گزارش «جامجم» از وضعیت این روزهای بورس
سیاستی که جیب بورسیها را خالی کرد
بورس حال خوبی ندارد. با همه وعدههایی که طی 18 ماه گذشته داده شد اما همچنان دماسنج بازار سرمایه بهوضوح نشان میدهد حال این بازار خوب نیست.واکنشهای بورس در پی اخبار سیاسی ــ اقتصادی سهامداران خرد و کلان را وارد فاز خروج از این بازار کرده است بهطوریکه بسیاری پول خود را از این بازار بیرون کشیدهاند.
طی دو هفته اخیر این روند تشدید شده است. رسانههای رسمی و غیررسمی گزارش افزایش تنشهای خارجی و کاهش احتمال احیای برجام را از عوامل شروع روند ریزشی بورس میدانند. اشاره به چند عدد بهخوبی نشان میدهد اوضاع از چه قرار است؛ شاخص کل بازار سرمایه با کاهش 3.75 درصدی در روز یکشنبه و حدود 2000 واحدی در روز دوشنبه، بیشترین ریزش را از شهریور سال۱۳۹۹ ثبت کرد و به زیر کانال یکمیلیون و ۶۰۰ هزار واحد بازگشت.کاهش ۵۸ هزار واحدی شاخص در روز یکشنبه هم در این مدت بیسابقه بوده است و همزمان ۱۹۷۵میلیارد تومان پول حقیقی از بورس خارج شد که بالاترین رقم در ۱۷ ماه گذشته است.از نظر فعالان بازار سرمایه، بیثباتی و عدم شفافیت در سیاستهای توزیع خودرو، فشار منابع درآمدی لایحه بودجه بر هزینههای شرکتهای بورسی و تداوم سیاست قیمتگذاری دستوری از عوامل تاثیرگذار در وضعیت بغرنج بورس است.
راهکار خروج خودرو از بنبست
شاهین احمدی، کارشناس بازار سرمایه در گفتوگو با جامجم میگوید: «خروج سرمایه و ریزش بورس بهدلیل دورنمای نامعلوم از وضعیت ارائه خودرو در بورس کالاست. بازار خودرو دو راهکار دارد؛ یا باید میزان عرضه بهقدری افزایش یابد که بازار با مازاد مواجه شود که پیششرط این راهکار این است که قیمتگذاری برای خودروسازان صرفه اقتصادی داشته باشد که به گفته خودروسازان فروش آنها بهدلیل قیمت دستوری با زیان همراه است.»
وی ادامه میدهد: «راهکار دوم عرضه خودرو در بورس برای شکلگیری رقابت در میان خریداران است. با خروج خودرو از بورس کالا باید شاهد افزایش خروج سرمایه از بورس باشیم که این خروج میتواند برای سایر بازارهای موازی مانند مسکن و خودرو نیز مشکلساز شود.»رضا گلستانی، دیگر کارشناس بازار سرمایه هم معتقد است: «ریزش بیسابقه بورس به همراه افزایش خروج سرمایه حقیقی از بازار سرمایه نشان میدهد سهامداران در وضعیت بیاعتمادی به بازار قرار دارند.»
پتروشیمی و خودرو، عامل ریزش بورس
حسن حسیننیا، کارشناس بازار سرمایه در گفتوگو با جامجم با اشاره به ریزش بورس در هفتههای اخیر میگوید: «در مقطع کنونی بازار با ریسکهای سیستماتیک متعددی مواجه است اما یکی از ریسکهای مهم مربوط به جدل میان اقتصاد آزاد و دستوری است.
بورس بهطورکلی قیمتگذاری دستوری را قبول نمیکند. ریزش اخیر بورس مربوط به زمانی است که نامه سازمان بازرسی به بورس برای توقف عرضه خودرو در بورس کالا رسانهای شد. از آن زمان ریزش بورس بهصورت جدی آغاز شد و پس از نامه شورای رقابت مبنی بر اینکه این سازمان وظیفه قیمتگذاری خودرو را بهعهده دارد، جریان سقوط بورس تشدید شد.»
وی ادامه میدهد: «با وجود اینکه اعلام شد نظر رئیس شورای رقابت مبنی بر ورود دوباره به جریان قیمتگذاری نظر شخصی بود و هنوز در این خصوص اجماعی شکل نگرفته است اما اثرات منفی خود را بر بازار گذاشت.»حسیننیا معتقد است علاوه بر وضعیت نامعلوم عرضه خودرو، تعیین قیمت خوراک گاز در بودجه سال آینده نیز به بازار بورس شوک وارد کرده است. وی در این خصوص میگوید: «محدودیتهای تامین انرژی در تابستان و زمستان بر تولید تاثیرگذار است اما افزایش سنگین قیمت خوراک گاز احتمال زیاندهشدن شرکتهای پتروشیمی را در سال آینده بهشدت افزایش داده و این تصمیم نیز بر ریزش بورس تاثیرگذار بوده است.»
این کارشناس حوزه بورس ادامه میدهد: «تثبیت دستور قیمت دلار نیمایی با نرخ 27هزار و 500تومان در کنار افزایش هزینههای پتروشیمی نیز بر فرار سرمایه تاثیرگذار بوده است.»
حسیننیا، خروج سرمایه از بورس را باعث برهمخوردن تعادل در سایر بازارها عنوان کرد و گفت: «در مقطع فعلی بخش عمدهای از سرمایههای مردم بهصورت راکد در حاشیه بازار است و منتظر اتخاذ تصمیمهایی برای ورود سرمایه هستند. اگر این تصمیمها خوشایند آنها نباشد بعضی از بازارها مانند طلا و سکه و خودرو بیشترین تاثیر را پذیرفته و احتمال افزایش قیمت در این بازارها وجود دارد.»
راهکار خروج خودرو از بنبست
شاهین احمدی، کارشناس بازار سرمایه در گفتوگو با جامجم میگوید: «خروج سرمایه و ریزش بورس بهدلیل دورنمای نامعلوم از وضعیت ارائه خودرو در بورس کالاست. بازار خودرو دو راهکار دارد؛ یا باید میزان عرضه بهقدری افزایش یابد که بازار با مازاد مواجه شود که پیششرط این راهکار این است که قیمتگذاری برای خودروسازان صرفه اقتصادی داشته باشد که به گفته خودروسازان فروش آنها بهدلیل قیمت دستوری با زیان همراه است.»
وی ادامه میدهد: «راهکار دوم عرضه خودرو در بورس برای شکلگیری رقابت در میان خریداران است. با خروج خودرو از بورس کالا باید شاهد افزایش خروج سرمایه از بورس باشیم که این خروج میتواند برای سایر بازارهای موازی مانند مسکن و خودرو نیز مشکلساز شود.»رضا گلستانی، دیگر کارشناس بازار سرمایه هم معتقد است: «ریزش بیسابقه بورس به همراه افزایش خروج سرمایه حقیقی از بازار سرمایه نشان میدهد سهامداران در وضعیت بیاعتمادی به بازار قرار دارند.»
پتروشیمی و خودرو، عامل ریزش بورس
حسن حسیننیا، کارشناس بازار سرمایه در گفتوگو با جامجم با اشاره به ریزش بورس در هفتههای اخیر میگوید: «در مقطع کنونی بازار با ریسکهای سیستماتیک متعددی مواجه است اما یکی از ریسکهای مهم مربوط به جدل میان اقتصاد آزاد و دستوری است.
بورس بهطورکلی قیمتگذاری دستوری را قبول نمیکند. ریزش اخیر بورس مربوط به زمانی است که نامه سازمان بازرسی به بورس برای توقف عرضه خودرو در بورس کالا رسانهای شد. از آن زمان ریزش بورس بهصورت جدی آغاز شد و پس از نامه شورای رقابت مبنی بر اینکه این سازمان وظیفه قیمتگذاری خودرو را بهعهده دارد، جریان سقوط بورس تشدید شد.»
وی ادامه میدهد: «با وجود اینکه اعلام شد نظر رئیس شورای رقابت مبنی بر ورود دوباره به جریان قیمتگذاری نظر شخصی بود و هنوز در این خصوص اجماعی شکل نگرفته است اما اثرات منفی خود را بر بازار گذاشت.»حسیننیا معتقد است علاوه بر وضعیت نامعلوم عرضه خودرو، تعیین قیمت خوراک گاز در بودجه سال آینده نیز به بازار بورس شوک وارد کرده است. وی در این خصوص میگوید: «محدودیتهای تامین انرژی در تابستان و زمستان بر تولید تاثیرگذار است اما افزایش سنگین قیمت خوراک گاز احتمال زیاندهشدن شرکتهای پتروشیمی را در سال آینده بهشدت افزایش داده و این تصمیم نیز بر ریزش بورس تاثیرگذار بوده است.»
این کارشناس حوزه بورس ادامه میدهد: «تثبیت دستور قیمت دلار نیمایی با نرخ 27هزار و 500تومان در کنار افزایش هزینههای پتروشیمی نیز بر فرار سرمایه تاثیرگذار بوده است.»
حسیننیا، خروج سرمایه از بورس را باعث برهمخوردن تعادل در سایر بازارها عنوان کرد و گفت: «در مقطع فعلی بخش عمدهای از سرمایههای مردم بهصورت راکد در حاشیه بازار است و منتظر اتخاذ تصمیمهایی برای ورود سرمایه هستند. اگر این تصمیمها خوشایند آنها نباشد بعضی از بازارها مانند طلا و سکه و خودرو بیشترین تاثیر را پذیرفته و احتمال افزایش قیمت در این بازارها وجود دارد.»
تیتر خبرها