پاسخ ندادن به نظرات مردم باعث نارضایتی می‌شود
احمد توكلی / عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام
اقدام آیت‌ا... رئیسی، رئیس دستگاه قضایی كشور درباره فراخوان مشاركت‌جویی از مردم و نخبگان در روند تحولات دستگاه قضا كاری ارزنده است اما قدمی بزرگ می‌نماید و جمع و جور كردن آن كاری مشكل به نظر می‌رسد. طبعا اگر سامانه ایجاد شود و مردم و نخبگان نظرات خود را برای بهبود روند در دستگاه قضایی ارائه دهند حتما كاری موثر خواهد بود اما این ارتباط دو سویه است. چون وقتی مردم و نخبگان نظرات خود را ارائه می‌كنند انتظار پاسخگویی دارند. بنابراین مسؤولان قضایی هم باید پاسخگو باشند. نباید به‌گونه‌ای رفتار كرد كه انتظارات فراتر و بالاتر از پاسخگویی‌ها باشد. از این رو باید سیستم پشتیبانی‌كننده در پس ماجرا باشد تا به انتظارات درست مردم پاسخ به حقی بدهند. به هر صورت در این‌كه این اقدام ابتكاری، رویه‌ای ارزشمند است بحثی نیست اما نباید به‌گونه‌ای رفتار كرد كه به جای ایجاد رضایت، پاسخگو نبودن به نظرات مردم باعث ایجاد كدورت خاطر شود.


تمرکز بر نظرات متخصصان
نجفقلی حبیبی
استاد دانشگاه
اقدام اخیر رئیس دستگاه قضا و فراخوان صورت گرفته برای دریافت نظرات مردم و نخبگان كاری شایسته است اما در عین حال باید تاكید شود كه متخصصان نظرات و پیشنهادهای خود را ارائه كنند. طبعا با این رویه قوه قضاییه از افكار عمومی و حتی خواست عموم مردم درباره عملكرد این قوه آگاهی پیدا خواهد كرد و این اقدامی ارزشمند است، اما صاحبنظران برای آگاهی مسؤولان دستگاه قضا نظرات خود را به صورت مكتوب ارائه دهند و نهادی هم برای دریافت نظرات كارشناسانه تعبیه شود.


افزایش رضایت مردمی
محمدعلی پورمختار/ نماینده بهار و كبودرآهنگ در مجلس
فراخوان رئیس دستگاه قضا برای مشاركت مردم و نخبگان در روند تحولات قضایی امر بسیار خوب، مفید و رویكرد جدیدی از سوی قوه قضاییه نسبت به مردم است. از این طریق مردم می‌توانند دیدگاه‌ها، پیشنهادها و انتقادات خود را نسبت به قوه قضاییه و بدون واسطه با رئیس آن در میان بگذارند. انجام چنین روندی به مفهوم كاهش معنادار و محسوس فاصله قوه قضاییه با مردم است و به نوعی وارد كردن مردم در مسائل مدیریتی قوه و نظر دادن برای اصلاحاتی كه آقای رئیسی چه در حوزه ساختاری و چه روشی در حوزه مقررات مربوط آغاز كرده محسوب می‌شود.
چنین فرآیندهایی می‌تواند به قوه قضاییه كمك كند تا از آن در جهت جلب نظر مردم استفاده كرده و از دیدگاه‌های عموم مردم مطلع شده و به این ترتیب اعتماد مردم كسب شود. دستگاه قضایی به‌واسطه مشاركت‌جویی مردم می‌تواند با انجام وظایف قانونی كه در صلاحیتش قرار دارد، موجبات افزایش رضایت مردم را نیز فراهم كند.


ایجاد فرصت برای بازدهی بیشتر دستگاه قضایی
عزت‌ا... یوسفیان ملا / نماینده آمل در مجلس
طبیعتا مدیران نمی‌توانند چندان از موضوعات و مشكلاتی كه آن‌سوی میز برای مردم وجود دارد، مطلع باشند اما اگر مردم بتوانند نظرات و انتقادات خود را به دستگاه مربوطه مطرح كنند این اتفاق می‌تواند باعث بهبود شرایط آن دستگاه شود.
در دنیا هم اگر بخواهند دستگاهی را به بازدهی حداكثری نزدیك كنند، مردم به‌خصوص مراجعه‌كنندگان را در مسائل دخیل می‌كنند. این اصل در دنیا پذیرفته شده است كه برقراری ارتباط دوسویه موجب حسن انجام امور دستگاه‌ها می‌شود.
مردم و به ویژه مراجعه‌كنندگان به دستگاه قضایی به‌خوبی می‌دانند كدام بخش دستگاه قضایی نیاز به بازنگری و توجه دارد. البته در حال حاضر در برخی ادارات نیز صندوق‌هایی برای پیشنهاد و انتقاد ایجاد شده اما نیاز به اقدام بزرگی مانند همین اقدام اخیر دستگاه قضایی است تا آن نهاد به سمت كسب رضایت عمومی بیشتر حركت كند.
زمانی این رضایت عمومی بیشتر حاصل می‌شود كه اظهارنظر عمومی نیز صورت گیرد و مسؤولان از اتفاقات دستگاه ذی‌ربط مطلع شوند و به این ترتیب همه از نتایج مثبت طرح انتقادات و پیشنهادها منتفع شوند.
بنابراین نفس اقدام قوه قضاییه و اعلام آن به این معنی است كه درها به آن سوی میز و مردم برای اظهارنظر باز شده و این دستگاه به مردم و نخبگان فرصتی را برای اصلاح امور داده است. قطعا در صورتی كه سایر نهادها و ارگان‌ها نیز متوجه عمق این اقدام دستگاه قضایی شوند از آن حمایت خواهند كرد.



متن فراخوان رئیسی
امروزه با گسترش دسترسی‌های ارتباطاتی، فارغ از چارچوب‌های سنتی خشك و دیوان‌سالارانه، فضای مجازی و رسانه‌های اجتماعی به فرصتی بزرگ برای كم كردن فاصله‌های زمانی و مكانی در ارتباطات و به اشتراك‌گذاری نظرات تبدیل شده است.
از این فرصت باید برای دریافت نظرات مردم و نخبگان از «ایده تا بازخورد» به بهترین نحو استفاده كرد.
آسیب‌های فضای مجازی كه در جای خود باید به طور جدی دنبال و رفع شود نباید ما مسؤولان را دچار خطای محاسباتی كند و موجب شود كه خود را از فرصت كم‌نظیر ارتباط با مردم در این بستر محروم نماییم.
به تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی باید از فرصت با ارزش فضای مجازی استفاده كرد و با اطلاع از نظرات و سؤال‌های افكار عمومی، یك حضور مؤثر و جریان‌ساز را به نفع مردم رقم زد. نیل به «قوه قضاییه تراز انقلاب اسلامی» در گام دوم، بدون مشاركت و نقش‌آفرینی مردم، نخبگان و دلسوزان انقلاب ممكن نیست. در مدت كوتاهی كه از مسؤولیتم در قوه قضاییه می‌گذرد و پیش از آن نیز خصوصا در دوره خدمت در آستان قدس رضوی، از نظرات ارزشمند كاربران رسانه‌های اجتماعی استفاده كرده‌ام و از این پس نیز امیدوارم خادمان ملت را در ساخت قوه قضاییه‌ای مردمی، انقلابی و ضد فساد یاری كنید.
بر این اساس اعلام می‌كنم تا زمانی كه سامانه اختصاصی دستگاه قضایی برای ارتباط دو سویه با مردم و نخبگان در دسترس قرار بگیرد، صفحات متعلق به اینجانب در رسانه‌های اجتماعی، یكی از مسیرهای دریافت نظرات مردم و نخبگان خواهد بود.
علاوه بر این‌كه مردم عزیزمان می‌توانند رأسا نظرات خود را از این مسیر منتقل كنند، اینجانب نیز حسب مورد، فراخوان‌هایی جهت دریافت نظرات درخصوص ایجاد، اصلاح یا تكمیل برخی رویه‌ها، رویكردها، دستورالعمل‌ها و آیین‌نامه‌ها اعلام خواهم كرد و در انتظار نظرات راهگشای صاحب‌نظران و متخصصان این امر خواهم بود.
نشانی صفحات رئیس قوه قضاییه در رسانه‌های اجتماعی برای دریافت نظرات مردمی از این قرار است:
‌ sapp.ir/raisi_org
‌ gap.im/raisi_org
‌ iGap.net/raisi_org
‌ ble.im/raisi_org‌
eitaa.com/raisi_org
‌https://www.instagram.com/raisi_org



توجه به نظرات كارشناسان قضایی و حقوقدانان مجلس
علی مطهری / نماینده تهران در مجلس
این اقدام آقای رئیسی به طور كلی خوب است ولی باید مراقب باشند مثل كار وزیر كشاورزی دولت نهم نشود كه شماره تلفن همراه خود را به همه كشاورزان اعلام كرد تا مشكلات شان را با او در میان بگذارند اما در عمل از كار و زندگی بازماند. به نظر من آقای رئیسی در درجه اول نظرات كارشناسان قضایی و وكلای دادگستری و برخی نمایندگان حقوقدان مجلس را مورد توجه قرار دهند تا اصلاحات اساسی در قوه قضاییه تحقق پیدا كند.  مثلا همه می‌دانند كه در سال 94 تبصره ماده 48 قانون آیین دادرسی كیفری در كمیسیون قضایی مجلس تغییر كرد و بدون آن كه به صحن مجلس بیاید به‌عنوان قانون ابلاغ شد. بنابراین در واقع قانون نیست.
اگر فعلا آقای رئیسی مواردی از این قبیل را حل کنند، کار بزرگی انجام داده اند.



پرهیز از اقدام نمایشی
مرتضی حاجی / فعال اصلاح‌طلب
ابتكار آقای رئیسی و فراخوان ایشان كار خوبی است. این‌كه مسؤولان دستگاه قضایی بخواهند مشكلات موجود در این قوه را از طریق دریافت نظرات مردم و نخبگان حل و فصل كنند حتما اقدامی شایسته است.
در عین حال این كار زمانی نتیجه مثبتی در پی خواهد داشت كه به همان میزان جدیت و اراده لازم مسؤولان قضا برای پاسخگویی به مردم افزایش پیدا كند.
از سویی دیگر مطلب حساس و دقیقی هم وجود دارد و آن این‌كه برخی مردم به خاطر كم‌اطلاعی از قانون یا صرفا در نظر گرفتن منافع خود،‌ پیشنهادها را ارائه می‌دهند در حالی كه ارائه پیشنهاد طبعا بایستی براساس اطلاع و آگاهی و اشراف باشد.
به این نكته هم باید توجه داشت كه پاسخگویی دستگاه قضا هم باید بازخورد داشته باشد و مردم از نحوه و تاثیر این پاسخگویی مطلع شوند و تغییرات و روند تحولات را حس كنند.
متاسفانه برخی این تلقی را دارند كه مساله استقلال دستگاه قضا چندان احساس نمی‌شود. بنابراین تاكید می‌كنم این رویكرد جدید نباید جنبه نمایش داشته باشد. این انتظار نیز وجود دارد كه ارائه پیشنهاد یا راهكار به قوه قضاییه مبتنی بر اغراض شخصی نباشد.
از سویی دیگر ممكن است برخی رویه‌ها یا توقع برخی رویكردها از سوی قوه قضاییه نسبت به مسائلی مثل بدحجابی امكان سوءاستفاده‌ها یا حب و بغض‌هایی را فراهم كند.  در نهایت بر این باورم كه این اقدام در صورت در پیش گرفتن راهكاری عملی و واقعی حتما موثر خواهد بود.