صدای پای صلح در قره‌باغ

مذاکرات وزرای خارجه آذربایجان و ارمنستان در مسکو به آتش بس ختم شد

صدای پای صلح در قره‌باغ

سرانجام میانجیگری روسیه در بحران قره‌باغ با موفقیت پایان یافت. مذاکرات طولانی مدت وزرای خارجه ارمنستان و آذربایجان در مسکو، منتج به توافق طرف‌های درگیر در خصوص آتش بس در قره‌باغ، مبادله اسرا و مذاکرات دیپلماتیک در خصوص آینده این منطقه شد. نتیجه بخش بودن مذاکرات مسکو، محاسبات واشنگتن و تل‌آویو مبنی بر استمرار بحران قره‌باغ و تشدید آتش جنگ در آسیای میانه را با مانعی سخت مواجه کرده است. سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه از توافق ارمنستان و جمهوری آذربایجان برای برقراری آتش بس در منطقه قره‌باغ خبر داد. بر این اساس، وزرای خارجه دو کشور ارمنستان و جمهوری آذربایجان شامگاه جمعه و پس از 10ساعت گفت‌وگوی سه‌جانبه در پایتخت روسیه با برقراری آتش بس در منطقه قره‌باغ موافقت کردند. در واپسین ساعات جمعه شب، سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه با اعلام خبر این توافق گفت آتش بس از تبادل اسرا و اجساد کشته‌شدگان این درگیری‌ها آغاز می‌شود.

در بیانیه وزارت خارجه روسیه آمده است: یک آتش بس اعلام شد. از ساعت ۱2بامداد روز دهم اکتبر۲۰۲۰ برای اهداف بشردوستانه و تبادل اسرای جنگی و سایر بازداشت‌شدگان و همچنین اجساد کشته‌شدگان مطابق با ضوابط کمیته بین‌المللی صلیب سرخ انجام می‌شود.در ادامه این بیانیه آمده است باکو و ایروان با آغاز روند گفت‌وگوهای اساسی درباره مناقشه قره‌باغ موافقت کرده‌اند.
لاوروف در خصوص این توافق آتش بس اظهار کرد: جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان با میانجیگری گروه مینسک و بر پایه اصول بنیانی حل و فصل اختلاف‌ها، گفت‌وگوهای اساسی با هدف دستیابی به یک توافق صلح‌آمیز را در اسرع وقت آغاز می‌کنند.
 مختصات آتش بس به‌زودی تعیین می‌شود
جزئیات و مختصات کامل آتش بس در قره‌باغ، قرار است به‌زودی تعیین و به یک سند رسمی تبدیل شود. در بیانیه‌ای مشترک که لاوروف به آن استناد کرد نیز آمده است مختصات آتش بس در منطقه قره‌باغ به طور جداگانه مورد توافق قرار خواهد گرفت. در این بیانیه طرفین تاکید کرده‌اند به حفظ چارچوب گفت‌وگوها پیرامون قره‌باغ متعهد هستند. گفتنی است طبق یک عرف رایج، چارچوب گفت‌وگوهای رسمی و قابل قبول در سطح بین‌المللی در خصوص مناقشه قره‌باغ همواره با ریاست مشترک اعضای اصلی گروه مینسک- روسیه، ایالات متحده و فرانسه- برگزار می‌شود.
اصلی‌ترین بازندگان جنگ قره‌باغ
آمریکا، رژیم‌صهیونیستی و ترکیه را باید سه بازنده بزرگ جنگ قره‌باغ قلمداد کرد. ترکیه با گسیل داشتن گروه‌های تروریستی که قبلا از آنها در جنگ با نظام و مردم سوریه استفاده می‌کرد، نشان داد از هر بستری برای ایجاد ناامنی‌های پایدار در منطقه استفاده می‌کند. بدون شک دولت آنکارا باید مسیر خود را در این خصوص به صورت کامل تغییر دهد، زیرا هزینه‌های استمرار این رویکرد غیرسازنده و برای ترکیه و منطقه خطرناک خواهد بود.
در حال حاضر نیز گروه‌های تروریستی که تا پیش از این در سوریه برای جنگ با دولت و ملت این کشور آموزش دیده بودند، در منطقه درگیری حضور پیدا کرده‌اند. ادامه حمایت‌های ترکیه با شیوه‌ای که در پیش گرفته هم برای دولت و ملت جمهوری آذربایجان دردسرساز خواهد شد و هم برای منطقه قفقاز؛ چرا که حضور نیروهای تروریستی در منطقه پایان خوشی در پی نخواهد داشت. ایران نیز در خصوص حضور گروه‌های تروریستی در منطقه قره‌باغ، هشدارهای جدی خود را به طرف‌های درگیر در منطقه اعلام کرده است. رئیس‌جمهور کشورمان به‌تازگی در جلسه هیات دولت با تاکید بر حفظ تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان هشدار داد: ایران اجازه نمی‌دهد عده‌ای به بهانه‌هایی، تروریست‌هایی را که در طول سالیان دراز با آنها در سوریه جنگیده‌ایم، به نقاط مرزی ما بیاورند.
بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه نیز رسما هشدار داده بود ترکیه از تروریست‌هایی که در سوریه و سایر کشورها هستند در درگیری میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان در قره‌باغ استفاده می‌کند.

بازی واشنگتن-تل آویو ناتمام ماند
بدون شک تحقق صلح قره‌باغ، خبر خوبی برای آمریکا و رژیم‌صهیونیستی محسوب نمی‌شود. از این رو تل‌آویو و واشنگتن دوباره تلاش‌های مخفیانه خود را برای شکست نهایی مذاکرات در قره‌باغ به کار خواهند گرفت. به لحاظ استراژیک، واشنگتن و تل‌آویو به دنبال ایجاد گره‌های کور راهبردی در مناطقی ھستند که به لحاظ ژئوپلیتیک دارای اھمیت ویژه‌ای ھستند. یکی از این مناطق، قره‌باغ است. آمریکا و رژیم‌صهیونیستی هر دو به‌وضوح می‌دانند اگر این گره کور(قره‌باغ) به قوت خود باقی بماند، به بهانه و زمینه‌ای برای دخالت مستمر آنها در منطقه حساس آسیای میانه و قفقاز تبدیل خواهد شد. از سوی دیگر، روسیه نیز با میزبانی مذاکرات صلح فوری میان آذربایجان و ارمنستان، به‌وضوح نشان داد تشدید ناآرامی و بحران در آسیای میانه را به هیچ عنوان بر نمی‌تابد. این به معنای شکست واشنگتن و تل‌آویو در نبردی غیرمستقیم با روسیه بود. در هر حال، نه تنها زوج ترامپ-نتانیاهو، بلکه زوج سیاسی بایدن- گانتز یا هر ترکیب دیگری که در واشنگتن و تل‌آویو قدرت را در دست گیرند، کماکان روی قره‌باغ و آسیای میانه تمرکزی گسترده خواهند داشت. از این رو نباید تصور کرد با انعقاد توافق صلح فعلی، توطئه‌های مشترک ایالات متحده آمریکا و رژیم‌صهیونیستی در قره‌باغ پایان یافته است.