عنوان فیلم «مهدی عراقی را بكش!»، جذاب و سینمایی است و جلب توجه می‌كند. ظاهرا اسم پیشنهادی بهروز افخمی است كه خودش هم یكی از مصاحبه‌شونده‌‌های فیلم شماست. لطفا كمی درباره این عنوان توضیح ‌دهید و این‌كه به نظر شما چقدر روی جذب و كنجكاوی مخاطبان تاثیر دارد؟
بله، این اسم را آقای افخمی پیشنهاد داد. در واقع خودش سال‌‌ها پیش می‌خواست فیلمی بسازد درباره حاج‌مهدی عراقی كه نشد. اسم آن فیلم ناتمامش را داد به ما. من هم فكر می‌كنم عنوان جذابی است و فیلم را جلو می‌برد. مهدی عراقی شخصیت دوست‌داشتنی و موثری است كه زندگی‌اش پر از قصه‌‌های جور واجور است. شوخ‌طبع است و روحیات پهلوانی دارد. از وقتی فیلم شروع می‌شود با این آدم همدلی پیدا می‌كنیم و از او خوش‌مان می‌آید. این‌كه از همان ابتدا این جمله «او را بكش» توی گوش‌مان است به نظرم تضادی ایجاد می‌كند كه می‌تواند جذاب باشد.
 عنوان فیلم، انگار دستوری از سركرده گروه فرقان، اكبر گودرزی خطاب به غلامرضا یوسفی عامل ترور حاج‌مهدی عراقی و پسرش حسام عراقی است؛ در فیلم، به یوسفی هم می‌پردازید و این‌كه چه پیشینه‌ای داشت و در آن روز به‌خصوص (4 شهریور 1358) چه احوالاتی داشت و بعدش چه كرد و احیانا چطور دستگیر شد و. ..؟ اصلا این شخص برایتان كنجكاوی برانگیز بود و نیاز دیدید اطلاعاتی در فیلم، درباره‌اش بدهید یا نه؟
در واقع این جمله، دستوری است كه معلوم نیست از جانب چه كسی صادر شده است. گودرزی و فرقان عملیات ترور را انجام دادند اما معلوم نیست آنها از كجا خط می‌گرفتند. ترور‌های فرقان برای امثال گودرزی زیادی هوشمندانه است! و راستش به‌تنهایی از آدم‌‌هایی مثل او بر نمی‌آید. فیلم ما با این ابهام تمام می‌شود‌ كه چه كسی به این جمع‌بندی رسید كه حاج مهدی عراقی باید حذف شود؟ سازمان مجاهدین؟ نمی‌دانیم. شاید. ببینید، فیلم ما درباره خود حاج مهدی بود. می‌خواستیم به خودش نزدیك شویم، بنابراین ورود به مسائلی مثل جزئیات ترور ما را از روایتمان از حاج مهدی دور می‌كرد و با این‌كه در تحقیقات و مصاحبه‌‌هایمان حرف‌‌هایی درباره یوسفی، گودرزی و فرقان داشتیم اما كنارشان گذاشتیم تا از خود مهدی عراقی دورمان نكند.
 گودرزی، در یكی از جلسات دادگاه گفته بود كه هدف ترور در آن روز، حسین مهدیان بود و نه حاج مهدی عراقی و حسام و. .. دیگر اعضای فرقان هم كه در ترور مشاركت داشتند، در جلسات دادگاه گفته بودند كه هدف اصلی، مهدیان بود اما دیگرانی چون حاج مهدی عراقی چون پاسدار و همراه مهدیان بودند، مورد هدف قرار گرفتند! چقدر این ادعا‌ها به واقعیت نزدیك است و اصلا شما در تحقیقات، به چنین چیزی رسیدید یا نه؟
البته حاج مهدی پاسدار مهدیان نبود. حاج مهدی خودش پاسدار داشت! پاسدارش هم پسرش حسام بود كه در همان روز به شهادت رسید. پاسدار آقای مهدیان جوان 17- 16 ساله‌ای بود كه در روز ترور كاری از دستش برنمی‌آید و كمترین آسیب را می‌بیند. بله درست است. خود عوامل فرقان می‌گویند ما آن روز برای زدن مهدیان آمدیم ولی حاج مهدی را كه می‌بینند او و پسرش را هم به رگبار می‌بندند. برای شكار آهو آمده بودند ولی شیر شكار كردند.
 برای ساخت این فیلم، با چه چالش‌‌هایی روبرو بودید؟ دعوت و مجاب كردن از برخی شخصیت‌‌هایی كه در فیلم، طرف مصاحبه قرار گرفتند، كار سختی نبود؟ آیا در میان این افراد، كسانی بودند كه حاضر به مصاحبه نبودند و به سختی مجاب شدند؟
روایت ما بر مبنای خاطرات شفاهی پیش می‌رفت و بزرگ‌ترین چالش‌مان متقاعد كردن آدم‌‌ها برای انجام مصاحبه بود. هر كدام‌ ملاحظات خودشان را داشتند و اغلب، تجربه‌‌های ناخوشایندی از مصاحبه‌‌های قبلی‌شان داشتند. برای بعضی‌‌هایشان تا چند ماه پیگیری كردیم تا راضی شوند همكاری كنند.
 احیانا افرادی را مدنظر داشتید كه حاضر نشدند در فیلم باشند؟
بله، چند نفری بودند كه زورمان به آنها نرسید، راضی نشدند یا در نهایت بدقولی كردند و نیامدند. از این موارد هم داشتیم.
 از خانواده شهید عراقی با چه كسانی مصاحبه كردید؟
از خانواده ایشان با همسر و فرزند ارشدشان گفت‌وگو كردیم. امیر عراقی خیلی كمك‌مان كرد در طول این 16- 15 ماه.
 بعد از تحقیقات مفصل و ساخت این فیلم، شناخت و تعریفتان از شخصیت حاج مهدی عراقی چیست؟
حاج مهدی آدم بزرگی است. روح بزرگی دارد. خیلی‌ از كسانی كه حاضر نیستند كنار هم زیر یك سقف بنشینند، زیر سایه حاج مهدی جمع می‌شوند. دوره زندانش را ببینید. با همه نشست و برخاست دارد. همه حرفش را می‌خوانند، حتی دشمنش. راستش درك این وجه از شخصیت او برای خود من دشوار بود، تا زمانی‌كه متوجه حاج قاسم سلیمانی شدم. نقش مهدی عراقی در مواجهه با سلایق و جریانات سیاسی شباهت عجیبی به روحیه حاج قاسم دارد. نگاه هر دو به تحولات كشور یك نگاه «ملی» است. اگر بخواهم برای كسی كه زمینه‌ای ندارد از حاج مهدی عراقی حرف بزنم از حاج قاسم سلیمانی شروع می‌كنم.
 در سینمای ایران بندرت پیش می‌آید كه یك فیلم، به منبع مهمی درباره یك شخصیت تاریخی تبدیل شود و وقتی صحبت از آن شخص بشود، به آن فیلم هم ارجاع بدهند. به نظر می‌رسد درباره «مهدی عراقی را بكش» این اتفاق افتاده و وقتی صحبت از حاج مهدی عراقی می‌شود، می‌توان فیلم شما را هم برای شناخت بهتر این شخصیت پیشنهاد داد. اساسا چقدر فیلم و به ویژه مستند، می‌تواند چنین كاركرد مرجع واری داشته باشد؟
ما تلاشمان را كرد‌ه ایم. امیدوارم این اتفاقی كه می‌گویید افتاده باشد. سعی كردیم همه كسانی كه ممكن است وجهی از شخصیت حاج مهدی را برایمان روشن كنند، ببینیم و پای صحبتشان بنشینیم. از كارگرش در كوره‌پزخانه تا خانواده و هم‌بندی‌‌هایش در زندان. سعی كردیم قضاوتی از پیش، درباره مهدی عراقی نداشته باشیم و تصویر واقعی و دقیقی از او ارائه كنیم. روایت ما بر مبنای خاطرات شفاهی پیش می‌رود. همه مصاحبه‌شوندگان دارند خاطرات و مشاهدات دست اول خودشان را ارائه می‌دهند. از این جهت می‌تواند منبعی برای تحقیقات بعدی باشد. ولی زمان فیلم ما یك ساعت و نیم است! و در نهایت محصولی است كه برای مخاطب عام ساخته شده؛ البته مخاطبی كه مساله تاریخ معاصر دارد و علاقه‌مند پیگیری این مباحث هم هست. می‌خواهم بگویم در نهایت فیلم، جای كتاب و تحقیقات مكتوب و شفاهی را نمی‌گیرد. هر كدام كاركرد خودشان را دارند. البته این تصمیم را هم داریم كه متن همه مصاحبه‌‌ها را در قالب یك كتاب منتشر كنیم، چون حدود 40 ساعت گفت‌وگو است.
 در فیلم، سراغ چه بخش‌‌هایی از زندگی حاج مهدی عراقی رفتید؟
زندگی‌اش را به چهار دوره تقسیم كردیم كه هر كدام شد یك فصل از فیلم. فصل اول از ابتدای شروع مبارزات در دهه 20 با فداییان اسلام و جدایی‌اش از نواب صفوی تا آشنایی با حضرت امام (ره). فصل دوم از عاشورای 42 تا ترور حسنعلی منصور و دستگیری. فصل سوم از محاكمه و دوران طولانی زندان تا جشن سپاس و آزادی و فصل چهارم از آزادی و حضور در نوفل‌لوشاتو تا شهادت.
 نظرتان درباره نگاه حذفی و سلبی تروریست‌ها و جریان تروریسم چیست؟ موضوعی كه هنوز در كشور ما قربانی می‌گیرد، مثل همین مورد اخیر اقدام تروریستی آمریكایی‌‌ها كه منجر به شهادت سردار سلیمانی و برخی همرا‌هانش شد.
ترور در نهایت كاری از پیش نمی‌برد، جبهه مقابل را متحدتر می‌كند. برای همین هم هست كه امام (ره) در هیچ‌یك از ادوار مبارزه مطلقا با ترور نظر موافق نداشتند. حتی در همین فقره ترور حسنعلی منصور هم ببینید كه چه اتفاقی افتاد. خط دولت همان خط ماند. همه فعالان مبارزه را گرفتند و عملا در حركت انقلاب وقفه ایجاد شد.
 قصه نسخه تلویزیونی فیلم چیست و چه زمانی پخش خواهد شد؟
نسخه تلویزیونی‌مان در چهار قسمت تولید شده و همین ساختمان نسخه سینمایی را دارد. هر فصل نسخه سینمایی‌مان یك قسمت از نسخه تلویزیونی است، با كمی تغییرات البته. عنوان دیگری هم برایش گذاشته‌ایم كه مناسبت بیشتری با مخاطب و فضای تلویزیون داشته باشد. شهریور ماه زمان مناسبی برای پخش آن نسخه است، سالگرد شهادت حاج مهدی. تا چه شود.
 دلیل كاهش زمان فیلم از 104 دقیقه به 96 دقیقه نسبت به جشنواره سینماحقیقت چه بود؟
از مجموع نظرات و واكنش‌‌هایی كه در نمایش‌‌هایمان در ایام جشنواره سینما حقیقت گرفتیم به این جمع‌بندی رسیدیم كه اگر زمان فیلم را كوتاه‌تر كنیم بهتر است. البته از قصه‌‌ها و روایت اصلی فیلم چیزی حذف نكردیم. كمی شرح و تفصیلاتش را كوتاه كردیم.
 آیا فیلم‌های مستند در جشنواره فیلم فجر كه معمولا توجهات به سمت تازه‌ترین فیلم‌های سینمایی داستانی است، خوب دیده می‌شوند؟
به نظرم با توجه به تعداد محدودشان و این‌كه نمایش‌شان در كنار فیلم‌های داستانی است، بله، دیده می‌شوند.
 نظرتان درباره این‌كه امسال فیلم‌های مستند را در آخرین سئانس پردیس ملت (سینمای رسانه) نمایش می‌دهند، چیست؟
بهتر از سئانس اول است!
 احتمال موفقیت فیلم در بخش مسابقه مستند و دریافت سیمرغ بلورین را چقدر می‌دانید؟
ما فیلم‌مان را ساخته‌ایم و تا اینجا پیش آمد‌ه‌ایم. من همه 9 فیلم دیگر را ندید‌ه‌ام. فیلم اولم هم هست و برآورد دقیقی از فضای جشنواره ندارم. ولی با این حال این داوران هستند كه باید ببینند و انتخاب كنند. انتخاب با آنهاست.