سر منطقه قره‌باغ، وارد مراحل بسیار خطرناکی شده‌است. بمباران شهر گنجه( دومین شهر بزرگ جمهوری آذربایجان) و اعلام آمادگی ضمنی آذربایجان برای انجام حملات متقابل به شهرهای بزرگ ارمنستان، حکایت از شعله‌ور شدن بحران در آسیای میانه دارد. بدون شک در صورتی که آتش جنگ میان ارمنستان و آذربایجان به باکو و ایروان برسد، کنترل و مدیریت بحران به‌مراتب از آنچه امروز شاهد آن هستیم سخت‌تر خواهد بود.

بمباران گنجه نقطه بحرانی جنگ قره باغ
درگیری سنگین بین نیروهای جدایی طلب و ارتش جمهوری آذربایجان در منطقه ناگورنوی قره‌باغ همچنان در جریان است. ساکنان استپاناکرت، بزرگ‌ترین شهر منطقه قره باغ به‌دنبال حملاتی که از روز جمعه آغاز شده، مجبور به پناه بردن به انبارها و زیرزمین‌ها شده‌اند. بنا به گزارش‌ها جریان برق نیز از شنبه شب در این شهر قطع شده در‌حالی‌که وزارت دفاع جمهوری آذربایجان از حمله به شهر گنجه، دومین شهر بزرگ این کشور خبر داد. این وزارتخانه، ارمنستان را متهم کرد که در حملات خود گنجه را هدف گرفته ‌است.
ایروان ضمن رد این ادعا، نیروهای جمهوری آذربایجان را متهم کرده «غیرنظامیان» را هدف می‌گیرند.اما در مقابل، جدایی طلبان قره باغ ضمن قبول مسؤولیت حمله به شهر گنجه ادعا کرده‌اند که فرودگاه نظامی این شهر «تخریب» شده ‌است. آنها همچنین تهدید کرده‌اند به حملات خود ادامه خواهند داد.
گره کور در قره باغ
چنانچه شبکه یورونیوز گزارش داده،هر دو طرف درگیری‌ها مانند روزهای گذشته ادعا می‌کنند موفق به پیشروی در جبهه‌های نبرد شده‌اند. جدایی طلبان قره باغ مدعی شدند با بهبود موقعیت خود زمینه را برای پیشروی‌های بیشتر فراهم کرده‌اند. در مقابل وزیر دفاع آذربایجان گفته‌است نیروهای کشورش از زمان آغاز درگیری‌ها ،کنترل ۱۴ روستا را به‌دست گرفته‌اند. الهام علی اف، رئیس جمهور آذربایجان روز شنبه تاکید کرده بود تنها عقب‌نشینی نیروهای ارمنی از «مناطق اشغالی» می‌تواند به درگیری‌های کنونی خاتمه دهد. نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر ارمنستان نیز گفته‌است کشورش احتمالا تعیین کننده‌ترین لحظه تاریخ معاصر خود را سپری می‌کند. منطقه ناگورنوی قره باغ به دنبال فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سابق، استقلال خود را از آذربایجان اعلام کرد؛ امری که منجر به جنگ در این منطقه در اوایل دهه ۱۹۹۰ شد. جنگ بر سر کنترل منطقه قره باغ در آن زمان ۳۰‌هزار کشته بر‌جای گذاشت.دور جدید درگیری‌ها در قره باغ که از روز ۲۷ سپتامبر (ششم مهر) آغاز شده ، یکی از جدی ترین بحران‌ها را در این منطقه از زمان برقراری آتش بس در سال ۱۹۹۴ رقم زده‌است.
آمادگی روسیه برای حل بحران قره باغ
در این میان،وزارت خارجه روسیه خبر داد سرگئی لاورف، وزیر خارجه این کشور با همتای ارمنی خود گفت‌وگو کرده و طی آن از آمادگی مسکو برای حل بحران قره‌باغ تحت چارچوب مذاکرات مینسک خبر داده‌ است.با این حال با تشدید بحران میان طرفین (آذربایجان و ارمنستان )، امکان میانجیگری موثر و موفقیت‌آمیز بازیگران دیگر کاهش یافته‌است. مذاکرات صلح برای حل این نزاع طولانی با میانجیگری گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا، نهادی که در سال ۱۹۹۲ تأسیس شد و ریاست آن را به طور مشترک فرانسه، روسیه و آمریکا به‌عهده دارند، انجام شده ‌است،اما تاکنون معاهده صلحی امضا نشده ‌است درگیری‌ها در طول سه دهه گذشته ادامه داشته و در نقض پراکنده آتش‌بس، نیروهایی از هر دو طرف کشته شده‌اند.آخرین درگیری جدی پیش از درگیری‌های اخیر در سال ۲۰۱۶ رخ داد و در جریان آن ده‌ها نفر از هر دو طرف کشته شدند.

بحرانی که باید سریع مهار شود
شبکه بی‌بی سی گزارش داده ، روسیه که با ارمنستان متحد است و پایگاه‌های نظامی در این کشور دارد، اما در عین حال روابط خوبی هم با جمهوری آذربایجان دارد، گفت‌وگوهای اضطراری با هر دو طرف انجام داده ‌است.
ترکیه که آشکارا از جمهوری آذربایجان حمایت می‌کند در آغاز درگیری‌های تازه از ارمنستان خواست فوری به اشغال این منطقه پایان دهد.ارمنستان، ترکیه را به حمایت مستقیم نظامی از جمهوری آذربایجان برای کنترل این منطقه متهم کرده اما این ادعا توسط جمهوری آذربایجان رد شده‌است.ایران که هم با جمهوری آذربایجان و هم با ارمنستان همسایه است، تأکید کرده‌است تحولات را از نزدیک دنبال می‌کند و پیشنهاد انجام مذاکرات صلح و ایفای نقش برای حل این نزاع را داده‌است.
درهرحال، شواهد نشان می‌دهد منازعه قره‌باغ نسبت به‌روزهای اول به‌مراتب گسترده‌تر شده و امکان دارد در آینده‌ای نزدیک، این منازعه به جنگی تمام‌عیار و تمام سرزمینی میان باکو و ایروان تبدیل شود. بدیهی است که هرگونه اقدام جمعی ابتکاری مبتنی بر ایجاد صلح میان طرفین، باید هر چه سریع‌تر و با ابتکار کشورهای همسایه صورت گیرد.