نوه دلبندم «ترنم» چند صباحی است به سخن گفتن افتاده و با شیرین‌زبانی‌هایش، چیزهای زیادی به من یاد می‌دهد. مدتی است كه به حرف‌هایش به دقت گوش می‌سپرم تا نكته بكر و هوشمندانه‌ای از آن بیابم و زاویه نگاهم را به زندگی بهتر كنم. او به تازگی خواندن عددها را آموخته است و در نخستین فرصتی كه در آغوش من جا خوش كرد، با قلم و كاغذ، سوادم را به بوته آزمایش كشید و من همان طور كه پیش بینی می‌شد، بازنده بودم. مثلا عدد دو را خواست برایش بنویسم. نوشتم. با شیرین‌زبانی‌اش، فهماند كه اشتباه نوشته‌ام. با تعجب نگاهش كردم. او ساعت روی دیوار را به شهادت گرفت. اعداد ساعت، به لاتین نوشته شده بود و او، این گونه اعداد را از ما بزرگ‌ترها می‌آموخت. حرفی برای گفتن نداشتم. بعد از آن، بسیار تلاش كردم ساعتی بیابم كه اعدادش به فارسی باشد. كمتر ساعتی یافتم كه این گونه باشد. این مثال، عمق دوگانگی وضعیت ما را نشان می‌دهد. یاد سخنان مهم رهبر فرزانه‌مان افتادم كه در آخرین خطبه‌های نمازجمعه‌شان همت ملی برای قوی‌تر شدن ایران را تنها راه ادامه مسیر عزت ایرانیان خواندند و تاكید كردند: «این ملت عزیز و این كشور عزیز به فضل الهی قوی‌تر نیز می‌شوند، نه‌تنها در بعد نظامی بلكه در ابعاد اقتصادی و جهش علمی و فناوری كه پشتوانه تحقق این هدف، حضور و صبر و استقامت ملت در صحنه و تلاش و كوشش بی‌وقفه مسؤولان و مردم است.» سوال این است: چگونه می‌توانیم قوی‌تر شویم؟ راهش چیست؟ به كجا باید نگاه كنیم به عنوان چراغ راه؟ چشم‌اندازمان ‌باید كجا باشد؟
مشكلات زیاد است. كسی منكرش نیست. سایه تهدید و تحریم، بلندتر شده است و نامرادی دنیا، عیان‌تر. امسال، زمستان برای ما سردتر از هر سال دیگری شروع شد. از ترور ناجوانمردانه سردار آسمانی حاج قاسم گرفته تا جان باختن تعدادی از هموطنان در مراسم تشییع شهید سپهبد سلیمانی و همین طور واقعه تلخ و جانكاه هموطنان و مسافران سقوط هواپیمای اوكراینی. دشواری‌های دوره مقاومت و ایستادگی ملت ایران در برابر زورگویی‌ها و بدعهدی‌ها، آنقدر بزرگ است كه هر ملتی را تاب تحمل آن نیست. دور نخواهد بود كه تاریخ جهان، این ایستادگی را در كتاب‌های درسی فرزندان‌شان، همچون آتشی گرمابخش و امیدآفرین، خواهند گنجاند و به نیكی یادش خواهند كرد.
حالا قصه همدلی است و همراهی. انفعال و بی‌عملی، برای مردم ما بی‌معناست. ایرانی جماعت، ثابت كرده است كه امید و بلندنظری، بخشی از روحیه جمعی و افكار عمومی‌اش است. ایران، جوان است. همیشه جوان بوده و جوان هم خواهد ماند. به همین خاطر است كه هیچ گاه از پای ننشسته است. از هجوم اسكندر گرفته تا خونخواری چنگیز و آزار دیگرانی كه هر یك خواسته‌اند زخمی بر پیكر مام میهن بزنند و البته زده‌اند، اما از پا نینداختن‌اش. به اعتبار تاریخ و اعتراف تاریخ‌نویسان، ایران اسلامی، جاودانه خواهد بود.
از جوانان نوشتم تا این نكته را باز هم یادآوری كنم كه جامعه ایرانی، بر كاكل جوان ایرانی می‌چرخد و سرزندگی‌اش را از حضور این طبقه نشاط‌انگیز می‌گیرد. اگر خوب به اطراف و اكناف این سرزمین نگاه بیندازیم، می‌بینیم كه چه كارستانی راه انداخته‌اند این جوانان. در محیط كاری خودم در همراهی با شركت‌های نوپا (استارت‌آپ) و دانش‌بنیان و در برنامه كارآفرینی تلویزیونی «میدان» مشاهده می‌كنم حضورشان پر از خلاقیت است و ایده امید و نوآوری. پر از خدمت است و دغدغه و سازندگی. پر از عشق است. پر از شور. اینها را دنیا كم دارد. این ثروت عظیم، هزاران بار از نفت و گاز و سنگ و آهن، قیمتی‌تر است. می‌خواهم بگویم كه ما قدر تك‌تك این جوانان را می‌دانیم. قدر حتی كودكان و نونهالان وطن را نیز می‌دانیم و عاشقانه، جانسپارشان هستیم تا قد برافرازند و چالاك و ستبر، به میدان بیایند و این خاك پاك را زیباتر كنند. هنوزاهنوز، داغ از دست دادن عزیزان نخبه‌مان در هواپیمای اوكراینی در كنار بهت از دست دادن سپهبد سلیمانی قهرمان ایران و اسلام، در گوشه قلب‌مان جا خوش خواهد كرد. اما ما مرد و زن روزهای سختیم. مردم لحظه‌های دشواریم. اهل ایستادن در برابر توفان. این حادثه‌هایی كه ناخواسته بر گریبان ما چنگ انداخته‌اند، سبب نخواهد شد از سرعت و حركت شتابان‌مان به‌سوی قله‌های پیشرفت، باز ایستیم. اكنون در آستانه چهل و یكمین فجر انقلاب اسلامی، داشته‌ها و دستاوردهای ما در حوزه علم و فناوری زبانزد خاص و عام شده است. رتبه شانزدهم تولید علم دنیا و رتبه‌های تك رقمی در علوم و فناوری‌های راهبردی، رسیدن به نقطه 5000 تایی در شركت‌های دانش‌بنیان، 6000 شركت نوپا و 1000 شركت خلاق، اكثر نیازها و خواسته‌های مردم مناطق كشور را درنوردیده و حضورشان را با قدرت بر كرسی نشانده‌اند. نقطه اتكای ما برای «قوی‌تر شدن» ایران، همین جوانان و علم و فناوری و جسارت و شجاعت‌شان است كه مطمئن و راهگشاست. آن دیگران، شاید نفت ما را بتوانند تحریم كنند و صادراتش را به صفر برسانند، اما با جوانان امروز و فردا چه خواهند كرد؟ حتی آنهایی كه برای توانمندترشدن به هجرت رو می‌برند و نظام هم در راستای سیاست چرخش نخبگانی، حمایت‌شان می‌كند، یك به یك هر روز و هر هفته، به آغوش وطن باز می‌گردند و با افتخار، راه‌های هر چه بهتر سربلندی مملكت‌شان را پی می‌گیرند. با اینان چه می‌كنند آن جباران تازه به دوران رسیده؟
تاریخ و جغرافیای سرزمین ما، شفاف و دقیق به همه ما می‌آموزاند كه هیچ بن‌بستی برای ایرانیان وجود ندارد. ما راهمان را خواهیم رفت؛ راهی كه هم برای خودمان و هم دیگران، خوشایند و صواب است. به «ترنم» تازه به سخن افتاده‌ام كه نگاه می‌اندازم، فوج امید و مسؤولیت، هر دو به یكباره تمام وجودم را فرا می‌گیرد. برای «قوی‌تر شدن»، سخت محتاج اینها و جوانانمان هستیم. ضعف‌ها و نارسایی‌ها را ‌باید كه هرچه سریع‌تر از پیش رویشان برداریم تا آینده سربلندانه فردا را شفاف‌تر و وسیع‌تر به نظاره بنشینند. ایران اسلامی عزیز، همیشه جوان و قوی خواهد ماند، همان گونه كه در گذر سال‌ها و قرن‌ها و هزاره‌ها مانده است. زیرا در پس آتش و دود حوادث، ققنوس‌وار، سر از خاكستر زمانه برافراشته و تازه‌تر و نیرومندتر و امیدوارتر، بر بساط این بوم، بال گشوده است. ایران همیشه می‌ماند، پس ما به او مدیون و محتاجیم. همدلی و همراهی همه ما، بیش از پیش، به ایران سزاوارترمان خواهد كرد. «آنچه نگاه به نخبگان را به‌عنوان یك فریضه و واجب غیرقابل اجتناب بر همه مسؤولان لازم می‌كند، یك هدف بزرگ است... آن هدف عبارت است از تبدیل كشور ایران به كشوری پیشرفته، قدرتمند، شریف، صاحب حرف نو در مسائل بشری و در مسائل بین‌المللی.» (رهبر فرزانه انقلاب، بیانات در دیدار نخبگان علمی، 28 آبان 95)‌